قنداق کردن نوزاد، مفید یا مضر؟

برخی مادران امروزی به شدت نگران عوارض احتمالی قنداق کردن کودک خود هستند.

مادران قرن هاست که نوزادان خود را قنداق می کنند. در بسیاری از بیمارستان ها، یک پرستار بلافاصله پس از تولد نوزاد او را قنداق می کند. گاهی اوقات اینکار توسط یک متخصص انجام می شود. قنداق کردن به شدت ریشه در فرهنگ اقوام مختلف دارد اما آیا قنداق برای کودک مناسب است؟

برخی مادران امروزی به شدت نگران عوارض احتمالی قنداق کردن کودک خود هستند. قنداق کردن قطعا مزایای خودش را دارد اما در کنار آن نیز خطرات و عوارضی در پی دارد. در این مقاله فواید قنداق و مضرات و خطرات احتمالی آن را از نظر علمی بررسی می کنیم. با ما همراه شوید.

فواید قنداق کردن

- قنداق کردن می تواند موجب خواب عمیق تر و طولانی تر نوزاد شود. در حالی که نوزادان 16 ساعت در شبانه روز می خوابند،اما 3 تا 4 ساعت وقفه بین خوابیدن آنها اتفاق می افتد. قنداق کردن موجب افزایش میزان خواب REM نوزاد می شود . این نوع خوابِ عمیق تر باعث می شود که کودک وقفه ی کمتری بین ساعت های خواب خود داشته باشد. این خواب کافی و عمیق موجب سرحال تر شدن کودک در زمان های بیداری او می شود. کودکان در هر سنی نیاز به ساعات خواب مشخصی دارند. جدول خواب کودکان را دنبال کنید.

- قنداق کردن موجب آرام شدن گریه کودک می شود. این مزیتی است که بسیاری از خانواده ها را ترغیب می کند که نوزاد خود را قنداق کنند. تصور کنید: گریه کودک شما پس از تا زدن یک پارچه آرام می شود! این اتفاق عجیب نیست. تحقیقات نشان داده است که قنداق کردن می تواند 45 درصد نوزادان را تا سن 8 هفتگی آرام کند. اما قنداق کردن کودک بعد از این سن دیگر موجب آرام شدن کودک نمی شود. بجز قنداق کردن راههای ساده ی دیگری نیز برای آرام کردن گریه کودک وجود دارد.

- قنداق کردن خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) را کاهش می دهد. کودکانی که بر روی شکم می خوابند بیشتر در معرض خطر سندرم مرگ ناگهانی قرار می گیرند. به همین دلیل نوزادان می بایست بر روی پشت بخوابند. قنداق کردن صحیح نوزاد (در حالی که صورت نوزاد رو به بالا است) می تواند این خطر را کاهش دهد.البته در صورتی قنداق از SIDS جلوگیری می کند که به طور صحیح استفاده شود در غیر اینصورت، خودِ قنداق خطر SIDS را افزایش می دهد.

مخاطرات و مضرات قنداق کردن نوزاد

- کودکان قنداق شده با مشکلات شیر خوردن مواجه می شوند. در لحظات طلایی بعد از تولد نوزاد؛ معمولا نوزادان مورد آزمایش و غربالگری قرار می گیرند؛ قنداق-پیچ و یا به خوبی پوشانده می شوند و برای تغذیه شیر مادر، به مادر تحویل داده می شوند. تحقیقات اندکی نشان داده است که نوزادانی که تا دو ساعت بعد از تولد؛ تماس پوست با پوست با مادر خود دارند؛ در مقایسه با کودکان قنداق شده، بیشتر شیر می خورند و بهتر شیر مادر را مکش میکنند.

یک دلیل بالقوه می تواند این باشد که کودکان قنداق شده ابزار مهم برای کمک به شیر خوردن را ندارد: دستها ! کودکان از دستان خود برای جابجایی، جا دادن و شکل دهی به سینه های مادر استفاده می کنند و راحتتر شیر می خورند.

نکته ی قابل توجه این است که تفاوتی بین شیر خوردن نوزادان قنداق شده و نوزادان قنداق نشده بعد از ساعات اولیه تولد وجود ندارد.

- نوزادان قنداق شده کم وزن تر هستند. تاخیر در تغذیه ی اولیه ی کودک یکی از دلایل ناکافی بودن وزن نوزادان قنداق شده است. یک تئوری دیگر این است که لمس کردن، موجب تحریک رشد می شود. بنابراین نوزادان قنداق شده به دلیل لمس نشدن، از رشد کافی برخوردار نیستند.

- قنداق ممکن است دمای بدن نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد. در مطالعات اخیر نشان داده شده است که کودکانی که زمان بیشتری پس از تولد با پوست مادر در تماس بوده اند، نسبت به کودکانی که در ساعات اولیه تولد قنداق بوده اند، دمای متعادل تر و مناسب تری دارند. تحقیقات نشان داده است که این امر(متعادل بودن دمای بدن نوزاد) به دلیل کاهش اضطراب پس از متولد شدن است.

در حالیکه تحقیقات نشان داده است قنداق می تواند به تنظیم دمای بدن نوزاد کمک کند اما می تواند خطر ابتلا به گرمازدگی یا گرمای بیش از حد بدن ( Hyperthermia) را نیز افزایش دهد .اگر مایل به قنداق کردن نوزاد خود هستید، از پارچه های نخی استفاده کنید و از پوشاندن سر نوزاد خودداری کنید.

- قنداق کردن ریسک ابتلا به دیسپلازی هیپ را افزایش میدهد. زمانی که نوزاد قنداق می شود؛ لگن و زانوهای نوزاد کشیده می شود. ماندن به مدت طولانی در این وضعیت، می تواند منجر به دیسپلازی هیپ (DHH) شود. دیسپلازی هیپ دررفتگی لگن است که می تواند منجر به کاهش قدرت حرکت و جابجایی؛ آرتروز و کوتاه و بلند شدن پاهای کودک پس از رشد شود.

اگر کودک با DHH متولد شود؛ به هیچ وجه نباید قنداق شود. اگر می خواهید نوزاد را قنداق کنید و اصرار به این کار دارید، مطمئن شوید که جای کافی برای خم کردن پاهای کودک گذاشته اید و فشاری به لگن و زانوی نوزاد وارد نمی شود.

آیا قنداق برای کودک شما مناسب است؟

قنداق کردن برای همه ی کودکان موجب آرامش نمی شود. برخی کودکان در قنداق احساس امنیت و آرامش می کنند و قنداق شدن برای آنها تداعی محیط رحم مادر است در حالیکه برخی کودکان در قنداق تقلا می کنند و در برابر این محدودیت، مقاومت می کنند. اگر کودک شما عادت به غلتیدن در خواب دارد و بر روی شکم بر می گردد، قنداق گزینه ی مناسبی برای او نیست.

نوزادان معمولا سنی را که دیگر برای قنداق شدن مناسب نیست را با تقلا کردن در قنداق و مقاومت به قنداق شدن، به والدین خود اعلام می کنند. به محض اینکه کودک یک ماهه شود؛ قنداق کردن باید به حداقل برسد تا مانع رشد و یا محدودیت حرکت کودک نشود.

بایدها و نبایدهای قنداق کردن

- کودک قنداق شده را به پشت بخوابانید. خواباندن کودک قنداق شده بر روی شکم خطرسندروم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش میدهد.

- از یک پارچه نخی برای قنداق استفاده کنید که مانع تنفس نوزاد و گرم شدن بیش از حد دمای بدن او نشود.

- صورت و سر نوزاد را در زمان قنداق نپوشانید. این کار منجر به گرم شدن بیش از حد نوزاد و خفه شدن او می شود.

- قنداق را محکم نبندید. محکم بستن بیش از حد قنداق، موجب افزایش ریسک گرمازدگی، گردش خون نامناسب و مشکلات زانو و لگن می شود.

منبع: کودک تک