بهبود رابطه زناشویی، مخصوص افراد مبتلا به سرطان

برای افرادی که درگیر مبارزه با بیماری سرطان هستند، رابطه جنسی می‌تواند نشانه ای امیدبخش و باعث ایجاد حس زندگی و حیات شود. بسیاری از بیماران سرطانی اظهار می‌کنند که توانایی رابطه جنسی، یک نشانگر مهم برای کیفیت زندگیشان محسوب می‌شود. متاسفانه تحقیقات نشان می‌دهد تنها ۱۴ درصد از پزشکان در خصوص مسایل و مشکلات جنسی با بیماران سرطانی صحبت کرده و رهنمودهایی در اختیارشان می‌گذارند. برخی از بیماران به اشتباه از این موضوع نتیجه می‌گیرند که به خاطر علائم و مشکلات بیماری، توانایی رابطه جنسی را نخواهند داشت. خوشبختانه موضوع به این شکل نیست؛ مواردی وجود دارد که با کمک آن‌ها می‌توان کیفیت رابطه جنسی را در طول درمان و بعد از آن بهبود بخشید.
در ادامه به بررسی چهار راهکار برای بهبود مشکلات شایع در خصوص رابطه جنسی در بیماران سرطانی پرداخته ایم.

مشکلات رابطه جنسی در بیماران سرطانی و روش‌های بهبود
۱. مشکلات حاصل از تغییرات جسمی
سرطان ممکن است اندام‌های تناسلی و دیگر اندام‌های بدن را که در تحریک جنسی نقش مهمی ایفا می‌کنند، دچار آسیب کند. برای مثال، یک بیمار مبتلا به سرطان پستان، علاوه بر اینکه ممکن است مجبور شود یک یا هر دو پستانش را به وسیله جراحی تخلیه کند، باید داروهایی مصرف کند که اغلب باعث کاهش هورمون استروژن در بدن می‌شود. در نتیجه‌ی این تغییر هورمونی، ترشحاتی که باعث مرطوب و روان نگه داشتن محیط داخل واژن می‌شوند به شدت کاهش یافته و حتی ممکن است باعث شود بیمار در سن جوانی دچار یائسگی زودرس شود!! همچنین ۷۰ درصد از افرادی که مبتلا به سرطان پروستات هستند دچار اختلال نعوظ خواهند شد و تقریبا همه بیمارانی که تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرار می گیرند به دلیل عوارض این نوع درمانها دچار احساس خستگی شدید شده و انرژی کافی برای رابطه جنسی نخواهند داشت.
راهکار پیشنهادی
ورزش درمانی می‌تواند به بهبود کیفیت رابطه جنسی در افرادی که به خاطر درمان، دچار تغییرات هورمونی شده اند، کمک کند. شما می‌توانید با مشاوره پزشک زنان از کرم استروژن جدیدی که اخیرا نتوانسته تاییدیه انجمن یائسگی آمریکای شمالی را دریافت نماید و برای مصرف بیماران مبتلا به سرطان پستان تولید شده، استفاده نمایید.
در موارد اختلال نعوظ، متخصص ارولوژی می‌تواند راهکارهای موثری نظیر استفاده از قرص‌های مورد تایید موجود و حتی دستگاه وکیوم جنسی را به شما پیشنهاد دهد؛ همچنین می‌توانید با زیر نظر گرفتن ساعت بیولوژیک بدنتان، ساعت‌هایی از شبانه روز که بیشترین انرژی را دارید پیدا کرده و در آن ساعات، رابطه جنسی برقرار کنید.
۲. تغییرات در عملکرد جنسی
بیماری سرطان و عوارض درمان آن علاوه بر اینکه تاثیر مستقیم بر بافت‌های بدن می گذارد، بر مراحل سه گانه میل، برانگیختگی و ارگاسم نیز، در طول رابطه جنسی تاثیر می‌گذارد. میل جنسی معمولا در افراد سرطانی، زمانی که از بیماری خود اطلاع پیدا می‌کنند، کاهش می یابد. شیمی درمانی، تغییرات هورمونی و داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین که برای کاهش اضطراب و افسردگی ناشی از سرطان از آنها استفاده می‌شود، می تواند در مراحل برانگیختگی و ارگاسم، اختلال ایجاد کند. زمانی که برانگیختگی جنسی دچار اختلال شود، رابطه جنسی که قبلا برای فرد مملو از لذت و احساس خوشایند بوده، تبدیل به یک وظیفه مشقت‌بار خواهد شد.
راهکار پیشنهادی
در دوره درمان سرطان، باید انتظارات خود در مورد طول مدت برانگیختگی جنسی، بنیه جنسی و ارگاسم را تغییر دهید. خواه بیمار فردی باشد که به دلیل سرطان پروستات از درمان جراحی یا پرتودرمانی استفاده کرده، یا بیماری باشد که به سرطان پستان یا دیگر سرطان‌های مخصوص زنان مبتلا باشد؛ بهره بردن از تخیلات و فانتزی‌های جنسی و استفاده از داروهای محرک جنسی می‌تواند تاثیر زیادی در بهبود عملکرد جنسی داشته باشد.
توجه داشته باشید برای افراد مبتلا به سرطان، این داروها حتما باید با مشورت پزشک مصرف شود.
همچنین می‌توانید با روان پزشک خود مشورت کنید تا نوعی از داروهای ضد افسردگی و ضد اضطرابی‌ برایتان تجویز کند که عوارض جانبی آن باعث ایجاد اختلال در عملکرد جنسی نشود.
۳. تغییر در تصوری که از بدنمان در ذهن داریم
یکی از مولفه‌های مهم عملکرد جنسی، تصویری است که از بدنمان در ذهن خود داریم. این تصویر همانند یک نقشه فرضی، ارتباط میان جاذبه جنسی، قدرت فیزیکی ،هویت و انرژی روانی جنسی را تامین می‌کند. زمانی که تصویری که از بدنمان در ذهن داریم خراب شود، اعتماد به نفس خود را از دست داده و احساس می کنیم دیگران هویت جنسی ما را به رسمیت نمی‌شناسند.
راهکار پیشنهادی
ذهن آگاهی و مدیتیشن روشی موثر و قدرتمند برای کنارآمدن با تغییراتی است که در طول درمان و بعد از آن، در بدن ایجاد می‌شود. می‌توانید اصول پایه‌ی ذهن آگاهی را از طریق ویدیوها و مقاله های آنلاین مطالعه کنید یا اگر فرصت کافی دارید، بررسی کنید در صورتی که در نزدیکی محل زندگیتان کلاس‌های ذهن آگاهی وجود دارد، در آنها شرکت کنید.
۴. تغییر در روابط عاطفی با همسر
رابطه عاطفی و رابطه جنسی دو موضوع غیر قابل تفکیک از هم هستند. در واقع رابطه عاطفی موفق بدون حضور رابطه جنسی ممکن است دوام نیاورد. مشکلات جنسی حاصل از سرطان و عوارض درمان آن می‌توانند در رابطه عاطفی شما نیز تاثیرگذار باشند.
راهکار پیشنهادی
روان درمانی می‌تواند به همسر شما کمک کند تا با غم و اندوه ناشی از مشکلات به وجود آمده راحت‌تر کنار بیاید. همچنین می‌تواند کمک کند به جای عقب نشینی و اجتناب از مشکلات، به دنبال یافتن راه حل باشید. اگر به عنوان یک زوج، قابلیت صحبت کردن در مورد مسائل و مشکلات جنسی را داشته باشید، می‌توانید از حمایت عاطفی یکدیگر به خوبی بهره‌مند شوید و احساس امنیت روانی بیشتری کنید. سعی کنید تغییرات به‌وجود آمده را ببینید و نقشه جدیدی برای روابط جنسی خود ترسیم کنید.

سخن آخر
امروزه با پیشرفت های وسیع علم پزشکی، با وجود افزایش شیوع بیماری سرطان، این بیماری دیگر یک بیماری غیر قابل درمان محسوب نمی‌شود و افراد زیادی پس از معالجه سال‌های زیادی می‌توانند به زندگی خود ادامه دهند؛ بنابراین مهم است که افراد بتوانند در طول درمان و پس از آن به زندگی عادی خود برگردند. یکی از فاکتورهایی که به بیماران کمک می‌کند به زندگی عادی برگشته و حس حیات و امیدواری را مجددا تجربه کنند رابطه جنسی است. این بیماری و عوارض درمان آن می‌تواند به صورت مستقیم؛ مثلا با تغییرات فیزیکی در اندام‌های جنسی و یا به صورت غیر مستقیم؛ مثلا با تغییر در تصویر ذهنی فرد از بدن، عملکرد جنسی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. همانطور که اشاره شد برای بهبود مشکلات رابطه جنسی در بیماران سرطانی، راهکارهایی وجود دارد که با توجه به اهمیت موضوع، لازم است بیماران در خصوصاین مشکلات و راهکارهای آن با پزشک خود مشورت نمایند.