بارداری برای هر خانم دورانی بسیار ویژه و بینظیر در زندگی اوست. اما برای آنکه این دوره ۹ ماهه به خوبی و سلامتی سپری شود، لازم است که مراقبتهای بارداری از ابتدا تا انتها به خوبی رعایت گردد. در این متن قرار است شما را با مراقبتهای دوران بارداری، ماه اول تا نهم آشنا کنیم.
بارداری چیست و چه علائمی دارد؟
هنگامی که اسپرم به داخل تخمک ورود کرده و بین این دو لقاح صورت میگیرد، بارداری شروع میشود. در واقع 3 تا 4 روز طول میکشد که تخمک بارور شود. تخمک بارور شده به دورن رحم وارد و 2 تا 3 روز در آن شناور میماند، سپس در دیواره داخلی رحم لانهگزینی میکند، این اتفاق با لکهبینی همراه است. هنگامی که بارداری آغاز میشود مادر دارای علائمی همچون عقب افتادن پریود، سر درد، لکهبینی، حالت تهوع صبحگاهی، سوزش معده، بیخوابی، مشکلات گوارشی، حساس شدن سینهها، تکرر ادرار، احساس درد در لگن، گرفتگی عضلات، کمر درد و افزایش وزن خواهد بود. پس از رابطه جنسی و با داشتن این علائم باید به آزمایشگاه مراجعه کرده و تست خون بارداری یا آزمایش بتا بدهید.
راهنمای بارداری در هفته های مختلف
هنگامی که بارداری آغاز میشود، هر هفته تغییرات و اتفاقات خاصی در بدن مادر روی میدهد. باید گفت بارداری به سه دوره 3 ماهه تقسیم شده که در هر دوره جنین از رشد کاملتری برخوردار میشود. در این بخش راهنمای کامل بارداری در هفتهها و دورههای مختلف بررسی خواهد شد:
3 ماهه اول؛ هفته 1 تا 13 ام بارداری
در این دوره جفت تشکیل میشود. قلب به طور منظم میتپد و رشد اندامها و ساختارهای اصلی بدن مانند انگشتان دست و پا، اندام تناسلی، رودهها، چشمها، پلک ها، گوشها و بینی هم آغاز میشود.
3 ماهه دوم؛ هفته 14 تا 27 ام بارداری
این دوره شامل تشکیل پوست، مو و ناخن، ریهها، کیسه بیضه در پسرها و تخمک در تخمدان دخترها، سلولهای خونی در مغز استخوان، گوش خارجی، تولید ادرار، تولید صفرا بوده و مغز بهسرعت درحال توسعه است.
3 ماهه سوم؛ هفته 28 تا 40 ام بارداری
در سه ماهه سوم با وجود سفت شدن استخوانها، جمجمه برای زایمان نرم و انعطافپذیر باقی میماند. حرکات جنین قابلتوجهتر شده، چشمها باز میشوند و جنین میتواند نور را حس کند. رشد ریه و موهای سر کامل میشود و نواحی مختلف مغز به شکلگیری خود ادامه میدهند.
مراقبت های بارداری شامل چه اقداماتی است؟
در بارداری اگر همه اقدامات لازم به خوبی انجام شوند، مادر میتواند یک حاملگی خوب را سپری کرده و زایمان راحتی داشته باشد. مراقبتهای بارداری شامل اقدامات زیر است:
تغذیه مناسب
داشتن الگوی تغذیه مناسب میتواند علاوه بر کمک به رشد جنین، سلامت مادر را نیز حفظ کند. در این دوره مادر هر روز به 340 تا 450 کالری نیاز دارد. مصرف سبزیجات، میوه، نان و غلات سبوسدار، گوشت قرمز بدون چربی، ماهی، مواد لبنی کمچرب، شیر سویا، برنج یا جو دو سر، آجیل و تخممرغ در این دوره ضروری است.
انجام ورزش
یکی از کارهای مهم در مراقبتهای بارداری انجام تمرینات ورزشی مخصوص این دوره است. ورزش علاوه بر حفظ سلامت مادر، میتواند زایمان را نیز برای او راحتتر کند. ورزشهایی که در دوره حاملگی توصیه میشود شامل پیادهروی، شنا، دوچرخه ثابت، یوگا، تمرینات کگل و پیلاتس مخصوص بارداری است.
حفظ روحیه و کاهش استرس
از اصلیترین مراقبتهای بارداری پرهیز از قرارگیری در شرایط استرسزا و نارحت کننده است. تا جای ممکن باید محیطی شاد و آرام برای مادر فراهم شود. از طرفی به خاطر تجربه حسهای متفاوت در حاملگی از جمله افسردگی، غم، احساس گناه، خستگی، نوسانات خلقی، افزایش تحریک پذیری، عدم تمرکز و غیره، لازم است که با فراهم آوردن محیطی مناسب، از ایجاد یا افزایش این شرایط جلوگیری شود.
معاینات دوره ای و انجام چکاپ
و در انتها مراجعه دورهای به پزشک و انجام سونوگرافی برای بررسی وضعیت جنین، یکی از مهمترین مراقبتهای بارداری است. انجام آزمایشها و بررسیهای تکمیلی، آموزش و مشاوره، مصرف مکملهای دارویی و انجام واکسیانسیون (واکسن آنفولانزا) در این دوره بسیار مهم است.
انجام چه کارهایی در دوره بارداری ممنوع است؟
انجام بعضی از کارها در حاملگی میتواند با خطرات جدی برای مادر و جنین همراه باشد. این موارد را به صورت زیر میتوان برشمرد:
- مصرف سیگار و الکل
- انجام طب سوزنی و ماساژ
- مصرف بیش از حد شویندهها و مواد شیمیایی
- انجام فعالیت بدنی شدید
- مصرف غذاهایی همچون گوشت نیمپز، تخممرغ خام، نوشیدنیهای انرژیزا