حاضر جوابی کودک، چه راه حلی دارد؟

پاسخ دکتر آناهیتا خدابخشی کولایی، روانشناس:

در سن 4 سالگی بچه اغلب یک مقدار لجباز هستند و این ماهیت سن بچه است. زیرا بچه ها در این سن نمی توانند خوب صحبت کنند و قادر نیستند منظورشان را آن گونه که باید تفهیم کنند گاهی کلماتی را به کار می برند که اصلا معنی و مفهوم آن را نمی دانند ولی چون دیگران واکنش نشان می دهند این کار را تکرار می کنند تا توجه بیشتری کسب بکنند یا امتیاز بیشتری به دست بیاورند. این بچه اصلا مفهوم فحشی را که از آن استفاده می کند نمی داند، بنابراین بهترین روش این است که وقتی از الفاظ زشت استفاده می کند به هیچ وجه واکنشی نشان ندهند، نه دعوایش کنند، نه اخم کنند نه به رویش بخندند و... اصلا کلمه بد را نشنیده بگیرند. این روش، روش تربیتی بی توجهی است که در این سن خیلی خوب جواب می دهد. پیشنهاد می کنم اصلا با بچه بحث نکنند و نگویند که چرا این حرف را زدی و حتی نگویند حرف خوبی نیست. همین بی توجهی برای کودک در این سن کفایت می کند. ولی وقتی رفتارهای خوب انجام می دهد و با بقیه خوب حرف می زند او را تشویق کنند . بغلش کنند و به او بگویند کارش خیلی خوب بوده است یا برایش هدیه بخرند چون در این سن بچه ها خیلی تنبیه را درک نمی کنند ولی تشویق را می فهمند و بی توجهی اگر درست صورت بگیرد یعنی بدون بحث و بدون سرزنش باشد، بهترین اثر را دارد . والدین نباید وارد بازی های بچه بشوند و لجبازی کنند و به هیچ وجه اجازه ندهند بچه با روش های نادرست به خواسته اش برسد. به هر حال بعضی رفتارها مخصوص بعضی از سنین است مثل لجبازی و قشقرق به راه انداختن که مخصوص همین سن است. رفتار والدین می تواند به طور غیرمستقیم این رفتارهای کودک را تشدید بکند. یعنی وقتی والدین خسته می شوند و خواسته کودک را براورده می کنند بچه یاد می گیرد که از طریق داد و بی داد و پرخاشگری به خواسته هایش برسد ولی وقتی ببیند سر و صدا بی تاثیر است خود به خود این رفتار را ترک می کند.