چقدر نگران زایمان زودرس باشم؟ (۱)

نوزاد نارس به نوزادی گفته می شود که قبل از هفته ۳۷ بارداری متولد شود. البته نوزادانی که بعد از هفته ۳۲ بارداری به دنیا می آیند، ممکن است دارای نقایصی در رشد و تکامل باشند، اما همچنان شانس زنده ماندنشان بالاست.

به طور کلی، هر چه قدر ماندن جنین در رحم مادر طولانی تر شود، قدرتش بیشتر می شود چون ارگان های مختلف بدنش به تکامل رسیده، ریه هایش بیشتر برای تنفس آماده شده و توان بیشتری برای مکیدن سینه مادر بعد از تولد پیدا خواهد کرد.

احساس فشار در شکم، احساس گرفتگی شکمی و کمردرد، برخی از علائم زایمان زودرس به شمار می روند. برای پیشگیری از زایمان زودرس لازم است سیگار نکشید، از مصرف الکل اجتناب کنید و استرس هم نداشته باشید.

آمار تولد نوزادان نارس چقدر است؟

در کشور انگلستان آمار زایمان زودرس چیزی حدود هشت درصد است و دو درصد از نوزادان قبل از هفته ۳۲ بارداری مادر متولد می شوند.

اگر شما سالم هستید، و بارداری خود را به خوبی می گذرانید، احتمال زیادی وجود دارد که نوزادتان در وقت مناسب یعنی فاصله هفته ۳۷ تا ۴۲ بارداری متولد شود. در واقع احتمال زایمان زودرس مادران سالم که مشکلی هم در فرایند بارداری شان نداشته اند، فقط ۲ درصد است.

اگر دچار زایمان زودرس شدم، چه کنم؟

اگر مطمئن نیستید علائمی که تجربه می کنید به دلیل این است که دارید دچار زایمان زودرس می شوید یا نه، بهتر است با پزشکتان تماس بگیرید تا نشانه های مشکوکی که دارید مورد بررسی قرار بگیرند؛ اما اگر:

۱. کیسه آبتان ترکید

۲. قبل از هفته ۳۷ بارداری بودید و انقباضات رحمی تان شروع شد

بهتر است فوراً خودتان را به مراکز درمانی برسانید.

اگر مشکوک به زایمان زودرس باشم، در بیمارستان چه اقداماتی برایم انجام می شود؟

وقتی با علائم مشکوک زایمان زودرس به بیمارستان مراجعه می کنید ممکن است کاملا دست و پای خود را گم کرده و مضطرب باشید. در این مرحله پرستار یا پزشک از شما می خواهد علائم تان را برایش بازگو کنید و بگویید که از کی و با چه سرعتی شروع شده اند.

علاوه بر این در مورد سابقه زایمان زودرس در بارداری های قبلی نیز از شما سؤال خواهند کرد. سپس معاینه می شوید و ممکن است نیاز به چکاپ واژینال و سونوگرافی داشته باشید. انجام این معاینات جهت بررسی میزان باز شدن دهانه رحم ضروری است.

آزمون فیبرونکتین جنینی یکی دیگر از تست هایی است که احتمالا در بیمارستان از شما گرفته خواهد شد. جواب این تست به پزشک نشان می دهد که انقباضات رحمی شما یک هشدار گمراه کننده است یا درواقع نشان می دهد که نزدیک زمان زایمان هستید.

اگر کیسه آب نترکیده باشد و هیچ نشانه هایی از شروع زایمان زودرس نداشته باشید، احتمالا می توانید به خانه برگردید. این وضعیت در مورد نیمی از خانم هایی که با علائم زایمان زودرس به بیمارستان می روند، اتفاق می افتد ولی نیم دیگر به اتاق زایمان منتقل می شوند.

اگر وارد مرحله زایمان شدم، چطور؟

اگر بین هفته ۲۴ و ۳۴ بارداری باشید، پزشک شما می تواند برایتان تزریق استروئید را شروع کند تا به کمک آن ریه های کودک به بلوغ برسد. استفاده از استروژن در این مرحله خطر ابتلا به برخی از مشکلات اولیه را برای کودک شما کاهش می دهد.

دارویی به نام Tocolytics نیز وجود دارد که انقباضات رحمی را به تأخیر می اندازد و زمان کافی در اختیار جنین قرار می دهد تا استروئید روی ریه هایش اثر کند.

البته Tocolytics تنها در شرایط خاص تجویز می شود مثلا وقتی که زایمان خیلی زودتر از موعد آغاز شده است، وگرنه حتی استفاده از این دارو هم نمی تواند فرایند زایمان زودرس را به طور کامل متوقف کند.

اگر کیسه آبتان پاره شده، ماما یا پزشک با یک سواب از مهبل (واژن) شما نمونه می گیرد تا روی ترشحات واژینال آزمون تشخیص عفونت های باکتریایی مانند استرپتوکوک گروه ب انجام شود. در این مرحله اگر عفونتی دیده شود برایتان آنتی بیوتیک داخل وریدی تجویز می کنند تا احتمال ابتلای جنین به عفونت طی فرایند زایمان کم شود.

همچنین دکتر یا ماما ضربان قلب جنین را به طور مرتب چک می کنند و در صورت نیاز مسکنی به شما داده می شود تا دردهای تان کمی تسکین پیدا کند. البته مصرف پتدین یا سایر داروهای مشابه می تواند روی تنفس جنین اثر بگذارد.

در ضمن اگر بیش از ۳۴ هفته از بارداری شما می گذرد و دچار علائم زایمان زودرس شده اید، ممکن است این شانس را پیدا کنید که به طور طبیعی و از طریق واژن زایمان کنید اما اگر جنین دچار مشکل شده یا خود شما خون‌ریزی شدید داشته باشید، انجام سزارین ضروری است.

هنگامی که نوزاد نارس متولد می شود، چه اتفاقی می افتد؟

1. اگر کودک تان در نتیجه زایمان زودرس و در اوایل هفته 34 تا هفته 36 بارداری، متولد شده، ممکن است به هیچ درمانی نیاز نداشته باشد. در این مرحله نحوه تغذیه، قند و فشار خون نوزاد بررسی شده و اگر عفونت داشته باشد احتمالا به بخش مراقبت های ویژه منتقل می شود.

2. اگر کودک تان در نتیجه زایمان متوسط زودرس به دنیا آمده (یعنی حوالی 32 هفته تا 33 هفته بارداری)، ممکن است به مراقبت ویژه نیاز داشته باشد چون مشکلات تنفسی، تغذیه ای و عفونت در این نوع تولدها شایع است.

3. اگر نوزاد شما خیلی زود (حوالی 28 هفته تا 31 هفتگی بارداری) متولد شده، به احتمال زیاد نیاز به بستری در بخش مراقبت های ویژه دارد چون در این حالت خطر هیپوترمی (افت دمای بدن)، قند خون پایین و عفونت برای او بسیار بالاست.

4. اگر نوزاد شما بسیار زودتر از موعد مقرر یعنی قبل از هفته 27 بارداری به دنیا آمده، شاید حتی نیاز باشد به بیمارستان تخصصی تری منتقل شود چون نه فقط در معرض خطر هیپوترمی، قند خون پایین، فشار خون پایین و عفونت است بلکه برای تنفس کردن هم به کمک نیاز دارد.

5. متأسفانه نوزادانی که قبل از هفته 23 یا 24 بارداری متولد می شوند، شانس بسیار کمی برای زنده ماندن خواهند داشت.

اگر می خواهید درباره شرایط زایمان زودرس بیشتر بدانید، ادامه مطالب این بسته را در این صفحه ببینید.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
اگر باردار هستید، علائم و نشانه های زایمان زودرس مهم است. اگر شما علائم را می دانید، می توانید به دنبال درمان پزشکی باشید که امیدوارانه شما را از زایمان زودرس جلوگیری می کند.
زایمان زودرس هنگامی رخ می دهد که شما بین هفته ۲۰ بارداری تا هفته 37 بارداری هستید هر زمانی زودتر از آن، یک سقط جنین محسوب می شود.
این می تواند به علت تعداد زیادی از عوامل در بارداری ایجاد شود، برخی از آن ها قابل کنترل و برخی دیگر غیر قابل کنترل است صرفنظر از این، بهتر است یاد بگیریم که چگونه زایمان زودرس را تشخیص دهیم.

احساس انقباض
انقباض مانند سفت کردن ماهیچه ها در ناحیه شکمی، به ویژه در اطراف نوزاد شما احساس می شود. با این حال، انقباض همیشه نشانه ای از زایمان زودرس نیست، زیرا شما می توانید انقباضات دروغین به نام انقباضات برکستون هیکس داشته باشید.
انقباضات برکستون هیکس عموما کمتر از انقباض منظم است. اگرچه برکستون هیکس گاهی دردناک می باشد، انقباضات واقعی معمولا با درد بیشتری همراه می شوند و به طور مرتب فاصله دارند.
در واقع، انقباضات واقعی با گذشت زمان به هم نزدیک می شوند.
اگر بیش از هشت انقباض در یک ساعت یا بیشتر از 4 در 20 دقیقه داشته باشید، انقباضات شما به احتمال زیاد برکستون هیکس نیستند.
اگر شما دارای انقباضات مکرر بوده و نگران هستید، نترسید و با پزشک خود تماس بگیرید. او قادر خواهد بود که بهتر بتواند تعیین کند که آیا شما دارای انقباضات غلط یا انقباضات منظم هستید.

عوامل ایجاد انقباضات برکستون هیکس
این انقباضات غلط می تواند توسط تعدادی از فعالیت ها ایجاد شود. اگر شما یا کودک در اطراف زیادی حرکت کرده اید، می توانید آنها را تحریک کنید. شما همچنین ممکن است یک دوره از این انقباضات پس از رابطه جنسی داشته باشید یا اگر به خصوص دچار کم آبی بدن باشید در نهایت، مثانه کامل و یا حتی پری معده شما می تواند این انقباضات را منجر شود.
بنابراین، اگر انقباضات شما خفیف بوده و پس از این فعالیت ها شروع شود، آنها فقط می توانند انقباضات غلط به جای زایمان زودرس باشد.

کمک به کاهش انقباضات برکستون هیکس
اگر انقباضات شما برکستون هیکس باشد، آنها سرانجام ناپدید خواهند شد. برای تحمیل این فرایند، سعی کنید که موقعیت خود را تغییر دهید. اگر در حال حرکت بوده اید یا اگر دراز کشیده اید، به سمت عقب دراز بکشید.
شما همچنین می توانید سعی کنید از مایعات بیشتر و یا استراحت اضافی برای کاهش این انقباضات در طول زمان استفاده کنید.

توجه به احساس فشار در شکم
اگر شروع به احساس فشار در شکم خود کنید، این می تواند نشانه ای از زایمان زودرس باشد.
همچنین ممکن است در ناحیه لگن شما احساس فشار کنید. اگر مطمئن نیستید که فشار شما مربوط به زودرس است، با پزشک خود تماس بگیرید.

توجه به گرفتگی شکمی
اگر شروع به احساس گرفتگی شکمی کنید، ممکن است نشانه ای از زایمان زودرس باشد. به طور کلی، این گرفتگی های عضلانی را در قاعدگی خود نیز احساس می کنید علاوه بر این، اسهال ممکن است با گرفتگی عضله همراه باشد.

به دنبال کمر درد باشید
در حالی که یک کمر درد ممکن است یک آزردگی جزیی به نظر برسد، ممکن است نشانه ای از زایمان شما باشد.
به ویژه، کمردرد که در پشت کمر قرار دارد می تواند یک علامت باشد، به ویژه آنهایی که از بین نمی روند. شما یک درد خفیف احساس خواهید کرد، نه یک درد شدید.

توجه به ترشحات واژن
ممکن است برخی از لکه ها یا خونریزی از واژن خود را مشاهده کنید. لکه ها معمولا قرمز روشن است. لباس زیر را برای این علامت چک کنید، هر چند ممکن است هنگام استفاده از دستشویی نیز نشان داده شود.
در مورد شدیدتر، کیسه آب شما ممکن است پاره شود. در این مورد، شما ترشحات آب را از واژن خود خواهید داشت.
شما به ویژه باید به دنبال تغییرات در ترشحات واژن خود باشید. برخی از ترشحات در دوران بارداری طبیعی است. در سه ماهه دوم بارداری شما احتمالا ترشحات سفید و رقیق خواهید دید.
این ترشحات به طور طبیعی اسیدی است، زیرا آن را تلاش می کند تا باکتری های بد و قارچ در ناحیه واژن را از بین ببرد. در سه ماهه سوم بارداری شما ممکن است در انتهای بارداری در معرض ابتلا به ترشحات شدید قرار داشته باشید.
اگر شما ترشحات طبیعی داشته اید، اما ناگهان تغییر می کند، با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین، به افزایش ضخامت یا مقدار ترشحات نگاه کنید.

شانس خود را برای عفونت واژن کاهش دهید
تقریبا غیرممکن است که کاملا خود را در برابر عفونت محافظت کنید. با این وجود، عفونت واژن می تواند منجر به زایمان زودرس شود، بنابراین شما باید آنچه را که می توانید برای جلوگیری از این مسئله انجام دهید.
روزانه حمام کنید. با این حال، محصولات زیبایی را که ممکن است ناحیه واژن شما را تحریک کند، مانند حمام حباب یا اسپری زنانه اجتناب کنید. این محصولات تمایل دارد سطوح باکتری در ناحیه واژن را تغییر دهد، که می تواند باعث نگرانی آنها شود.
بگذارید منطقه واژن نفس بکشد پوشیدن لباس هایی که بیش از حد تنگ است، می تواند احتمال عفونت را افزایش دهد. در عوض، پارچه های تنفس دار مانند پنبه ای را بپوشید.
تمرین جنسی سالم اگر شما یا شریک زندگی خود را با دیگران رابطه جنسی داشته باشید، هنگام مواجه رابطه جنسی با یکدیگر از موانع استفاده کنید. برای محققان روشن نیست که چه ارتباطی بین رابطه جنسی و عفونت وجود دارد؛ با این حال، آنها مطمئن هستند که ارتباطی وجود دارد.
همچنین تمرین رابطه جنسی امن شما و نوزاد را از بیماری های منتسب به بیماری های مقاربتی محافظت خواهد کرد.
هنگام استفاده از پد، از آنهایی استفاده کنید که بدون بو و رنگ هستند.

وزن توصیه شده را به دست آورید
زنان که وزن توصیه شده در دوران بارداری را به دست نمی آورند در معرض خطر ابتلا به زایمان زودرس هستند.
شما باید بر اساس وزن خود رژیم غذایی خاصی داشته باشید، هر چند پزشکان بر اساس شاخص توده بدنی شما، اندازه گیری قد و وزن شما وزن مناسب را توصیه می کنند.
اگر ابتدا کم وزن هستید (با BMI کمتر از ۱۸.۵)، شما باید ۲۸ تا ۴۰ پوند دریافت کنید. اگر شما از وزن متوسط (با BM ۱۸.۵ تا ۲۴.۹)، شما باید ۲۵ تا ۳۵ پوند دریافت کنید.
اگر شما در رده اضافه وزن هستید (25 تا 29.9)، می توانید به 15 تا 25 پوند برسید. در نهایت اگر شما بیش از BMI 30 است، می توانید 11 تا 20 پوند دریافت کنید.
تغذیه نیز مهم است. اطمینان حاصل کنید که شما یک رژیم غذایی متعادل را شامل پروتئین، میوه ها، سبزیجات، لبنیات کم چرب و دانه های کامل بخورید. اگر درمورد چیزی که باید بخورید مطمئن نیستید، از پزشک خود سوال کنید.

سیگار نکشید
سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به زایمان زودرس را افزایش دهد. علاوه بر این، سیگار کشیدن ممکن است سبب کم شدن وزن کودک شما در هنگام تولد شود زیرا مواد شیمیایی سیگار کشیدن ممکن است برخی از اکسیژن مورد نیاز کودک شما را مسدود کنند.
دود دست دوم می تواند به همان اندازه مضر باشد، بنابراین از شرکای خود بپرسید که آیا سیگاری است یا نه.

نوشیدن الکل را متوقف کنید
الکل همچنین خطر ابتلا به ابتلا به زایمان زودرس را افزایش دهد. همچنین در صورتی که در حین بارداری نوشیدن الکل را ادامه دهید، احتمال ابتلا به این بیماری وجود دارد.
اگر این مشکلات روی کودک شما اثر گذارد، ممکن است با توجه به مصرف الکل، مانند سندرم الکل جنین، مشکلاتی داشته باشد که می تواند باعث تغییر شکل و معلولیت در کودک شما شود.

اجتناب از استرس
اگر چه شما نمیتوانید از استرس اجتناب کنید، میتوانید موقعیتهایی را که میدانید تحت تاثیر قرار میگیرد، رها کنید. علاوه بر این، زمانی که شما خود را در یک وضعیت استرس زا قرار می دهید، کنترل آن را ندارید، یاد بگیرید که تکنیک های خود را برای استرس تمرین کنید.
سعی کنید نفس عمیق بکشید چشمانت را ببند تمرکز کامل بر تنفس شما یک نفس عمیق بکشید، شمارش کنید تا چهار. تمرکز خود را بر تنفس خود تمرکز کنید تا احساس آرامش کنید.
از تجسم استفاده کنید. با استفاده از این تکنیک، شما با حواس خود سفر می کنید. بعضی از مکان هایی را که شاد و آرامش بخش است، مانند کوه ها تصور کنید.
در مورد بوی علفها، هوای خنک روی پوست و صداها پرندگان فکر کنید. همانطور که می توانید جزئیات بیشتری را تصور کنید.