مشکلات جنسی در دوران یائسگی

مشکلات جنسی در دوران یائسگی می‌تواند شامل کاهش میل جنسی باشد. درمان‌های پزشکی، مشاوره و تغییر سبک زندگی ممکن است به افزایش میل جنسی در دوران یائسگی کمک کند.

مشکلات جنسی در دوران یائسگی

نام تخصصی و پزشکی کاهش میل جنسی، «اختلال میل جنسی کم‌فعال» است که یک تجربه رایج در بین زنان به ویژه در دوران یائسگی به شمار می‌رود. معمولا کاهش سطح استروژن زمانی شروع می‌شود که زنان در دهه 40 زندگی خود هستند. در طی 2 تا 8 سال بعد از 40 سالگی، قاعدگی ممکن است منظم‌تر و سپس به طور کامل متوقف شود. زمان قبل از یائسگی، پیش‌یائسگی نامیده می‌شود. یائسگی، شرایطی است که به مدت 12 ماه پریود نشوید.

در حوالی یائسگی، ممکن است تعدادی از علائم مانند گرگرفتگی، نازک شدن دیواره واژن، ( آتروفی واژن) و خشکی واژن را تجربه کنید.

این مشکلات در کنار عوامل دیگر می‌توانند به کاهش میل جنسی و درد هنگام رابطه جنسی منجر شوند. آتروفی و خشکی واژن با گذشت زمان بهبود نمی‌یابند، اما درمان می‌تواند به مدیریت آن‌ها کمک کند.

مشکلات جنسی در دوران یائسگی؛ وضعیت میل جنسی

در ادامه این مقاله، درباره مشکلات جنسی در دوران یائسگی، چگونگی تاثیر یائسگی بر میل جنسی و برخی راه‌های افزایش میل جنسی در یائسگی می‌پردازیم. یائسگی می‌تواند باعث تغییرات جسمی و عاطفی شود که بر زندگی افراد از جمله زندگی جنسی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. برخی از علائم و عوارض جانبی مرتبط با یائسگی عبارتند از:

• اضطراب
• مشکلات کنترل مثانه
• مشکل در خوابیدن
• نازک شدن مو
• افزایش وزن

افسردگی نیز می‌تواند بر میل جنسی تأثیر بگذارد. افسردگی در میان زنان در اواسط زندگی و یائسگی شایع است، اما محققان ارتباط مستقیمی بین این دو پیدا نکرده‌اند. هر کدام از این عوامل می‌تواند بر کیفیت زندگی و روابط افراد تأثیر بگذارد.

«لیبیدو » به علاقه جنسی و لذت جنسی اشاره دارد. پس از یائسگی، ممکن است مشکلات جنسی در دوران یائسگی را تجربه کنید که شامل موارد زیر است:

• میل جنسی کم
• افکار و تخیلات جنسی کمتر
• تغییرات فیزیکی که بر لذت جنسی تأثیر می‌گذارد

پزشکان میل جنسی کم را جنبه‌ای از اختلال عملکرد جنسی می‌دانند. سایر علل کاهش میل جنسی شامل مسائلی مانند برانگیختگی، میل، ارگاسم و درد است.

میل جنسی در بین افراد، متفاوت و ارتباط بین میل جنسی کم و علل احتمالی آن پس از یائسگی پیچیده است. 

مشکلات جنسی در دوران یائسگی، دلایل کاهش میل جنسی 

تغییرات مختلف و عوامل سبک زندگی می‌تواند بر زندگی جنسی در حوالی یائسگی و بعد از آن تأثیر بگذارد. عواملی که در کاهش میل جنسی نقش دارند، عبارتند از:

• تغییرات هورمونی
• تغییرات فیزیکی
• عوامل روانشناختی اجتماعی

تاثیرات فیزیکی بر اندام های جنسی

تغییرات فیزیکی می‌تواند به کاهش میل جنسی منجر شود. «آتروفی واژن» نام پزشکی خشک شدن واژن و نازک شدن دیواره آن است. این تغییرات فیزیکی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• نازک‌تر شدن بافت‌های واژن و لابیا و حساسیت کمتر نسبت به تحریک جنسی 
• کاهش ترشحات واژن و خشکی واژن که منجر به رابطه جنسی ناراحت‌کننده یا دردناک منجر می‌شود.
• دیسپارونی که درد مداوم یا مکرر ناحیه تناسلی قبل، حین یا بعد از رابطه جنسی است 
• کاهش جریان خون در واژن که ممکن است در برانگیختگی کلی تأثیر بگذارد. رابطه جنسی ممکن است کمتر لذت‌بخش و ارگاسم دشوارتر باشد.

حدود 27 تا 60 درصد از خانم‌ها در دوران یائسگی و پیش از آن، خشکی و درد واژن را گزارش می‌کنند.

سلامت روان

نوسانات سطح هورمون می‌تواند بر سلامت روان و به نوبه خود، بر میل جنسی تأثیر بگذارد. سطوح بالای استرس می‌تواند به دلیل نیازهای روزانه زندگی رخ دهد. تغییرات در سطح هورمون‌ها منجر به تحریک‌پذیری یا افسردگی می‌شود و مقابله با استرس روزمره چالش‌برانگیز است. مسائل مربوط به رابطه و تصویر بدن نیز می‌تواند بر سلامت روانی و میل جنسی تأثیر بگذارد.

سایر علائم مرتبط با یائسگی نیز ممکن است بر میل جنسی فرد تأثیر بگذارد که عبارتند از:

• گرگرفتگی
• تعریق شبانه
• افسردگی
• اضطراب
• بی‌خوابی که تقریبا نیمی از یائسگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد
• خستگی

عوامل دیگری که بر کاهش میل جنسی در دوران یائسگی تاثیر دارند، عبارتند از:

• داشتن یک بیماری دیگر مانند آپنه خواب، بیماری قلبی یا دیابت
• سابقه سیگار کشیدن
• سطوح پایین فعالیت بدنی

اگر نگران کاهش میل جنسی هستید، می‌توانید با پزشکتان در این‌باره صحبت کنید تا راهکارهای لازم را به شما ارائه دهد.

درمان‌های پزشکی کاهش مشکلات جنسی در دوران یائسگی

درمان‌های پزشکی می‌توانند به مدیریت عواملی که به کاهش میل جنسی منجر شده (مانند خشکی واژن، تعریق شبانه و اضطراب) کمک کنند.

فلیبانسرین

داروی فلیبانسرین دارای تاییدیه از سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان میل جنسی پایین است، اما به طور خاص برای زنان پس از یائسگی تاییدیه ندارد. این دارو ممکن است تعداد دفعاتی را که فرد رضایت جنسی را تجربه می‌کند، ماهی یک بار یا هر 2 ماه یک بار افزایش دهد.

با این حال، اثرات نامطلوبی مانند فشار خون پایین و غش دارد. باید قبل از استفاده از این دارو با پزشکتان مشورت کنید. 

برملانوتید 

به نظر می‌رسد این دارو با فعال کردن بخشی از سیستم عصبی به نام گیرنده‌های ملانکورتین، میل جنسی را بهبود می‌بخشد. آن را باید حداقل 45 دقیقه قبل از فعالیت جنسی تزریق کنید. عوارض جانبی آن شامل افزایش فشار خون است و برای کسانی که سابقه فشار خون بالا یا بیماری قلبی عروقی دارند، مناسب نیست.

روان‌کننده‌ها

روان‌کننده‌های بدون نسخه می‌توانند ناراحتی و خشکی واژن در هنگام رابطه جنسی را کاهش دهند. به این نکته مهم دقت کنید که روان‌کننده های غیر محلول در آب و بر پایه سیلیکون می‌توانند کاندوم را تجزیه کنند.

قرص‌های هورمونی و غیر هورمونی

قرص‌های استروژن، کرم‌ها یا حلقه‌های واژن می‌توانند به رفع خشکی واژن و آتروفی واژن کمک کنند، اما نیاز به نسخه دارند. هورمون‌درمانی نیز در کاهش گرگرفتگی و تغییرات خلقی موثر است.

مشاوره

مشاوره به مدیریت افسردگی، اضطراب و سایر چالش‌های سلامت روانی که در دوران یائسگی رخ می‌دهد، کمک می‌کند. زوج‌درمانی به شما کمک می‌کند تا مسائلی را که بر رابطه‌تان تأثیر می‌گذارد، چه ارتباط مستقیمی با رابطه جنسی داشته باشند یا نه، برطرف کنید. 

درمان سایر شرایط

تقریبا در سنین یائسگی، خطر ابتلا به سایر مشکلات سلامتی مانند افزایش وزن، بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت نوع 4 و سایر بیماری‌های مزمن افزایش می‌یابد. راهکارهای زیر می‌تواند در مدیریت علائم یائسگی نقش داشته باشد. 

نکات سبک زندگی

برخی از استراتژی‌های سبک زندگی ممکن است به افزایش میل جنسی کمک کند:

• ورزش منظم
• ترک سیگار
• اجتناب از الکل و مواد مخدر 
• اجتناب از محصولاتی که واژن را تحریک می‌کنند (صابون‌های معطر و محصولات حمام)
• پیروی از یک رژیم غذایی متنوع و مغذی
• مدیریت وزن
• انجام تمرینات کف لگن (کگل) که می‌توانند جریان خون را به واژن را افزایش دهند و عضلات مورد استفاده در ارگاسم را تقویت کنند

تغییر عادات جنسی

راه‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید حس صمیمیت با شریک زندگی خود را تقویت کنید. این راهکارها عبارتند از:

• داشتن رابطه جنسی بیشتر: این کار جریان خون به واژن را افزایش می‌دهد و به حفظ سلامت بافت‌ها کمک می‌کند.
• وقت گذاشتن برای برانگیختگی: معاشقه می‌تواند سطح رطوبت واژن را بالا ببرد و رابطه جنسی را راحت‌تر کند.
• از بین بردن استرس: فعالیت‌های خارج از اتاق خواب (مانند پیاده‌روی یا وقت گذراندن برای انجام سرگرمی‌های مشترک) صمیمیت را افزایش می‌دهد.

داروهای طبیعی و گیاهی برای رفع مشکلات جنسی در دوران یائسگی

برخی از افراد برای افزایش میل جنسی خود از مکمل‌های طبیعی استفاده می‌کنند. داروهای طبیعی مختلف مانند کوهوش سیاه ممکن است در افزایش میل جنسی در دوران یائسگی نقش داشته باشند. 

با این حال، همیشه قبل از استفاده از داروهای طبیعی یا جایگزین با پزشک مشورت کنید. مثلا سویا باعث افزایش سطح استروژن می‌شود و ممکن است با سایر درمان‌های استروژن تداخل کند.

درمان‌های جایگزین 

طب سوزنی، آروماتراپی، یوگا و هیپنوتیزم‌درمانی ممکن است به کاهش اختلال عملکرد جنسی ناشی از یائسگی کمک کند.

طب سوزنی

برخی از افراد ادعا می‌کنند که طب سوزنی می‌تواند باعث افزایش میل، برانگیختگی و ارگاسم شود.

رایحه درمانی (آروماتراپی)

یافته‌ها حاکی از آن است که خانم‌ها پس از استفاده از رایحه‌درمانی، بهبود عملکرد جنسی را تجربه می‌کنند. برخی از این رایحه‌ها عبارتند از:

• روغن اسطوخودوس
• روغن نرولی
• ترکیبی از اسطوخودوس، رازیانه، شمعدانی و گل رز

یوگا

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد یوگا ممکن است به علائم مختلف یائسگی از جمله خستگی کمک کند. 

هیپنوتیزم

برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که هیپنوتیزم می‌تواند خواب و عملکرد جنسی را در افراد دارای میل جنسی کم به دلیل یائسگی بهبود ببخشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟

اگر یائسگی تأثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره از جمله فعالیت جنسی شما دارد، لازم است با پزشک مشورت کنید. پزشک داروها یا تغییراتی در شیوه زندگی را برای کاهش مشکلات جنسی در دوران یائسگی تجویز می‌کند. همچنین می‌تواند سایر بیماری‌های زمینه‌ای را که ممکن است باعث کاهش میل جنسی و ایجاد درد در رابطه جنسی شود، تشخیص دهد. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از:

• عفونت‌های دستگاه ادراری
• افتادگی رحم
• اندومتریوز
• اختلال عملکرد کف لگن

خلاصه

برخی از زنان در طول و بعد از یائسگی مشکلات جنسی در دوران یائسگی از جمله کاهش میل جنسی را تجربه می‌کنند. عواملی که در کاهش میل جنسی نقش دارند عبارتند از: سایر علائم یائسگی مانند تعریق شبانه، استرس مضاعف و ناراحتی ناشی از خشکی واژن. اگر در مورد تأثیر یائسگی بر میل جنسی نگرانید، باید با پزشک مشورت کنید.