مسمومیت غذایی در بارداری، انواع و درمان

گاهی اوقات حالت تهوع در دوران بارداری نه به دلیل بارداری، بلکه ناشی از چیز دیگری مانند مسمومیت غذایی است. چگونه می‌توانید تشخیص دهید که حالت تهوع به دلیل بیماری ناشی از مسمومیت غذایی در بارداری است؟ خیلی زود، پاسخ این پرسش را دریافت می‌کنید و با درمان مسمومیت غذایی در بارداری نیز آشنا می‌شوید. 

انواع مسمومیت غذایی در بارداری

وقتی باردار هستید، سیستم ایمنی بدن شما ضعیف‌تر از حد معمول است، بنابراین برای بدن شما سخت‌تر است که با میکروب‌هایی که ممکن است در مواد غذایی وجود داشته باشد مبارزه کند. با مصرف غذاهای آلوده به موارد زیر ممکن است دچار مسمومیت غذایی شوید:

• باکتری‌ها
• انگل‌ها
• ویروس‌ها
• مواد شیمیایی خاص

انواع مختلفی از مسمومیت‌های غذایی وجود دارد و برخی از آن‌ها در زمان بارداری رایج‌تر و خطرناک‌تر هستند که در ادامه با آن‌ها آشنا شوید: 

• لیستریوز: ناشی از باکتری لیستریا است و زنان باردار ۱۳ برابر بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به آن قرار دارند. این باکتری در گوشت‌های آماده مانند هات‌داگ کند. طیور و غذاهای دریایی وجود دارد و محصولات لبنی نیز می‌توانند آن را داشته باشند، به ویژه اگر پاستوریزه نباشند. لیستریا حتی روی غذاهایی که در یخچال سرد هستند نیز رشد می‌کند.
• اشرشیاکلی: این باکتری به طور طبیعی در روده ما زندگی می‌کند. با این حال، اگر میوه‌ها و سبزیجات آلوده، گوشت خام یا نیم‌پز، یا شیر غیرپاستوریزه و آب میوه با انواع خاصی از اشرشیاکلی را بخورید، ممکن است بیمار شوید.
• سالمونلا: این باکتری باعث ایجاد «سالمونلوز» می‌شود و اغلب اوقات، آن را از مصرف تخم‌مرغ نیم‌پز یا خام، گوشت، مرغ یا غذاهای پاستوریزه نشده دریافت می‌کنید. همچنین اگر غذایی بخورید که خاک یا مدفوع حیوانات آلوده به سالمونلا در آن باشد، به سالمونلوز مبتلا می‌شوید.
• کمپیلوباکتر: این باکتری را از طریق مرغ آلوده یا غذاهای غیر پاستوریزه دریافت می‌کنید.
• نورویروس: این ویروس به راحتی از طریق غذاها و نوشیدنی‌های آلوده پخش می‌شود.

علائم مسمومیت غذایی در دوران بارداری

تشخیص اینکه چه زمانی مسمومیت غذایی مقصر بیماری شماست، می‌تواند مشکل باشد. گاهی اوقات، میکروب‌های غذا بلافاصله شما را بیمار می‌کنند. اما در مواقع دیگر، آن‌ها برای روزها یا حتی هفته‌ها قبل از بروز علائم در بدن شما می‌مانند و باعث مشکلاتی می‌شوند. علائم مسمومیت غذایی در دوران بارداری عبارتند از: 

• معده‌درد
• استفراغ 
• اسهال
• گرفتگی معده
• کم آبی بدن

مسمومیت غذایی اغلب شبیه آنفولانزا است و ممکن است همراه با تب، سردرد و بدن‌درد باشد.

درمان مسمومیت غذایی در دوران بارداری (درمان‌های خانگی)

وقتی باردار هستید، علاوه بر سلامتی خودتان از سلامتی جنین نیز محافظت می‌کنید. برخی از حملات مسمومیت غذایی می‌تواند مشکلاتی را برای جنین ایجاد کند، چون سیستم ایمنی بدن او هنوز به اندازه کافی قوی نیست که بتواند با میکروب‌ها مبارزه کند.

هنگامی که علائمی مانند مسمومیت غذایی شروع شد، فورا به پزشک مراجعه کنید. پزشک به شما کمک می‌کند تا بفهمید که آیا دچار مسمومیت غذایی شده‌اید یا نه. همچنین برای تشخیص علت مسمومیت غذایی در دوران بارداری به شما کمک می‌کند.

ممکن است بتوانید با راهنمایی پزشکتان علائمتان را در خانه کنترل کنید. با این حال، اگر استفراغ و اسهال دارید، شاید نیاز به درمان در مطب پزشک یا حتی بیمارستان داشته باشید. هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک خود مصرف نکنید.

اگر مسمومیت غذایی شما به قدری خفیف است که بتوانید آن را در خانه درمان کنید، استراحت کنید و هیدراته بمانید. برای آبرسانی به خود، جرعه‌های کوچک آب یا مایعات شفاف، یا نوشیدنی ورزشی حاوی الکترولیت مصرف کنید. قبل از اینکه غذا بخورید، صبر کنید تا استفراغ شما تمام شود. اولین غذاهای خود را به آرامی مصرف و از غذاهای ملایم و بدون چربی استفاده کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟

اگر شرایط زیر را دارید، مسمومیت غذایی نیاز به درمان حرفه‌ای دارد:

• علائم کم‌آبی مانند تشنگی بیش از حد، خشکی لب‌ها، ادرار کم یا ادرار نکردن 
• سرگیجه
• استفراغ یا اسهالی که متوقف نمی‌شود
• درد شدید در شکم 
• تب بالاتر از ۳۸.۳۳ درجه سانتی‌گراد
• خون یا چرک در مدفوع 
• مدفوع سیاه یا قیری‌رنگ

در صورت داشتن یک یا چند مورد از این مشکلات فورا به پزشک مراجعه کنید. پزشک برایتان آزمایشاتی مانند آزمایش خون یا مدفوع تجویز می‌کند تا بفهمد علت مسمومیت غذایی شما چیست. ممکن است نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک داشته باشید. شاید پزشک برای آبرسانی به بدنتان، برایتان سرم تجویز کند. 

عوارض مسمومیت غذایی در دوران بارداری

انواع خاصی از مسمومیت‌های غذایی برای جنین، بسیار خطرناک هستند. اگر به لیستریوز مبتلا شوید، ممکن است اصلا علائمی نداشته باشید. با این حال، ناقل آن به جنین هستید که خطر مشکلات جدی زیر را دارد:

• فلج
• کوری
• تشنج
• مشکلات مربوط به مغز، قلب یا کلیه‌ها

در بدترین حالت، لیستریوز می‌تواند باعث زایمان زودرس، وزن کم نوزاد هنگام تولد و حتی سقط جنین یا مرده‌زایی شود. سالمونلوز نیز از شما به جنین منتقل می‌شود و او را در معرض خطر عوارض جدی مانند مننژیت قرار می‌دهد. اگر در اوایل بارداری به کمپیلوباکتر مبتلا شوید، ممکن است باعث سقط جنین شود. همچنین اگر آن را در زمان زایمان داشته باشید و به نوزاد خود منتقل کنید، بسیار خطرناک است. عفونت در نوزاد تازه متولد شده، تهدیدکننده زندگی است.

شایع‌ترین عارضه مسمومیت غذایی، کم‌آبی است. برخی از بیماری‌های ناشی از غذا، به ویژه اشرشیاکلی می‌توانند باعث آسیب کلیه شوند.

پیشگیری از مسمومیت غذایی در دوران بارداری

شما می‌توانید با مراقبت درباره مواد غذایی، از خودتان در برابر بسیاری از انواع مسمومیت‌های غذایی محافظت کنید.

نکات ایمنی درباره نگهداری مواد غذایی

• قبل و بعد از دست زدن به غذا، دست‌های خود را به خوبی با آب و صابون بشویید.
• اجازه ندهید گوشت خام با مواد غذایی دیگر تماس پیدا کند.
• غذاهای فاسد شدنی را در یخچال یا به صورت منجمد نگه دارید.
• میوه‌ها و سبزیجات را قبل از خوردن یا پختن آن‌ها تمیز کنید.
• ظروف و سطوح آماده‌سازی غذا را پس از استفاده از آن‌ها بشویید.
• برای از بین بردن میکروب‌های داخل مواد غذایی، آن‌ها را بپزید.
• باقی‌مانده غذا را فورا در یخچال بگذارید. غذاهایی را که بیرون از یخچال قرار داده‌اید، یا تاریخ مصرف آن‌ها تمام شده است نخورید.

برخی از غذاها باید تا زمانی که کودک شما به دنیا بیاید، از منوی غذا حذف شود. نوشیدنی‌ها و مواد غذایی زیر را در دوران بارداری مصرف نکنید:

• محصولات لبنی غیر پاستوریزه مانند شیر خام 
• گوشت خام یا نیم‌پز، مرغ، ماهی یا صدف
• تخم‌مرغ نیم‌پز یا خام یا چیزهایی که حاوی تخم‌مرغ هستند مانند خمیر شیرینی 
• هات‌داگ یا گوشت اغذیه فروشی مگر اینکه هنگام پخت، کاملا حرارت داده شود
• سالاد مرغ، ژامبون یا غذاهای دریایی آماده در اغذیه فروشی‌ها
• ماهی دودی مگر اینکه خودتان آن را بپزید
• آب میوه غیر پاستوریزه 
• جوانه‌ها

خلاصه

انواع مسمومیت غذایی در بارداری در نتیجه باکتری‌ها، انگل‌ها و ویروس‌ها شامل لیستریوز، اشرشیاکلی، سالمونلا، کمپیلوباکتر و نوروویروس است. برخی از انواع این ویروس‌ها بر جنین نیز تاثیر می‌گذارند، بنابراین باید به دنبال درمان مناسب باشید. درمان مسمومیت غذایی در بارداری به شدت مسمومیت غذایی و نوع آن بستگی دارد و شامل استراحت، هیدراته ماندن و درمان در مطب، یا بیمارستان است.