علت سردی دست و پا نوزاد چیست؟

علت سردی دست و پا نوزاد به یکی دو مورد خلاصه نمی‌شود. به طور کلی، دست و پا‌های نوزاد ممکن است به دلیل دمای اطراف سردتر از بقیه بدن باشند. با این حال، احتمال وجود یک بیماری زمینه‌ای را نیز نباید از نظر حذف کرد. با ما همراه باشید تا به علت سردی دست و پا در کودکان پی ببرید.

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: چرا نوزاد ۶ ماهه‌ام در بیشتر مواقع مخصوصاً دست و پاهایش سرد است؟

پاسخ دکتر علی ناصح، فوق ‌تخصص نوزادان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: تغییر دمای دست و پا در کودکان به خصوص شیرخواران و نوزدان نگران‌ کننده نیست. اختلاف حرارتی در اندام‌های بدن مخصوصاً در شیرخواران طبیعی است. معمولا شکم و سینه گرم‌تر از نواحی دیگر بدن مثل دست و پا است و سرد بودن دست نوزاد دمای بدن او را نشان نمی‌دهد. هم‌چنین، اگر سردی دست و پای کودکان با تعریق همراه است، حتما او را پیش پزشک ببرید، چون در این حالت احتمال کمبود ویتامین D وجود دارد.

در این مقاله می‌خوانید:

• آیا سردی دست و پای کودک طبیعی است؟
• علل سردی دست و پا نوزاد
• راه های مقابله با سردی دست و پا در کودکان
• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
• سوالات متداول

آیا سردی دست و پای کودک طبیعی است؟

عوامل مختلفی می‌توانند در سرد شدن دست و پا‌های نوزاد نقش داشته باشند که از دلایل اولیه مانند هوای سرد گرفته تا احتمالات پیچیده‌تر مانند بیماری‌های زمینه‌ای را شامل می‌شوند. از این رو، بسیار مهم است که علت سردی دست و پا نوزاد خود را با زیر نظر گرفتن او و مراجعه درست و به موقع به پزشک بیابید.

بیشتر بخوانید: علت تعریق زیاد نوزاد، درمان و علت

علل سردی دست و پا نوزاد

نوزادان تازه متولد شده بیشتر دچار سردی دست و پا می‌شوند که یک توضیح ساده برای آن وجود دارد. در واقع، همان‌طور که سیستم گردش خون کودک به سختی تلاش می‌کند تا با دنیای بیرون سازگار شود، گرمای بدن او به اندام‌های حیاتی می‌رسد و دمای دست و پاهای او کاهش می‌یابد. در نتیجه باعث می‌شود که این نواحی سردتر از سایر قسمت های بدنش به نظر برسند. برخی از دلایل دیگر عبارتند از:

• گردش خون نابالغ: سیستم گردش خون در نوزادان و کودکان هنوز در حال توسعه است. به همین دلیل، رگ‌های خونی آن‌ها نمی‌توانند گرما را به طور برابر در سراسر بدن توزیع کنند و به ناچار بعضی از قسمت‌های بدن آن‌ها خنک‌تر از سایر نواحی خواهند بود.
• تنظیم دمای ضعیف: دومین علت سردی دست و پا در کودکان این است که نسبت به بزرگسالان مهارت کمتری در تنظیم دمای بدن خود دارند. در نتیجه، بدن آن‌ها گرم نگه داشتن اندام‌های حیاتیشان را در اولویت قرار می‌دهد و گاهی اوقات باعث می‌شود که دست و پاهایشان در مقایسه با سایر نواحی سردتر به نظر برسند.
• چربی بدن محدود: معمولاً درصد چربی بدن نوزادان نسبت به افراد مسن‌تر کمتر است. از آن جایی که چربی بدن به حفظ گرما کمک می‌کند، ذخایر چربی کمتر در نوزادان باعث می‌شود که دمای دست و پاهای آن‌ها مخصوصاً در محیط‌های سردتر پایین‌ بیاید.
• دمای پایین محیط: دمای بیرونی نقش مهمی در گرم یا سرد بودن دست و پاهای نوزاد دارد. اگر دمای محیط اطراف پایین باشد، این نواحی سردتر می‌شود، زیرا بدن آن‌ها سعی می‌کند که گرما را به اندام‌ها وعملکردهای ضروری اختصاص دهد.
• پاسخ به احساسات: بدن نوزادان اغلب به احساسات آن‌ها واکنش نشان می‌دهد. وقتی نوزادان ناراحت و مضطرب هستند یا گریه می‌کنند، این احساسات می‌توانند بر جریان خون در اندام‌هایشان تأثیر بگذارند و باعث سردی دست‌ و پاهایشان شوند.

بیشتر بخوانید: با خشکی پوست نوزادان در پاییز و زمستان چه کار کنیم؟

راه های مقابله با سردی دست و پا در کودکان

حال که با علل سردی دست و پا نوزاد آشنا شدید، وقت آن است که ببینید با چه کارهایی می‌توانید گرما را به این نواحی از بدن‌شان برگردانید:

• به کودک خود یک لباس راحت بپوشانید یا او را مجبور کنید که بلوز آستین بلند و جوراب بپوشد. جوراب‌ می‌تواند پاهای کودک را گرم نگه دارد. با این حال، به کودک خود ژاکت نپوشانید یا او را در پتو نپیچید. هم‌چنین، او را مجبور نکنید که برهنه روی تخت دراز بکشد.
• با استفاده از دماسنج دمای بدن کودک خود را بررسی کنید. در صورتی که دمای بدن او کمتر از 36 درجه سانتی‌گراد باشد، می‌توانید از یک پتوی اضافی برای گرم نگه داشتن او استفاده کنید.
• دمای اتاق کودک خود را به دقت کنترل کنید. دمای مطلوب اتاق باید بین 20 تا 22 درجه سانتی‌گراد باشد. اتاقی که خیلی سرد است می‌تواند احتمال استرس سرما را در نوزادان افزایش دهد، زیرا رگ‌های خونی آن‌ها برای حفظ گرما منقبض می‌شوند.

بیشتر بخوانید: زنگ خطر در نوزادی: این علائم را جدی بگیرید!

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

دمای طبیعی بدن نوزاد حدود 36 درجه سانتی‌گراد است. اگر دست‌های کودک‌تان سرد است، دمای بدن او را چک کنید و به او لباس بپوشانید. اگر این کار فایده‌ای نداشت، باید به پزشک مراجعه کنید تا علت سردی دست و پای نوزاد خود را بیابید. علائم هشداردهنده‌ نیز عبارتند از:

• استفراغ
• اسهال
• سرد شدن قسمت‌های مرکزی بدن
• بی حالی
• بثورات غیرقابل توضیح
• تشنج
• سروصدا
• از دست دادن اشتها

بیشتر بخوانید: دستگاه زردی و تیره شدن بدن نوزاد!

سوالات متداول

سرد بودن دست نوزاد در شب اشکالی دارد؟

اگر هوا سرد باشد، ممکن است دست و پای کودک شما در شب سرد شود که دلیل آن اندازه کوچک‌تر بدن و توده عضلانی کم او است. دمای سرد می‌تواند باعث هیپوترمی شود که برای جلوگیری از این وضعیت، توصیه می‌کنیم دمای اتاق کودک را به خوبی تنظیم کنید.

آیا فشار خون پایین باعث سرد شدن دست و پای نوزاد می شود؟

فشار خون پایین می‌تواند دست‌ و پاهای کودک را سرد کند، زیرا در این حالت، جریان خون به مهم‌ترین اندام‌ها مانند قلب و مغز هدایت می‌شود. با این حال، این معمولاً با علائم دیگری مانند بی حالی، تغذیه نامناسب یا بیماری‌های مادرزادی قلبی و سایر مشکلات رخ می‌دهد.

آیا کم خونی باعث سردی دست و پا نوزاد می شود؟

کم خونی به شرطی می‌تواند باعث سردی دست و پاهای نوزاد شود که دلیل آن کاهش میزان اکسیژن‌رسانی به بدن باشد. این موضوع زمانی مورد توجه قرار می‌گیرد که دست و پای نوزاد در غیاب بیماری یا تغییرات آب و هوایی به طور مزمن سرد باشد.

کلام آخر

علت سردی دست و پا نوزاد را می‌توان با مواردی از جمله سیستم گردش خون نابالغ، چربی بدن محدود و دمای پایین محیط مرتبط دانست. والدین باید دمای اتاق کودک خود را به طور منظم بررسی کنند و در صورت سرد بودن نوزاد به او لباس‌های گرم بپوشانند، اما اگر علائم غیرطبیعی مشاهده کردند، تعلل در مراجعه به پزشک را کنار بگذارند.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.