تغذیه با شیر مادر، چه تاثیری روی کبد دارد؟

نوزادانی که کمتر از ۶ ماه از شیر مادر تغذیه می کنند و نوزادانی که مادران شان در شروع بارداری چاق بوده اند، بیش از دیگران احتمال دارد در دوران نوجوانی به بیماری کبد چرب غیرالکلی مبتلا شوند.

کبد چرب غیر الکلی رایج ترین اختلال کبدی در کشورهای توسعه یافته است و از هر چهار بزرگسال، یک نفر به آن مبتلاست. این بیماری زمانی رخ می دهد که درون سلول های کبد افرادی که نوشیدنی الکلی مصرف نمی کنند، چربی جمع می شود و به طور معمول از چاقی و مقاومت به انسولین ناشی می شود.

تاکنون در مورد فواید تغذیه نوزاد با شیرمادر تحقیقات بسیاری شده است اما اطلاعات کمی در مورد فواید شیرمادر برای سلامت کبد، وجود دارد. محققان استرالیا، روی ارتباط تغذیه با شیرمادر در نوزادی و همچنین کبد چرب در بیش از ۱۱۰۰ نوجوان ۱۷ ساله استرالیایی تحقیق کردند. این بررسی، بین بارداری، تغذیه با شیر مادر و وجود کبد چرب در اواخر دوران نوجوانی ارتباط معناداری پیدا کرد.

۱۵% از نوجوانان کبد چرب غیرالکلی داشتند. نود و چهار درصد از نوجوانان فوق دردوران نوزادیشان با شیر مادر تغذیه شده بودند. مدت زمان تغذیه با شیر مادر، پیش از شروع شیر مکمل، در ۵۵% از آنها، ۴ ماه و در ۴۰%، شش ماه بوده است. نوجوانان زنانی که هنگام بارداری چاق بودند، دوبرابر از دیگران احتمال ابتلا به کبد چرب درآنها مشاهده شد و افرادی که مصرف شیر مکمل در آنها از کمتر از ۶ ماهگی شان شروع شده بود، ۴۰% بیشتر از دیگران به کبد چرب مبتلا شده بودند. البته مادرانی که هنگام شروع بارداری سیگار می کشیدند، خطر ابتلا به کبد چرب در نوزادان شان هنگام نوجوانی را به طور چشمگیری افزایش داده بودند.

بنابراین محققان توصیه می کنند، داشتن وزن مناسب هنگام بارداری و تغذیه کودک با شیر مادر حداقل به مدت ۶ ماه، کودک را از بیماری کبد چرب غیرالکلی در نوجوانی اش به حداقل می رساند.

شیردهی و کاهش حملات قلبی و مغزی

تغذیه با شیر مادر نه تنها برای نوزادان مفیداست، بلکه می تواند از ابتلا زنان به سکته مغزی و یا بیماری های قلبی در سال ها بعد، پیشگیری کند. در بررسی های گذشته، محققان متوجه شده بودند مادرانی که شیر خود را به نوزادان شان می دهند، از فواید سلامتی کوتاه مدتی چون کاهش وزن، کاهش کلسترول، متعادل شدن فشار خون و سطح گلوکز پس از بارداری، بهره مند می شوند. اما تاکنون در مورد فواید بلند مدت تغذیه نوزاد با شیر مادر، تحقیقی انجام نشده بود.

محققان دانشگاه آکسفورد و مدرسه پزشکی چین، روی ۳۰۰هزار مادر میانسال ، به مدت ۸ سال، تحقیق کردند. آنها متوجه شدند مادرانی که نوزادان شان را با شیر خود تغذیه کرده بودند، ۹ درصد کمتر از دیگران به بیماری های قلبی و ۸ درصد کمتر به سکته مغزی مبتلا شدند. در عین حال هرچه زمان شیردهی شان بیشتر بوده، از سلامت عمومی بهتری برخوردار شده بودند. خطر بیماری قلبی و سکته مغزی در زنانی که به مدت ۲ سال به فرزندانشان شیر خود را داده اند، به ترتیب ۱۸ و ۱۷ درصد کم شده بود.

محققان معتقدند که احتمالا شیردهی، سیستم پاکسازی چربی در آنها را بهبود می بخشد و همچنین شرایط " سوخت و ساز بدن" پس از بارداری، سریع تر به وضعیت پیش از بارداری بازمی گردد.

بارداری، سوخت و ساز بدن زنان را به طور چشمگیری تغییر می دهد تا او بتواند برای رشد جنین و تغذیه نوزاد پس از زایمان، به اندازه کافی چربی به منظور تامین انرژی، ذخیره کند. شیردهی روند حذف ذخیره چربی اضافی را سرعت می بخشد. سازمان جهانی بهداشت و سلامت، توصیه می کند که نوزادان ۲ سال یا بیشتر با شیر مادر تغذیه شوند.

شیردادن و بهبود درد سزارین

مادرانی که پس از زایمان به روش سزارین، حداقل 2 ماه، نوزادشان را با شیر خود تغذیه کنند، سریع تر از دیگر مادران بهبود می یابند. به طور معمول درد مزمن سزارین، حداقل بیش از 3 ماه طول می کشد و این درد از هر 5 مادر در 1 نفر مشاهده می شود.

این تحقیق توسط محققان اسپانیایی با بررسی 185 مادر داوطلب، انجام شد. تقریبا تمام مادران مورد مطالعه ( 87%)، فرزندان شان را با شیر خود تغذیه کردند که بیش از نیمی از آنها ( 58%) این کار را بیش از دو ماه و یا بیشتر، انجام دادند. نتایج نشان داد که از هر 4 مادر، 1 مادر (23%) که کمتر از 2 ماه نوزادشان را شیر دادند، تا 4 ماه، دردهای جراحی مربوط به زایمان سزارین را حس می کردند.

اما این درصد در میان مادرانی که بیش از 2 ماه کودک شان را شیر دادند، فقط 8% بود. بنا به گفته محققان،" این نتایج نشان می دهد بیش از 2 ماه تغذیه کودک با شیر مادر، می تواند مادر را از دردهای مزمن پس از سزارین رها کند. اما وقتی زمان شیردهی، 2 ماه یا کمتر باشد، خطر دردهای مزمن، 3 برابر افزایش می یابد.