اختلال بلع در بزرگسالان، خطر خفگی

اختلال بلع در بزرگسالان یا دیسفاژی، یک اصطلاح پزشکی برای مشکل در بلع است. دیسفاژی می‌تواند یک وضعیت دردناک باشد. در برخی موارد، بلع برای شخص غیر ممکن می‌شود. 

در این مقاله می‌خوانید: 

• اختلال بلع در بزرگسالان
• علائم اختلال بلع در بزرگسالان
• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
• علل اختلال بلع در بزرگسالان
• انواع اختلال بلع (دیسفاژی)
• دیسفاژی مری
• دیسفاژی اوروفارنکس
• عوامل خطر ابتلا به اختلال بلع
• عوارض اختلال بلع
• پیشگیری از اختلال بلع در بزرگسالان
• خلاصه

اختلال بلع در بزرگسالان

اختلال بلع در بزرگسالان که گهگاه اتفاق می‌افتد، مثل زمانی که خیلی سریع غذا می‌خوریم، یا غذای خود را به اندازه کافی خوب نمی‌جویم، معمولا نیازی به نگرانی ندارد. اما گاهی اوقات می‌تواند یک وضعیت پزشکی جدی باشد که نیاز به درمان دارد.

این مشکل ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در افراد مسن‌تر شایع‌تر است. علل مشکلات بلع متفاوت است و درمان به علت آن بستگی دارد. 

علائم اختلال بلع در بزرگسالان

علائم مرتبط با دیسفاژی شامل موارد زیر است:

• درد هنگام بلعیدن
• عدم توانایی در قورت دادن
• احساس گیر کردن غذا در گلو 
• ریزش آب دهان
• گرفتگی صدا
• برگشت غذا
• سوزش سر دل مکرر
• برگشت غذا، یا بازگشت اسید معده به گلو
• کاهش وزن
• سرفه هنگام بلعیدن غذا

بیشتر بخوانید: آبله مرغان بزرگسالان (زونا)، سخت و دردناک

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید: 

• اگر کاهش وزن، بازگشت غذا به گلو، یا استفراغ مکرر دارید
• اگر انسداد باعث شده تنفس برایتان سخت شود
• اگر نمی‌توانید غذا را قورت بدهید چون احساس می‌کنید غذا در گلویتان گیر کرده 

علل اختلال بلع در بزرگسالان

بلع، یک فرایند پیچیده است و ماهیچه‌ها و اعصاب زیادی را درگیر می‌کند. هر دلیلی که این ماهیچه‌ها و اعصاب را ضعیف کند، یا به آن‌ها آسیب برساند، یا باعث باریک شدن پشت گلو یا مری شود، می‌تواند باعث این مشکل شود.

بیشتر بخوانید: چربی شکمی نشانه چیست؟ برطرف می‌شود؟

انواع اختلال بلع (دیسفاژی) 

دیسفاژی به طور کلی در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرد:

دیسفاژی مری

دیسفاژی مری، چسبیدن یا گیرکردن غذا در قاعده گلو پس از شروع بلع است. برخی از علل دیسفاژی مری عبارتند از:

• آشالازی: وضعیتی است که در آن اعصاب یا ماهیچه‌های آسیب دیده باعث می‌شوند مری نتواند غذا و مایعات را به معده وارد کند. آشالازی به مرور زمان بدتر می‌شود.
• اسپاسم مری: این وضعیت باعث انقباضات پرفشار و ناهماهنگ مری پس از بلع می‌شود. 
• باریک شدن مری: این وضعیت می‌تواند تکه‌های بزرگ غذا را به دام بیندازد. تومورها یا بافت اسکار که اغلب به دلیل بیماری ریفلاکس معده به مری ایجاد می‌شوند، می‌توانند باعث باریک شدن مری شوند.
• تومورهای مری: با وجود تومورهای مری، مشکل در بلع به تدریج بدتر می‌شود. 

بیشتر بخوانید: غذای کامل چیست؟ چه فایده‌هایی دارد؟

• اجسام خارجی: گاهی اوقات غذا، یا جسم دیگری می‌تواند تا حدی گلو یا مری را مسدود کند. افراد مسنی که دارای دندان مصنوعی هستند و افرادی که در جویدن غذا مشکل دارند، بیشتر در معرض گیر کردن غذا در گلو یا مری قرار می‌گیرند.
• بازگشت اسید معده به مری: این وضعیت می‌تواند به بافت‌های مری آسیب برساند و منجر به اسپاسم یا زخم و باریک شدن قسمت تحتانی مری شود.
• ازوفاژیت ائوزینوفیلیک: یک از انواع بیماری سیستم ایمنی است که به دلیل جمع شدن گلبول‌های سفید خون در مری ایجاد می‌شود.
• اسکلرودرمی: این وضعیت باعث ایجاد بافت اسکار و در نتیجه سفت شدن بافت‌ها می‌شود و اسفنکتر تحتانی مری را ضعیف می‌کند. در نتیجه اسید به مری برمی‌گردد و باعث سوزش مکرر سر دل می‌شود.
• پرتو درمانی: این درمان سرطان ممکن است به التهاب و زخم شدن مری منجر شود.

دیسفاژی اوروفارنکس

برخی از شرایط می‌توانند ماهیچه‌های گلو را ضعیف کنند و باعث عوامل مخلتف از جمله احساس خفگی هنگام تلاش برای قورت دادن، یا سرفه کردن و منجر به ذات‌الریه می‌شوند. علل دیسفاژی اوروفارنکس عبارتند از:

• اختلالات عصبی: برخی از اختلالات مانند «مولتیپل اسکلروزیس»، «دیستروفی عضلانی» و بیماری پارکینسون می‌توانند باعث دیسفاژی شوند.
• آسیب عصبی: آسیب عصبی ناگهانی، مانند سکته مغزی یا آسیب مغزی یا نخاعی، می تواند بر توانایی بلع تاثیر بگذارد.
• «دیورتیکول» حلقی مری: کیسه کوچکی که به عنوان «دیورتیکول» شناخته می‌شود، ذرات غذا را در گلو و اغلب درست بالای مری، تشکیل و جمع می‌کند و به مشکل در بلع، بوی بد دهان و سرفه منجر می‌شود.
• سرطان: برخی از سرطان‌ها و درمان‌های سرطان مانند استفاده از اشعه، می‌توانند باعث مشکل در بلع شوند.

بیشتر بخوانید: درمان پاروسمی چیست؟ با اختلال بویایی بعد از کرونا چکار کنم؟

عوامل خطر ابتلا به اختلال بلع

افراد مسن بیشتر در معرض خطر مشکلات بلع هستند که به دلیل پیری و ساییدگی طبیعی مری و همچنین خطر بیشتر برخی شرایط مانند سکته مغزی، یا بیماری پارکینسون رخ می‌دهد، اما به طور کلی، یکی از مشکلات سالخوردگی محسوب نمی‌شود.  

عوارض اختلال بلع

اختلال بلع می‌تواند منجر به مشکلاتی شود که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• سوء تغذیه، کاهش وزن و کم آبی بدن: دیسفاژی می‌تواند دریافت غذا و مایعات کافی را دشوار کند.
• خفگی: اختلال بلع می‌تواند باعث خفگی شود. اگر غذا به طور کامل راه هوایی را مسدود کند ممکن است باعث مرگ شود.

پیشگیری از اختلال بلع در بزرگسالان

اگر چه نمی‌توان از اختلال بلع در بزرگسالان پیشگیری کرد، اما می‌توانید آهسته غذا بخورید، یا غذا را خوب بجوید تا خطر ابتلا به مشکلات کاهش یابد. اما اگر علائم دیسفاژی دارید، به پزشک متخصص مراجعه کنید. 

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص داخلی

خلاصه

اختلال بلع در بزرگسالان یا دیسفاژی، اصطلاح پزشکی درباره مشکل در بلعیدن غذا، یا نوشیدنی است که معمولا در افراد مسن، اتفاق می‌افتد. احساس گیر کردن غذا در گلو، ریزش آب دهان، گرفتگی صدا و برگشت غذا به گلو، از علائم مرتبط با این مشکل هستند. اختلال بلع می‌تواند به سوء تغذیه، کاهش وزن، کم‌آبی و خفگی منجر شود. روشی برای پیشگیری از اختلال بلع در بزرگسالان، وجود ندارد، اما می‌توانید با آهسته غذا خوردن و جویدن غذا از آن پیشگیری کنید.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.