کنترل دیابت در دوران بارداری

پرسش: من تقریبا در هفته ۲۸ بارداری بسر می برم و هفته ۲۶ آزمایش تحمل گلوکز gtt را داده ام که طبق نتیجه آزمایش قند ناشتا ۷۵نوبت اول۱۸۲ ،نوبت سوم ۱۵۰ بود و پزشک زنان به من گفت لب مرز هستم و باید به یک دکتر تغذیه جهت دریافت رژیم مراجعه کنم ،اما اکنون که خودم قند خونم را کنترل می کنم ناشتا۷۵،نوبت اول ۱۴۰ ونوبت دوم۱۱۷ می باشد و قند بعد از شام هم ۱۳۱ است لطفا مرا راهنمایی کنید آیا من قند بارداری دارم؟

پاسخ: در مورد تشخیص دیابت بارداری باید پزشک شما اظهار نظر کند. در ضمن رژیم غذایی یا ورزش شدید برای کاهش وزن نیز توصیه نمی شود، زیرا می تواند روی رشد جنین تاثیر منفی داشته باشد. احتمالا شما در مرحله پیش دیابت قرار دارید و برای این منظور توصیه های زیر مفید خواهد بود. هدف های تغذیه درمانی پزشکی برای پیش دیابت، بر اهمیت شیوه ی زندگی در کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ (با افزایش فعالیت بدنی و بهبود انتخاب های غذایی برای آسان سازی کاهش متوسط وزن) تاکید دارند. با توجه به اثرات چاقی بر مقاومت به انسولین، کاهش وزن هدفی مهم برای افراد مبتلا به پیش دیابت یا سندرم متابولیک است. برنامه های سازمان یافته، که بر تغییر شیوه ی زندگی، شامل آموزش، کاهش دریافت انرژی و چربی (در حدود ۳۰ درصد کل انرژی)، فعالیت منظم بدنی و ارتباط منظم با فرد شرکت کننده تاکید دارند، موجب کاهش پنج تا هفت درصد وزن آغازین در بلند مدت می شوند. در برنامه ی پیشگیری از دیابت (DPP)، کاهش سه کیلوگرم از وزن پایه با بهبود پروفایل لیپیدی همراه بود.
با وجود تمایل همه ی مردم به یک «رژیم غذایی معجزه آسا» برای کاهش وزن، اما چنین رژیمی وجود ندارد. رژیم های غذایی با انرژی محدود شده ی کم کربوهیدرات و کم چربی، هر دو به کاهش وزن تا یک سال منجر می شوند. رژیم های غذایی کم کربوهیدرات اثرات بالقوه مطلوبی بر میزان تری گلیسرید و HDL-C دارند، اما باید اثرات بالقوه نامطلوب این رژیم ها بر میزان LDL-C را نیز، در نظر گرفت. یک رژیم غذایی با انرژی محدود شده، که فرد بتواند در بلند مدت آن را دنبال کند، از اهمیتی ویژه برخوردار است. گزارش می شود، که اصلاح شیوه ی زندگی موجب در حدود 10 درصد (10 تا 12 کیلوگرم) کاهش وزن در طول سه تا شش ماه و حفظ 5/4 کیلوگرم از کاهش وزن پس از دو تا چهار سال می شود. پشتیبانی از سوی خانواده، هم سالان یا متخصصان گروه مراقبت بهداشتی، تعیین هدف های واقع بینانه برای کاهش وزن و پایش دریافت غذا در دستیابی به اصلاحات لازم در شیوه ی زندگی نقش دارند.
فعالیت بدنی برای جلوگیری از افزایش وزن و حفظ کاهش وزن اهمیت دارد. ۳۰ دقیقه فعالیت متوسط بدنی در روز برای تناسب قلبی ـ عروقی و کاهش خطر مشکلات مزمن بهداشتی، مانند دیابت نوع ۲ پیشنهاد می شود. برای جلوگیری از افزایش وزن، ۶۰ دقیقه فعالیت روزانه پیشنهاد می شود، در حالی که، ممکن است برای جلوگیری از افزایش دوباره ی وزن پس از کاهش آن، ۶۰ تا ۹۰ دقیقه فعالیت لازم باشد. افزون بر این، فعالیت بدنی (جدا از کاهش وزن) حساسیت به انسولین را نیز، بهبود می بخشد.
غلات کامل و فیبر غذایی، با کاهش خطر دیابت همراه هستند. افزایش دریافت غذاهای دارای غلات کامل (جدا از وزن بدن)، با بهبود حساسیت به انسولین همراه بوده و افزایش دریافت فیبر غذایی نیز، با بهبود حساسیت به انسولین و توانایی بدن برای ترشح کافی انسولین در راستای غلبه بر مقاومت به انسولین در ارتباط است.