هفته شانزدهم بارداری، تغییرات بدن و زندگی شما

در این زمان رحم و شکم شما باید به سرعت در حال بزرگ شدن باشد. رحم جلو آمده و افزایش وزنی در حدود ۲ تا ۴ کیلو و ۵۰۰ گرم در هفتۀ ۱۶ طبیعی است. جفت باید به ضخامت نهایی خود، معادل با ۲ سانتی‌متر و نیم رسیده باشد، اما قطر آن مطابق با کودک بزرگ‌تر خواهد شد تا هنگام زایمان وزن آن به ۵۰۰ گرم برسد. در این مطلب با تغییرات بدن و زندگی، عوارض شایع بارداری، مراقبت‌های پزشکی، خودمراقبتی‌های لازم و علائم نیازمند مراجعه به پزشک در هفتۀ ۱۶ آشنا خواهید شد.

تغییرات بدن و زندگی شما

هورمون‌هایی که باعث شل شدن عضلات و رباط‌ها می‌شود، تحرک مفاصل را افزایش می‌دهد و در نتیجه احتمال آسیب دیدگی را افزایش می‌دهد. ممکن است در صورت حرکت ناگهانی، اسپاسم یا درد خفیفی را در پهلوها احساس کنید، زیرا رباط‌هایی که رحم را حمایت می‌کند با رشد کودک کشیده می‌شود. با بزرگ شدن جنین، احساس درد و گرفتگی در ناحیۀ پشت و پهلو ایجاد می‌شود که ممکن است در یک سمت بدن بیشتر باشد. با این وجود که داشتن دل‌پیچه و درد در برخی زمان‌ها طبیعی است، اگر درد بیش از چند روز ادامه پیدا کرد یا شدیدتر شد، با پزشک خود مشورت کنید تا از بروز احتمالات دیگر پیشگیری شود. با مشاهدۀ سرعت رشد کودک شگفت‌زده خواهید شد. اندازه و شکل شکم شما مخصوص به خودتان است، پس سعی در مقایسۀ آن با دیگران نداشته باشید. اگر خبر بارداری شما چندان برایتان خوشایند نبوده است، اکنون زمان کنار آمدن با این موضوع است، زیرا بسیاری از خانم‌هایی که به تازگی حرکات کودک را احساس کرده‌اند، کم‌کم با داشتن فرزند کنار می‌آیند. اگر غرق در احساسات مادرانه نشده‌اید نیز زیاد نگران نباشید. برای فکر کردن همیشه زمان دارید، ولی آنچه در این مرحله از بارداری مهم است، مراقبت از خود و کودکتان خواهد بود.

عوارض شایع بارداری در هفتۀ شانزدهم

شما به عنوان یک مادر باردار نشانه های بارداری را مشاهده و برخی عوارض شایع آن را تاکنون تجربه کرده‌اید. بسیاری از خانم‌ها در این زمان احساس خیلی خوب دارند. حالت تهوع بارداری، خستگی و تکرر ادرار مربوط به اوایل بارداری در بسیاری از زنان به کلی از بین می‌رود. عوارض شایع و معمول این هفته برای بیشتر زنان باردار شامل موارد زیر است:

- یبوست

- گرفتگی بینی

- حساسیت پستان‌ها

مراقبت‌های پزشکی هفتۀ شانزدهم

هفتۀ ۱۶ بارداری نیز مراقبت‌‌های مخصوص به خود را دارد که بهتر است از آنها آگاه باشید. این موارد در زیر آورده شده است:

هر نوع درد شدید و خونریزی واژینال، نیازمند رسیدگی فوری پزشکی است و در صورت مشاهدۀ آن در دوران بارداری، لازم است سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

ملاقات با پزشک:

اگر در سه ماهۀ دوم بارداری هنوز پزشکتان را ملاقات نکرده‌اید، لازم است که معاینات سه ماهۀ دوم بارداری خود را شروع کنید. بسته به شرایط سلامت شما و کودک و این که آیا این اولین بارداری شماست یا خیر، لازم است قرار ملاقات‌ها به فاصلۀ هر یک ماه یا هر شش هفته تعیین شود. پزشک در این جلسات فشار خون شما را اندازه‌گیری خواهد کرد یا ممکن است در صورت نیاز به شما آزمایش ادرار بدهد. هر دو مورد می‌تواند بروز پره‌اکلامپسی یا مسمومیت بارداری را نشان دهد که این عارضه می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. بنابراین لازم است در مورد چگونگی وضعیت خود، علائم پره‌اکلامپسی و فشار خون حامگی آگاه و مطلع باشید. درصورتی‌که بارداری‌تان در فصل شیوع آنفلوانزاست و شما قبلاً واکسن آنفلوآنزا را تزریق نکرده‌اید، این واکسن ممکن است به شما توصیه شود. همچنین پزشک در مورد سونوگرافی آنومالی که بین هفته شانزدهم بارداری تا هفته هجدهم بارداری انجام می‌شود نیز شما را مطلع خواهد کرد. سونوگرافی ناهنجاری‌های جنین یا آنومالی برای تشخیص وجود ناهانجاری‌های احتمالی اندام‌های جنین تجویز می‌شود. علاوه برآن ممکن است پزشک در صورت نیاز در مورد آزمایش‌های غربالگری سه ماهۀ دوم و آزمایش آمنیوسنتز با شما صحبت کند.

خودمراقبتی طی هفتۀ شانزدهم

درصورتی‌که بارداری شما در ماه‌های شیوع آنفلوانزاست، به فکر واکسینه شدن باشید. با توجه به تحقیقات موجود واکسن آنفلوانزا به کودک آسیبی نمی‌رساند و به عنوان یک عامل محافظتی برای خانم‌های باردار توصیه می‌شود. برای نگهداری از پوستتان، استفاده از ضدآفتاب را فراموش نکنید. بیشتر ضدآفتاب‌ها برای استفاده در دوران بارداری بی‌خطر است و به شما و کودکتان آسیبی نمی‌رساند. در صورت ابتلا به آبریزش بینی نیز بهتر است همیشه دستمال کاغذی همراه داشته باشید و برای بهبود گرفتگی بینی، از دستگاه بخور در خانه استفاده کنید. اگر کودکان بزرگ‌تری دارید، اکنون می‌توانید با آنها در مورد کودک جدید صحبت کنید. در این مرحله از بارداری خطر سقط جنین کم شده و مهم است که خواهر و برادرهای بزرگ‌تر، فرصتی برای ایجاد حس ارتباط با کودک جدید در اختیار داشته باشند. از دوران بارداری خود عکس بگیرید تا بتوانید مراحل رشد شکمتان را در چند ماه آینده ببینید. این عکس‌ها یادگاری خوبی خواهند بود؛ فراموش نکنید که همسر و کودکانتان را نیز در چند عکس شریک کنید.

اگر پیش از این ورزش نمی‌کردید، انجام برخی تمرینات ورزشی برای شما و کودکتان مفید است. خانم‌هایی نیز که پیش از بارداری خیلی فعال هستند، ممکن است برای حفظ سلامت کودک، مجبور به اصلاح و تغییر روند معمول زندگی خود باشند. صرف نظر از سطح تمرینات قبلی، باید در دورۀ باقی‌ماندۀ بارداری از برخی ورزش‌ها و فعالیت‌های ممنوع مانند موارد زیر پرهیز کنید:

- پس از هفتۀ ۱۶، از تمریناتی که طی آن باید روی پشت خود دراز بکشید، خودداری کنید تا از فشار زیاد کودک در حال رشد بر روی بزرگ سیاهرگ شما جلوگیری شود.

- از انجام فعالیت‌هایی که موجب از دست دادن تعادل و زمین خوردن می‌شود مانند دوچرخه‌سواری، اسب‌سواری، اسکی، هاکی روی یخ و ژیمناستیک خودداری کنید.

- از ورزش‌هایی مانند فوتبال، اسکواش، جودو، بوکس و کیک‌بوکسینگ که ممکن است باعث ایجاد ضربه به شکم شما شود نیز خودداری کنید.

- از کوهنوردی و قرار گرفتن در ارتفاع بیشتر از ۲۵۰۰ متر که به دلیل کاهش سطح اکسیژن هوا، خطر ارتفاع‌زدگی وجود دارد، خودداری کنید.

برخی از خانم‌های باردار از جمله کسانی که مبتلا به مشکلات قلبی و ریوی هستند یا در طول بارداری نیز دچار خونریزی واژینال شده‌اند و در خطر زایمان پیش از موعد قرار دارند، نباید تمرینات ورزشی را انجام دهند. در هر صورت پزشکتان می‌تواند فعالیت‌های ورزشی ممنوع و بی‌خطر را به شما معرفی کند.

علائم نیازمند مراجعه به پزشک در هفتۀ شانزدهم

هر نوع درد شدید و خونریزی واژینال، نیازمند رسیدگی فوری پزشکی است و در صورت مشاهدۀ آن در دوران بارداری، لازم است سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر این، احساس خستگی شدید، ضعف، سرگیجه و زردی یا رنگ‌پریدگی زیر پلک، انگشت‌ها و لب‌ها از علائمی است که لازم است در این هفته و در طول بارداری به آنها توجه کنید و در صورت مشاهده، به پزشک مراجعه شود. این علائم می‌تواند نشان‌دهندۀ کم‌خونی باشد. همچنین لازم است در طول دوران بارداری در صورت احساس تب و لرز و سوزش هنگام ادرار به پزشک مراجعه کنید. این علائم می‌تواند نشانۀ عفونت مجاری ادرار باشد.