سرماخوردگی نوزاد؛ علائم و درمان‌ فوری در ۴۸ ساعت

نی نی بان: نوزادان با سیستم ایمنی ضعیف‌تری نسبت به بزرگترها به دنیا می‌آیند و این مسئله آن‌ها را به‌ویژه در برابر ویروس‌ها و بیماری‌ها آسیب‌پذیر می‌کند.

در حالی که نوزادان در ابتدای تولد از مصونیت نسبی برخوردارند، سیستم ایمنی بدنشان هنوز به بلوغ کامل نرسیده است، به همین دلیل ممکن است بیشتر از دیگران در معرض ویروس‌هایی چون سرماخوردگی قرار گیرند. در این مقاله، به بررسی علل، علائم و درمان‌های سرماخوردگی در نوزادان پرداخته می‌شود تا والدین بتوانند به‌خوبی از سلامت فرزند خود مراقبت کنند.

علل سرماخوردگی در نوزادان

سرماخوردگی یک عفونت ویروسی است که معمولاً به دستگاه تنفسی فوقانی (بینی و گلو) حمله می‌کند. بیش از ۲۰۰ نوع ویروس مختلف می‌توانند باعث سرماخوردگی شوند که رایج‌ترین آن‌ها ویروس راینوویروس (Rhinovirus) است. این ویروس‌ها از طریق دهان، بینی یا چشم وارد بدن نوزاد می‌شوند. نوزادانی که در معرض این ویروس‌ها قرار می‌گیرند، معمولاً نسبت به آن‌ها ایمنی پیدا می‌کنند، اما به دلیل تنوع ویروس‌ها، احتمال ابتلای مجدد وجود دارد.

عوامل اصلی انتقال ویروس شامل:

• تنفس هوای آلوده: وقتی فردی سرفه یا عطسه می‌کند، ویروس می‌تواند در هوا پخش شده و به نوزاد منتقل شود.
• تماس مستقیم: تماس دست آلوده فرد بیمار با نوزاد می‌تواند ویروس را به بدن او منتقل کند، به‌ویژه اگر نوزاد دست‌های خود را به صورتش بزند.
• تماس با سطوح آلوده: ویروس‌ها می‌توانند روی سطوح مختلف مانند اسباب‌بازی‌ها یا لوازم کودک باقی بمانند و به نوزاد منتقل شوند.

علائم سرماخوردگی نوزاد

در صورتی که نوزاد شما به سرماخوردگی مبتلا شود، معمولاً علائم ظرف ۱ تا ۳ روز بعد از ابتلا ظاهر می‌شوند. این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• گرفتگی یا آبریزش بینی: معمولاً در ابتدا ترشحات بینی شفاف هستند اما بعد از مدتی ممکن است غلیظ شده و رنگ آن تغییر کند.
• تب: درجه حرارت بدن نوزاد ممکن است کمی افزایش یابد.
• عطسه، سرفه، و کاهش اشتها: نوزاد ممکن است تمایلی به خوردن شیر یا شیشه شیر نداشته باشد.
• بی‌قراری و گریه زیاد: نوزاد ممکن است به دلیل ناراحتی و گرفتگی بینی بیش از حد گریه کند.
• مشکل در خوابیدن: سرماخوردگی می‌تواند باعث بی‌خوابی نوزاد شود.

عوارض جانبی سرماخوردگی نوزاد

اگرچه سرماخوردگی معمولاً در نوزادان نگران‌کننده نیست، اما در برخی موارد ممکن است به عوارضی مانند:

• عفونت گوش: شایع‌ترین عارضه سرماخوردگی است که معمولاً با باکتری‌ها یا ویروس‌ها ایجاد می‌شود.
• سینوزیت حاد: اگر علائم سرماخوردگی بیشتر از دو هفته ادامه یابد، ممکن است به عفونت سینوسی تبدیل شود.
• عفونت‌های ریوی مانند ذات‌الریه و برونشیت: این عفونت‌ها می‌توانند جدی باشند و نیاز به درمان پزشکی دارند.
• مشکل تنفسی و خس‌خس سینه: برخی نوزادان ممکن است دچار مشکل در تنفس شوند که نیاز به درمان فوری دارد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

سیستم ایمنی نوزاد در حال توسعه است و ممکن است در ابتدا سرماخوردگی را به راحتی کنترل کند، اما در صورتی که علائم بدتر شوند یا به مدت طولانی ادامه یابند، نیاز به مراقبت پزشکی خواهد بود. در موارد زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید:

• اگر نوزاد زیر ۳ ماه سن دارد و علائم سرماخوردگی را نشان می‌دهد.
• اگر نوزاد تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد داشته باشد.
• اگر نوزاد در تنفس مشکل داشته باشد یا صداهای خس‌خسی در سینه او شنیده شود.
• اگر نوزاد از خوردن شیر یا مایعات خودداری کند یا به طور غیرعادی بی‌قراری کند.

تشخیص بیماری‌های دیگر و سرماخوردگی نوزاد

سرماخوردگی ممکن است با برخی بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شود. به عنوان مثال:

• آنفولانزا: علائم آنفولانزا شبیه سرماخوردگی است اما ممکن است با تب شدید، لرز، درد عضلانی و گلودرد همراه باشد.
• ذات‌الریه: در صورت عدم درمان سرماخوردگی، ممکن است عفونت به ریه‌ها سرایت کند و علائمی چون سرفه شدید، تنگی نفس و تب بالا ایجاد کند.
• خروسک: این بیماری باعث سرفه‌های خشک و شدید می‌شود که صدای خس‌خسی به دنبال دارد.
• برونشیولیت: این بیماری ناشی از ویروس RSV است که به دستگاه تنفسی نوزاد آسیب می‌زند.

پیشگیری از سرماخوردگی نوزاد

برای کاهش خطر ابتلا به سرماخوردگی در نوزادان، والدین می‌توانند اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند:

• شستن دست‌ها به‌طور مرتب و استفاده از ضدعفونی‌کننده‌ها
• پرهیز از تماس با افراد بیمار
• تمیز نگه داشتن اسباب‌بازی‌ها و محیط نوزاد
• تقویت سیستم ایمنی نوزاد از طریق تغذیه مناسب و شیردهی به مدت طولانی

درمان سرماخوردگی نوزاد

درمان سرماخوردگی نوزاد عمدتاً به تسکین علائم محدود می‌شود. از جمله روش‌های خانگی برای درمان سرماخوردگی نوزاد:

• استفاده از مرطوب‌کننده هوا
• شستشوی بینی نوزاد با محلول نمکی
• اطمینان از استراحت کافی و تغذیه مناسب نوزاد

اگرچه سرماخوردگی معمولاً به‌خودی‌خود بهبود می‌یابد، در صورتی که علائم شدیدتر شوند یا مدت زیادی طول بکشند، لازم است تا به پزشک مراجعه شود.

 سرماخوردگی نوزاد یک بیماری شایع است که بیشتر به‌صورت خودبه‌خود درمان می‌شود، اما والدین باید مراقب علائم آن باشند و در صورت لزوم از درمان‌های مناسب برای کاهش علائم استفاده کنند.