استفاده از کاپ قاعدگی، عوارضش چیست؟

خطر ناشی از نشت در کاپ قاعدگی وجود دارد، مخصوصاً برای کسانی که تازه کار هستند و تجربه اول آنها در استفاده از کاپ قاعدگی می باشد.
در چنین مواردی شما اولین کاری که باید انجام دهید این است که علت نشت را بررسی کنید معمولاً نشتی ایجاد شده به خاطر آن است که زمان قرار دادن درون واژن شما باید آن را بچرخانید در غیر این صورت خوب آب بندی نشده و ممکن است نشتی دیده شود.

۱. کاپ قاعدگی چیست؟
کاپ یا فنجان قاعدگی، همان طور که از اسمش پیداست، محصولی بهداشتی برای استفاده در دوران قاعدگی است که به‌عنوان جایگزین پد و تامپون تبلیغ می‌شود.
این محصول منحصربه‌فرد که برای جمع‌آوری خون قاعدگی درون واژن قرار می‌گیرد، دارای ساختاری قیفی‌شکل و تاشو است. اگر از جنس‌شان می‌پرسید، باید بگوییم که این کاپ‌ها معمولا از لاستیک یا سیلیکون ساخته می‌شوند.
کاپ قاعدگی را باید برای استفاده تا بزنید و داخل واژن‌تان جاگذاری کنید. خود کاپ پس از جاگذاری باز می‌شود و به دیواره‌های واژن می‌چسبد. بنابراین لخته‌های خون بدون خروج از واژن در حفره فنجانی کاپ جمع خواهند شد.

برخی افراد با این کاپ‌ها در مقایسه با پد و تامپون راحت‌ترند. چرا که کاپ قاعدگی برخلاف تامپون‌ موجب خشکی واژن نمی‌شود. این کاپ‌ها همچنین، در صورتی که درست جاگذاری شوند، نشتی نخواهند داشت. بنابراین با خیال راحت می‌توانید به باشگاه یا استخر بروید.

کاپ قاعدگی در مقایسه با تامپون

• جالب است بدانید که کاپ‌های قاعدگی در مقایسه با تامپون از ظرفیت بیشتری در جمع‌آوری خون برخوردارند.
• تازه چون قابل‌استفاده مجددند، در حد پد و تامپون برای محیط‌زیست مضر نیستند. بیشتر بخوانید: طرز استفاده از تامپون
• البته این کاپ‌ها مدل‌های یک‌بارمصرف هم دارند. اما اغلب مدل‌هایی که در تبلیغات می‌بینیم چندبارمصرف‌اند و در صورت نگهداری مناسب برای حتی چند سال قابل‌استفاده خواهند بود.
• کافی است پس از هر بار استفاده طبق دستورالعمل خوب شسته و خشک شوند.
• این کاپ‌ها را می‌توانید در هر بار استفاده، بسته‌به شدت خون‌ریزی، ۶ تا ۱۲ ساعت بدون تخلیه نگه دارید.
• اما باید روزی حداقل دو بار تخلیه شوند. این در حالی است که تامپون‌‌ها به‌طور میانگین هر ۴ تا ۸ ساعت به تعویض نیاز دارند. بنابراین کاپ‌ها برای استفاده شبانه راحت‌ترند.
• از جمله برندهای چندبارمصرفی که شاید بهشان بربخورید می‌توان به کیپِر کاپ (Keeper Cup)، مون کاپ (Moon Cup)، کاپ قاعدگی لونِت (Lunette Menstrual Cup)، دیواکاپ (DivaCup)، لِنا کاپ (Lena Cup) و لیلی کاپ (Lily Cup) اشاره کرد.

۲. آیا کاپ قاعدگی اختراع نوظهوری است؟

• شاید شما هم مثل من خیلی وقت نیست که به وجود محصولی تحت‌عنوان کاپ قاعدگی پی برده‌اید. اما نه، پیشینه کاپ قاعدگی قدیمی‌تر از این حرف‌هاست!
• نخستین نمونه مدرن و تجاری‌شده کاپ قاعدگی، با شکل‌وشمایلی تقریبا مشابه نسخه‌های امروزی، در سال ۱۹۳۷ توسط لِئونا چالمِرز، بازیگر آمریکایی، اختراع شد. کاپ قاعدگی چالمِرز لاتکسی بود.
• اما تولید این محصول به‌دلیل کمیاب‌شدن لاتکس طی جنگ جهانی دوم ادامه نیافت.
• چالمِرز پس از پایان جنگ محصولی جدید طرح زد و درنهایت، به‌امید گسترش این ایده، امتیاز نسخه جدید را به رابِرت اُرِک واگذار کرد.
• اُرِک با تأسیس برند تاسِت (Tassette) وارد عمل شد و بودجه هنگفتی را به تبلیغات اختصاص داد.
• ولی تاسِت هم، باوجود تبلیغاتی که برای همراه‌کردن افکار عمومی در پیش گرفت، نتوانست به موفقیت چشمگیری دست پیدا کند و سرانجام در سال ۱۹۷۳ بسته شد.
• مشکل اینجا بود که خانم‌ها با ایده استفاده از کاپ‌های قاعدگی کنار نیامده بودند و برایشان غریب و مشمئزکننده بود. هنوز هم شاید همین‌طور باشد.
• اما فراموش نکنید که ما برای آشنایی بیشتر با هر محصولی به منبعی بی‌انتها چون اینترنت دسترسی داریم.
• در آن دوران حتی کلماتی از قبیل واژن و قاعدگی کثیف شمرده می‌شدند و بیش از امروز به تابوهای اجتماعی آلوده بودند. اما بسته‌شدن تاسِت برای معدود طرفداران کاپ‌های قاعدگی پایان ماجرا نبود.
• در سال ۱۹۸۷ برند جدیدی به‌اسم کیپِر (Keeper)، که هنوز هم سرپاست، تولید کاپ‌های لاتکسی را از نو آغاز کرد.
• کم‌کم برندهای دیگری هم پا به میدان گذاشتند و ایده چالمِرز را با پیشرفت‌های نوین هم‌سو ساختند.
• از جمله این پیشرفت‌ها تولید کاپ قاعدگی با سیلیکون درجه پزشکی برای جلوگیری از حساسیت به لاتکس بود. بیشتر بخوانید: کدام‌یک از محصولات بهداشتی پریود برایتان مناسب‌تر است؟

۳. کاپ قاعدگی در مقایسه با پد و تامپون چه مزایایی دارد؟
برخی مزایای کاپ‌های قاعدگی را باهم مرور می‌کنیم:

• کاهش هزینه‌ها
  البته که کاپ قاعدگی ارزان نیست. برای مثال خرید کاپ قاعدگی لونِت حدود ۳۲۰ هزار تومان از کف‌تان می‌برد. اما، چون این کاپ‌ها چندبارمصرف‌اند، در بلندمدت به‌نسبت پد و تامپون به‌صرفه‌تر خواهند بود. اغلب کاپ‌ها را در صورت نگهداری صحیح می‌توانید تا سال‌ها استفاده کنید.
  
  
• قابلیت جمع‌آوری خون بیشتر
  کاپ‌های قاعدگی گنجایش‌های متفاوتی دارند. اما به‌طورکلی ظرفیت کاپ‌ها تقریبا سه برابر تامپون‌هاست. به این معنی که در هر بار استفاده برای مدت طولانی‌تری بدون نیاز به تخلیه قابل‌استفاده‌اند.
  
  
• راحت‌تر
• برخی افراد با این کاپ‌ها در مقایسه با پد و تامپون راحت‌ترند. چرا که کاپ قاعدگی برخلاف تامپون‌ موجب خشکی واژن نمی‌شود.
• این کاپ‌ها همچنین، در صورتی که درست جاگذاری شوند، نشتی نخواهند داشت.
• بنابراین با خیال راحت می‌توانید به باشگاه یا استخر بروید. حتی برندهایی داریم که ادعا می‌کنند کاپ‌شان تداخلی با رابطه جنسی ندارد.
• اما این را هم اضافه کنیم که استفاده از کاپ‌های قاعدگی، یا بهتر بگوییم گذاشتن و برداشتن‌شان، به‌راحتی پد نیست.
• به‌عبارتی شاید عادت‌کردن به استفاده از کاپ قاعدگی مدتی زمان ببرد. ولی برای شماهایی که بلدید با تامپون کار کنید، احتمالا چالشی نخواهد داشت.
  
  
• سازگارتر با محیط‌زیست
  اگر از حامیان سرسخت محیط‌زیست باشید، احتمالا کنجکاوی بیشتری درمورد کاپ‌های قاعدگی به‌خرج خواهید داد. این کاپ‌ها، همان طور که گفتیم چون چندبارمصرف‌اند، از حجم زباله‌هایی که روانه محیط‌زیست می‌کنیم به‌مقدار قابل‌توجهی می‌کاهند.

۴. کاپ قاعدگی مشکلی هم ایجاد می‌کند؟
شاید مجذوب مزایای کاپ‌های قاعدگی شده باشید. اما خوب است بدانید که استفاده از این کاپ‌ها می‌تواند با مشکلاتی هم همراه باشد:

• جاگذاری و بیرون‌کشیدن کاپ
  جاگذاری صحیح کاپ در واژن شاید برای همه راحت نباشد. بیرون‌کشیدن کاپ هم همین‌طور. اگر دست‌تان راه نیفتد، احتمالا اذیت خواهید شد.
  تازه این کاپ‌ها تنها در صورتی نشتی نخواهند داشت که درست جاگذاری شوند.
  
  
• انتخاب برند و سایز مناسب
  کاپ‌های قاعدگی در سایزهای مختلفی عرضه می‌شوند. این‌طور نیست که یک سایز برای همه مناسب باشد. حتی شاید با کاپ برخی برندها احساس راحتی نکنید.
  بنابراین اگر به استفاده از این کاپ‌ها اصرار داشته باشید، ممکن است به آزمون‌وخطا نیاز پیدا کنید. یعنی اگر انتخاب اول‌تان کاری از آب درنیامد، ناچارید برای خرید مدلی دیگر هزینه کنید.
  
  
• آلرژی
  کاپ‌های لاتکسی ممکن است حساسیت ایجاد کنند. منتها امروزه اغلب کاپ‌های قاعدگی از مواد فاقد لاتکس تولید می‌شوند و احتمال حساسیت‌شان کمتر است.
  البته برای برخی افراد همچنان درصدی احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک وجود دارد. بیشتر بخوانید: کاپ دوران قاعدگی باعث عفونت می‌شود؟
• تحریک واژن
  اگر در استفاده صحیح یا تمیز نگه‌داشتن این کاپ‌ها دقت کافی به‌خرج ندهید، ممکن است در ناحیه واژن دچار عفونت یا احساس تحریک و ناراحتی شوید.
  برای شست‌وشوی کاپ حتما طبق دستورالعمل عمل کنید. البته تحریک واژن می‌تواند به‌دلیل انتخاب سایز اشتباه یا جاگذاری نامناسب هم باشد.
  
  
• سندرم شوک سمی (TSS)
  این عارضه عفونی با استفاده طولانی از تامپون در ارتباط است. اما درمورد کاپ قاعدگی هنوز دقیقا معلوم نیست که استفاده از این کاپ‌ها چقدر موجب افزایش احتمال بروز TSS می‌شود. تحقیقات فعلی که این احتمال را بسیار کم می‌دانند. ولی به‌هرحال به تحقیقات بیشتری دراین‌زمینه نیاز است.

۵. خلاصه کاپ قاعدگی استفاده کنیم یا نه؟
در صورت تمایل به استفاده از این کاپ‌ها در درجه اول بهتر است با یک پزشک زنان مشورت کنید.
اما اگر از بابت عوارض جانبی احتمالی می‌پرسید، باید بگوییم که تحقیقات دراین‌زمینه همچنان ادامه دارند. چرا که عوارض احتمالی استفاده از این محصول باید روشن‌تر شود.
در ضمن شرایط هر کسی فرق می‌کند. نمی‌توان کلی‌گویی کرد و گفت که مزایای استفاده از کاپ‌های قاعدگی برای همه افراد به معایب‌شان می‌چربد.
پس مطمئن‌ترین راه این است که مشورت پزشکی بگیرید. شاید پزشک زنان کاپ قاعدگی خاصی را پیشنهاد کند یا که اصلا استفاده از این محصول را به‌صلاح‌تان نبیند.

در استفاده از کاپ قاعدگی محتاط باشید اگر این نشانه ها را دارید
درصورت دارا بودن هر یک از شرایط زیر باید محتاطانه‌تر تصمیم بگیرید:

• پرولاپس یا افتادگی رحم؛ بیشتر بخوانید: علائم افتادگی رحم چگونه است؟
• حساسیت به لاستیک یا لاتکس؛
• استفاده از لوازم پیشگیری درون‌رحمی مانند IUD؛
• سابقه ابتلا به سندرم شوک سمی یا TSS؛
• عفونت مکرر واژن؛
• مهبل‌گرفتگی یا واژینیسموس؛
• فیبروئیدهای رحمی؛ بیشتر بخوانید: بیماری فیبروئید رحمی چیست؟
• اِندومِتریوز؛
• به‌تازگی مادر شده‌اید، سقط داشته‌اید یا جراحی زنان انجام داده‌اید.
• می‌بینید که به همین سادگی‌ها نیست. تنها پزشک می‌تواند شرایط‌تان را برای استفاده از کاپ قاعدگی سبک‌سنگین کند. البته شاید در تبلیغات ببینید که این کاپ‌ها را مناسب همه افراد و قابل‌استفاده برای تمام سنین توصیف می‌کنند.
  اما ما که معتقدیم صرفا به تبلیغات اعتنا نکنید و توصیه‌های پزشک مشاورتان را در اولویت قرار دهید.

۶. آیا دوشیزگان هم می‌توانند از کاپ قاعدگی استفاده کنند؟
اگر تاکنون رابطه جنسی نداشته‌اید یا برایتان سؤال است که این کاپ‌ها چه تأثیری روی پرده بکارت دارند، حتما بهتر است اول از یک پزشک زنان مشورت بگیرید و بعد دنبال استفاده از کاپ‌های قاعدگی باشید.

۷. برای خرید کاپ قاعدگی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
حالا اگر با مشورت پزشکی به این نتیجه رسیدید که از کاپ قاعدگی استفاده کنید، مروری هم بر دانستنی‌های زیر داشته باشید:

• انتخاب سایز: کاپ‌های قاعدگی معمولا در دو سایز ۱ (کوچک) و ۲ (بزرگ) عرضه می‌شوند. انتخاب سایز مناسب به موارد زیر بستگی دارد:
• سن؛
• وضعیت دهانه رحم؛
• شدت خون‌ریزی قاعدگی؛
• سفتی و انعطاف‌پذیری کاپ؛
• ظرفیت کاپ؛
  قدرت ماهیچه‌های کف لگن؛
• سابقه زایمان واژینال؛

  در صورت تمایل به استفاده از این کاپ‌ها در درجه اول بهتر است با یک پزشک زنان مشورت کنید. اما اگر از بابت عوارض جانبی احتمالی می‌پرسید، باید بگوییم که تحقیقات دراین‌زمینه همچنان ادامه دارند. چرا که عوارض احتمالی استفاده از این محصول باید روشن‌تر شود. در ضمن شرایط هر کسی فرق می‌کند. نمی‌توان کلی‌گویی کرد.

پزشک زنان با لحاظ‌ کردن همه این موارد به شما در انتخاب سایز مناسب کمک خواهد کرد.
سایز ۱ معمولا برای خانم‌های زیر ۳۰ سال و کسانی که زایمان واژینال نداشته‌اند پیشنهاد می‌شود. اما سایز ۲ بیشتر مناسب خانم‌های بالای ۳۰ سال و کسانی است که سابقه زایمان واژینال داشته‌اند یا قاعدگی‌های پرخون و سنگینی دارند. اما این قاعده کلی قابل‌تعمیم به همه افراد نیست.
در مورد ارتفاع کاپ هم باید پزشک ببیند که دهانه رحم شما هنگام قاعدگی در چه وضعیتی قرار می‌گیرد.
در ضمن فراموش نکنید که کاپ‌های قاعدگی تنها در صورتی کارکرد درستی خواهند داشت که بتوانید سایز مناسب‌تان را پیدا کنید.
این را هم بدانید سایزهای برندهای مختلف ممکن است اندکی با هم متفاوت باشند.

سایر نکات درباره کاپ قاعدگی
مواد سازنده: اغلب کاپ‌های قاعدگی سیلیکونی‌اند. اما برخی هم از مواد لاستیکی و لاتکس تولید می‌شوند. بنابراین اگر به لاتکس حساسیت دارید، حتما می‌دانید که نباید از کاپ‌های لاتکسی استفاده کنید.

گنجایش: کاپ‌های با گنجایش بیشتر برای قاعدگی‌های سنگین مناسب‌ترند. اما، همان طور که گفتیم، شدت خون‌ریزی به‌تنهایی نمی‌تواند در انتخاب سایز کاپ ملاک باشد.

سفتی: کاپ‌های قاعدگی از لحاظ میزان سفتی می‌توانند سفت، متوسط یا نرم باشند. کاپ‌های سایز بزرگ‌تر معمولا کمی سفت‌ترند.
هر چه انعطاف‌پذیری کاپ کمتر باشد، راحت‌تر داخل واژن باز می‌شود. اما اینها داخل‌کردن‌شان سخت‌تر است.

شکل بدنه و ساقه: برخی کاپ‌های قاعدگی باریک و بلندند و برخی دیگر گردترند. دهانه کاپ‌ها هم از لحاظ شکل و ضخامت می‌تواند با هم متفاوت باشد. شکل ساقه کاپ‌ها هم همین‌طور. اما اینکه چه شکل کاپی راحت‌تر است به بدن و ترجیح هر کسی بستگی دارد.

این روزها خرید کاپ قاعدگی زیاد تبلیغ می‌شود. حتی به تبلیغات اینفلوئنسرهای اینستاگرامی هم کشیده شده است. اما ما در جایگاهی نیستیم که در این مورد خاص نسخه‌پیچی کنیم.
هر آنچه هم در این مطلب برایتان گردآوری کردیم صرفا جهت افزایش آگاهی عمومی و فاقد جنبه تجویزی است.
تنها تجویزمان به شما دریافت مشورت پزشکی است. فرقی نمی‌کند مجردید یا متأهل یا در چه سن‌وسالی هستید.
در هر حال استفاده از این کاپ‌ها منوط به دریافت مشورت پزشکی است.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با متخصصان زنان و زایمان

چرا که معتقدیم پیش از اقدام به خرید کاپ قاعدگی حتما اول باید با یک پزشک زنان مشورت کنید و ببینید که اصلا استفاده از چنین محصولی را برایتان صلاح می‌بیند یا نه.