پوشک کردن نوزاد، دغدغه مادران

یکی از دغدغه های همیشگی مادران جوان نحوه پوشک کردن نوزاد است، امری که روزانه چندین بار با آن سروکار دارند. در این باره توصیه هایی را پیرامون نحوه صحیح پوشک کردن نوزاد مطرح می کنیم.

۱- بهترین راه پوشک کردن نوزاد
اینکه چگونه کودک خود را پوشک می کنید، می تواند میزان کثیفی ناشی از آن را کم کند. پوشک را باز کرده و کودک خود را به پشت روی پوشک بچه قرار دهید. قسمت جلویی پوشک را از وسط پاهای او عبور دهید و بالا بکشید، طوری که بتوانید طرفین پشت پوشک را به دو طرف جلوی آن با چسب بچسبانید. دقت کنید که پوشک درست در وسط بسته شود و چین خوردگی دور پای کودک را به داخل دهید.

۲- سوختگی پای کودک در اثر پوشک
وقتی پوشک خیس و کثیف برای مدت طولانی در پای بچه بماند و عوض نشود، می تواند باعث سوختگی پای او شود. برای جلوگیری از این مشکل، پوشک کودک خود را بلافاصله بعد از مدفوع کردن، عوض کنید. همچنین در صورت ادرار کردن، زود به زود عوض کنید.
در صورت سوختگی پای کودک، هنگام تعویض پوشک بچه، پماد مخصوص سوختگی پای کودک مثل کالاندولا، ان ان، زینک اکسید و یا پناتن (penaten) به پوست او بمالید و بعد پوشک را ببندید. همچنین پوشک را خیلی سفت و محکم نبندید.
برای درمان، محل سوختگی را با آب ولرم بشویید. موقع شستن، خیلی پوست کودک را نمالید.
پوشک را شل ببندید و یا حتی موقع خواب، به او پوشک نپوشانید.

۳- غذای کودک مقصر است؟
گاهی اوقات، سوختگی پای کودک در اثر پوشک نیست، بلکه وقتی بچه خوردن غذاهای جامد را شروع می کند، در معرض ابتلا به سوختگی پوشک است.
همچنین موقع اسهال کودک یا داشتن یک بیماری عفونی و یا وقتی کودک یا مادر او آنتی بیوتیک مصرف می کند، پاهای کودک ممکن است در پوشک بسوزد.
اگر سوختگی پای کودک در پوشک بعد از ۲ تا ۳ روز بهتر نشد و یا اگر پای کودک دچار تاول یا زخم های چرکی شد، هر چه سریع تر کودک خود را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید.

۴- پوشک پارچه ای یا پوشک یکبار مصرف؟
انواع پوشک بچه با قیمت های مختلف وجود دارد که هر فردی بسته به سطح درآمد خود می تواند از آن ها استفاده کند. برخی بچه ها نسبت به مواد موجود در برخی پوشک های یکبار مصرف حساسیت نشان می دهند. در این حالت می توان مارک پوشک را عوض کرد و یا از کهنه پارچه ای استفاده نمود.

البته پوشک پارچه ای بچه (کهنه بچه) هم شاید نتواند به خوبی پوشک یکبار مصرف، پاهای کودک را خشک نگه دارد، زیرا پوشک های یکبار مصرف دارای مواد جاذب رطوبت هستند و مدت طولانی تری می توانند پاهای کودک را خشک نگه دارند.

باز هم تأکید می کنیم که پوشک خیس و کثیف می تواند باعث سوختگی پای کودک شود، لذا زود به زود او را عوض کنید، حالا چه پوشک یکبار مصرف باشد و چه کهنه پارچه ای. موقع سوختگی پای کودک، باید نوع پوشک را تغییر دهید و سعی کنید از پوشک با الیاف طبیعی استفاده کنید که البته گران تر هم هستند. همچنین می توانید از کهنه پارچه ای ضد حساسیت و با الیاف مرغوب استفاده کنید

اما از آنجا که پوشک یک بار مصرف نیازی به شستن ندارد و کمتر هم ادرار و مدفوع بچه در آن پس می زند (کمتر لباس بچه و اطرافیان کثیف می شود)، بیشتر مادرها ترجیح می دهند به جای کهنه پارچه ای، از پوشک آماده استفاده کنند، هر چند که هزینه بیشتری هم به آن ها تحمیل کند.

۵- هنگام شب بیشتر مراقب باشید
موقع خواب شب، یک «دو برابر کننده پوشک» به کهنه بچه یا پوشک او اضافه کنید.
«دو برابر کننده پوشک»، یک پارچه ضخیم و یا یکبار مصرف است که قدرت جذب رطوبت توسط پوشک را در شب خیلی زیاد می کند. تصویر روبرو این پارچه را نشان می دهد.
همچنین می توانید از پوشک های مخصوص شب استفاده کنید.
قبل از خواب شب، پوشک کودک خود را عوض کنید، حتی اگر خواب است.
اگر او قبل از خواب شیر خورده است و یا پوشک او کثیف است، او را عوض کنید.

۶- اندازه پوشک را به درستی انتخاب کنید
اگر می بینید ادرار کودک مرتبا از پوشک او پس می زند و یا پاهای او در محل بستن پوشک قرمز می شوند، ممکن است پوشک او برایش کوچک شده باشد.
اگر پوشک برای کودک کوچک باشد و سفت بسته شود، می تواند باعث قرمزی و حتی بریدگی و سوختگی پای کودک گردد.
اگر اندازه پوشک خیلی بزرگ یا خیلی کوچک باشد، باعث اذیت کودک می شود.
لذا موقع خرید دقت کنید پوشک متناسب با سایز کودک خود را انتخاب کنید. اندازه پوشک ها بر اساس وزن کودک، با عدد روی بسته بندی آن ها مشخص شده است، مثلا برای کودک ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم پوشک شماره ۲ یا ۳٫

۷- پوشک را تند، ولی با دقت عوض کنید
اگر موقع تعویض پوشک، کودک شما بی قراری می کند و زیاد تکان می خورد، طوری که نمی گذارد پوشک او را عوض کنید، می توانید با دادن یک اسباب بازی به او، یا با صحبت کردن و شعر خواندن برای او و یا توسط حرکات اطرافیان، حواس او را پرت کنید و در این فاصله پوشک او را سریع، ولی با دقت عوض کنید. لذا از قبل باید روش سریع عوض کردن پوشک بچه را یاد گرفته باشید.

۸- از بوی بد پوشک جلوگیری کنید
برای جلوگیری از پخش شدن بوی پوشک کثیف در فضای خانه، پوشک را کاملا ببندید (مطابق شکل) و آن را در کیسه زباله بریزید و در کیسه را ببندید.
روزی یک بار، کیسه زباله مخصوص پوشک بچه را از خانه بیرون ببرید و درون سطل زباله کوچه خود بریزید.
اما به یاد داشته باشید که وقتی پوشک های کثیف را درون کیسه نایلونی انداختید، ابتدا در کیسه را محکم ببندید و سپس در سطل بزرگ زباله کوچه خود بیندازید تا پوشک های کثیف باز نشوند.
کهنه پارچه ای بچه را نیز فورا بشویید و نگذارید بماند تا بوی آن در خانه پخش شود.

۹- با مواد بودار نشویید
کهنه پارچه ای بچه را با آب و مواد شوینده مخصوص مثل صابون لباس بچه بشویید و جلوی آفتاب پهن کنید تا خشک شود.
صابون مخصوص لباس بچه، بدون بو و مواد آلرژی زا است، لذا باعث حساسیت پوستی کودک نمی شود. از مواد شوینده معطر برای شستن لباس و کهنه های بچه استفاده نکنید.
اگر هم می خواهید در ماشین کهنه شوی، کهنه های کودک خود را بشویید، ابتدا ادرار و مدفوع کودک را با دست زیر آب بشویید و سپس در ماشین بیندازید.
برای شستن لباس کودک، آن ها را جدا از لباس سایر افراد خانواده در ماشین لباسشویی بریزید و از مواد شوینده بدون بو استفاده کنید.

۱۰- فقط در مورد پسر بچه ها
موقع تعویض پوشک پسر بچه خود، قبل از بستن پوشک، سر آلت تناسلی او را به سمت پایین قرار دهید تا موقع ادرار کردن، ادرار او از بالای پوشک بیرون نزند.
همچنین مراقب باشید در فاصله بین باز کردن پوشک کثیف و پوشاندن پوشک تمیز، پسرتان ادرار نکند. می توانید در این فاصله، یک تکه پارچه روی آلت تناسلی او قرار دهید تا در صورت ادرار کردن، به اطراف نپاشد.