مراقبت های زنانه بعد از زایمان طبیعی (۱)

مادر بعد از زایمان ممکن است احساس ضعف و بی حالی نماید ولی با تغذیه ی کافی وکامل و ورزش مناسب و داشتن آرامش میتواند به حالت قبل از حاملگی برگردد و وظیفه ی پرستاری و تغذیه ی نوزاد خود را انجام دهد. مادر بعد از زایمان معمولا احساس تورم و زخم در لگن و باسن خود میکند همچنین در پستان های خود احساس پری و سنگینی می کند.

این ناراحتی ها به تدریج از بین می رود. اگر درد و ناراحتی زیاد باشد پزشک باید او را معاینه کند و مشکل او را بررسی و در صورتی که دارویی لازم دارد تجویز نماید.این ناراحتی ها معمولا با مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن برطرف میگردد.


مادر نباید آسپرین مصرف کند زیرا ممکن است موجب خونریزی از دستگاه تناسلی او شود همچنین آسپرین از شیر دفع میشود و به نوزاد می رسد و برای نوزاد نیز مشکل به وجود می آورد.

انقباضات رحم:
تمام خانم ها پس از زایمان در رحم خود انقباضاتی حس میکنند زیرا رحم کوچک می شود و به محل خود برمیگردد. اگر مادر قبلا زایمان داشته است این انقباضات شدیدتر خواهد بود. بیشتر مادران این انقباضات را هنگام شیردادن به کودک خود حس میکنند زیرا ماده ی اکسی توسین که موجب ترشح شیر مادر می گردد باعث انقباض رحم نیز میشود. این انقباضات پس از 3 تا 4 روز از بین می رود.

پیشگیری از پیدایش عفونت:
مادر پس از زایمان باید اصول بهداشت را کاملا رعایت نماید تا دچار عفونت دستگاه تناسلی و ادراری نشود به این ترتیب که پس از دفع مدفوع دستگاه تناسلی خود را از بالا به پایین بشوید تا مدفوع موجب عفونت دستگاه تناسلی و ادراری او نگردد. پس از دفع مدفوع یا تعویض پد ، دست ها باید سه نوبت شسته شوند.

ترشح از دستگاه تناسلی:
بعد از زایمان مقداری ترشحات مخاطی و خونی مخصوصا زمانی که مادر از خواب برمی خیزد از دستگاه تناسلی او خارج می گردد. دفع این نوع ترشحات طبیعی است و نشانه ی التیام رحم است و ممکن است تا 6 هفته ادامه یابد. اگر این ترشحات با خونریزی زیاد یا بوی بد همراه باشد ، مادر بلافاصله به پزشک مراجعه کند. اگر مادر درد شدید دارد باید سعی کند مایعات زیاد بنوشد و کیسه ی آب یخ در ناحیه ی باسن خود قرار دهد و داروی مسکن مصرف نماید.

پیشگیری از یبوست:
اگر مادر زایمان مشکل یا بخیه داشته باشد دفع مدفوع او دشوار است بنابراین هرروز باید راه برود و مواد غذایی فیبردار ( سبزیجات و میوه جات ) مصرف کند و اگر با رژیم غذایی بهبود نیافت داروی ملین استفاده نماید و هرروز حداقل ۴ لیوان آب میوه یا آب ساده مصرف نماید.

کمردرد:
کمردرد بعد از زایمان بسیار شایع است و ماهها طول میکشد زیرا در دوران بارداری ستون فقرات وزن جنین در حال رشد را تحمل می کند. همچنین در دوران بارداری رباط ها و مفاصل نیز شل می گردند و مادر باردار را برای کمردرد آماده می سازند.

از طرف دیگر خود حاملگی سبب می شود که مادر به عقب تکیه کند و شکم خود را به جلو ببرد. اگر زایمان نیز با بیهوشی نخاعی انجام گیرد سبب میشود که درد کمر به وجود آید. بعد از تولد نوزاد شیردادن مادر نیز موجب کمردرد میگردد بنابراین اگر مادر بعد از زایمان ورزش های سبک انجام دهد و عضلات شکم و پشت خود را تقویت کند کمردرد او به تدریج بهبود خواهد یافت.

مادر باید با نظر پزشک و فیزیوتراپیست بعد از زایمان به ورزش بپردازد. مادر باید هنگام ایستادن تصور کند که با سیمی سر او را به سقف آویزان کرده اند بنابراین باید شانه های خود را آزاد نگه دارد و قفسه ی صدری او سفت نباشد و به آرامی شکم خود را به داخل ببرد و ستون فقرات خود را بلندتر کند. اگر مادر برای مدتی می نشیند باید قسمت پایین ستون فقرات خود را با شیئی پر و حمایت کند.

ادامه دارد...