زردی یا یرقان نوزاد، چیست و چه درمانی دارد؟

زردی در کودک در طی هفته اول یا دوم زندگی نوزاد خود را نشان می‌دهد. لازم به ذکر است که این بیماری با درمان اندک یا خود به خودی برطرف خواهد شد و برای اکثر نوزادان خطری را به دنبال نخواهد داشت؛ این نوع بیماری زودگذر و بی‌ضرر است.

دلیل زردی یا یرقان در نوزاد
بهتر است بدانید این نوع بیماری به دلیل بالا بودن سطح رنگ‌دانه‌ای به نام بیلی‌روبین در خون باعث زرد شدن پوست نوزاد می‌شود. این ماده در خون همه افراد با هر رده سنی وجود دارد.
بیلی‌روبین در هنگام تجزیه سلول‌های قرمز خون که پیر شده‌اند به وجود می‌آید. در دوران حاملگی کبد مادر بیلی‌روبین جنین را نیز دفع می‌کند. از طرفی کبد بیلی‌روبین را از خون جمع‌آوری می‌کند سپس از طریق مدفوع آن را از بدن دفع خواهد کرد. بعد از به دنیا آمدن کودک به دلیل اینکه مدتی طول می‌کشد تا کبد نوزاد فعالیت خود را شروع کند، درنتیجه در این مدت بیلی‌روبین در خون تجمع پیدا می‌کند و باعث زردی در کودک و زرد شدن سفیده چشم آن‌ها خواهد شد.

بیلیروبین خون
این نوع زردی معمولاً در دومین یا سومین روز به دنیا آمدن کودک اتفاق می‌افتد و تا دو هفته بعد از تولد در کودکان ظاهر می‌شود. زردی پوست ابتدا از صورت بچه شروع‌ شده و سپس به سمت گردن و قفسه سینه و در نهایت به نوک انگشتان پای بچه می‌رسد و تمام بدن نوزاد را فرا می‌گیرد.
برای پیشگیری زردی یا یرقان در کودکان بهترین راه‌ حل شیر دهی مناسب است. بهتر است نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند در روزهای نخست بعد از تولد در طول روز دوازده بار شیر بخورند. همچنین کودکانی که از شیر خشک تغذیه می‌کنند در هفته اول بهتر است هر دو یا سه ساعت ۳۰ تا ۶۰ میلی‌ لیتر شیر خشک بخورند.

درمان زردی یا یرقان در نوزاد
بهتر است بدانید که زردی خفیف معمولا در طی دو یا سه هفته به طور خود به خود برطرف خواهد شد و نیاز به درمان خاصی ندارد. اگر زردی شدید یا متوسط باشد، کودک برای درمان به بیمارستان ارجاع داده می‌شود تا بستری شده و مراحل درمان بر روی وی انجام شود. از جمله راه کارهای درمان زردی در کودک برای پایین آوردن سطوح بیلیروبین خون عبارتند از:

نور درمانی
در این روش درمانی، کودک برای مدتی در معرض لامپ‌هایی که حاوی نورهایی با طیف آبی - سبز است قرار می‌گیرد. این نوع نور ساختار و شکل مولکول‌های بیلی‌روبین را به طریق خاصی تغییر می‌دهد تا از طریق مدفوع یا ادرار دفع شوند. لازم به ذکر است که در طول درمان نوزاد باید تنها یک محافظ چشم و پوشک داشته باشد و هیچ‌گونه لباسی به تن نداشته باشد.

ایمونوگلوبولین وریدی
در بعضی مواقع زردی ممکن است به دلیل تفاوت نوع گروه خونی نوزاد و مادر باشد. در واقع تزریق داخل وریدی ایمونوگلوبولین یک پروتئین خونی به‌ طور چشمگیری سطح آنتی‌ بادی را کاهش می‌دهد. این عمل باعث کاهش زردی در کودک خواهد شد.

تزریق ایموگلوبین وریدی
تعویض خون:
در برخی مواقع که زردی بسیار شدید است نیاز به تعویض خون کودک وجود دارد. در این حالت مقدار کمی از خون کودک خارج‌شده؛ بیلی‌روبین و آنتی‌ بادی‌های مادری آن رقیق می‌شود و سپس خون به بدن نوزاد بازگردانده خواهد شد.