کودکم یبوست دارد، خیلی لاغر و ضعیف شده

پرسش: من یک پسر دارم حدود چهار ساله است. دو سال است که یبوست شدید داره پارسال بهش پارفین خوراکی داده بود چند ماهی خوب شده ولی دوباره یبوستش شدید شده و دیگه پارافین خوراکی میدم تاثیری نداره و قرص سنا می دادم که دلپ یچه می گرفت و دستشویی می کرد ولی الان دیگر اون هم می دم تاثیری نداره چندین بار به دکتر هم رفتم فایده ای نداشت. بچه ام خیلی لاغر و ضعیف شده و الان هفته ای یکبار اجابت مزاج داره.

پاسخ: با گذشتن سن کودک از مرز 6 ماهگی و آغاز تغذیه کمکی میزان ابتلا به یبوست نیز بیشتر می‌شود. در موارد زیادی عدم تحمل پروتئین شیر گاو می‌تواند سبب بروز یبوست شود که در این موارد نیز لازم است مادران به صورت حاد و در فاصله زمانی کوتاهی شیر گاو را به میزان زیاد وارد رژیم غذایی کودک خود نکنند و از روزانه حدود چند سی‌سی شروع کنند. مصرف کافی آب و مایعات و سبزیجات پرفیبر و ملین مانند انجیر،آلو، زردآلو و سایر میوه‌ها و سبزی‌های تازه سبب نرم شدن مدفوع می‌شود. علاوه بر آن سبوس موجود در نان‌های سبوس‌دار و غلات نیز یک منبع خوب برای تامین فیبر غذایی است.

ذرت بو داده (پاپ کورن) یکی از منابع خوب سبوس‌ است که اغلب کودکان ان را دوست دارند اما فراموش نکنید که تمام این مواد غذایی را به گونه‌ای متناسب با قدرت جویدن کودک فراهم کنید زیرا عدم جویدن غذا خود می‌تواند یکی از علت‌های یبوست باشد هیچ‌گاه برای کودک خود بدون نظر پزشک داروی ملین استفاده نکنید و در صـورتـی‌کـه بـا رعـایـت رژیـم غـذایـی کودکتان همچنان یبوست دارد، با پزشک مشورت کنید.

بیشتر موارد یبوست در کودکان با تغذیه صحیح کودک و توجه به مسائل روحی ــ روانی وی قابل درمان است. این کودکان اغلب به دلایل مختلفی هنگام اجابت مزاج مدفوع خود را نگه می‌دارند و دفع را به تعویق می‌اندازند که به این ترتیب مدفوع اب بیشتری از دست می‌دهد، سفت و خشک می‌شود و ممکن است دفع ان با سختی و درد همراه شده و باعث نگه‌ داشتن بیشتر مدفوع و تسلط کودک بشود. این سیکل معیوب می‌تواند مثلا به دنبال یک شقاق مقعد که سبب دفع دردناک می‌شود، ایجاد گردد.

بنابراین مهم‌ترین اصل در پیشگیری از یبوست مزمن، برطرف کردن علت حاد آن است. اضطراب و عجله برای دفع در کودک و سایر مسائل روانی یکی از مهم‌ترین علت‌های ایجاد یبوست است. این مساله بخصوص در سنین اموزش رفتن به توالت و اجابت مزاج اهمیت بیشتری دارد. ایجاد کردن یک الگوی منظم برای دفع در کودک می‌تواند این مساله را تا حد زیادی حل کند. پدرها و مادرها می‌‌توانند با یک برنامه منظم پس از صرف صبحانه و شام برای تخلیه روده کودک ۵ تا ۱۰ دقیقه کودک را مجاب به نشستن در توالت کنند. چنین برنامه منظمی بتدریج الگوی دفعی کودک را تنظیم می‌کند.

ماساژ ملایم شکم کودک، می تواند از تا حدی مشکل او را برطرف کند، همچنین خواباندن او به پشت وخمیده نمودن پاهایش بسمت شکم ، بهمراه چرخش ملایم در جهت عقربه های ساعت نیز روش نسبتا مؤثری در برطرف کردن این مشکل می باشد.در کودکان بالای ۶ ماه که از این روش نتیجه نگرفته باشند میتوان ( زیر نظر پزشک ) از شیاف های گلیسرین برای نرم کردن مدفوع استفاده کرد .
استفاده از این شیافها تنها برای یک تا دو بار مجاز است . در صورتی که پاسخ مناسبی از این کار حاصل نشد ، حتما با پزشک خود مشورت نمائید . استفاده از روش های تنقیه یا مصرف شل کننده های مدفوع بدون تجویز پزشک ، توصیه نمی شود.