نابغه کوچولو در خانه، بچه های باهوش چه ویژگی هایی دارند؟

اگر در تست هوش استاندارد، نمره فرزند شما به بالاتر از ۱۴۰ رسید یعنی اینکه آی‌کیو او بالاتر از حد استاندارد است.

وقتی بچه‌ای زود‌تر از سنی که باید به کتاب علاقه نشان می‌دهد و به آن توجه می‌کند. وقتی بچه ای خواندن یا تلاش برای خواندن را زود‌تر از موعد شروع می کند. وقتی بچه‌ای سراغ بازی‌های فکری می‌رود، به احتمال زیاد او یک نابغه است.

آیا IQ فرزند شما بالای ۱۴۰ است؟
آیا این نوزاد کوچکی که در آغوش شما جای گرفته و چشم از چشم‌های‌تان برنمی‌دارد یک نابغه است؟ شاید هنوز چند ماهی از عمرش نگذشته باشد اما آیا شما به عنوان پدر و مادر متوجه شده‌اید که این بچه فرا‌تر از بقیه کودکان است یا هوش و استعداد نرمالی دارد؟ خب! البته گاهی اوقات حتی خیلی از پدر و مادرهای با ذکاوت هم نمی‌توانند به این زودی تشخیص بدهند که آیا فرزند آن‌ها هوش سرشاری دارد یا نه. هر چند در سنین خیلی پایین که فقط چند ماهی از سن نوزاد گذشته این ماجرا خیلی هم نمی‌تواند مهم باشد. اما با این حال این موضوع وقتی اهمیت پیدا می‌کند که بچه کمی بزرگ‌تر می‌شود. روزهایی که شما کم کم برای آینده فرزندان خود آرزو می‌کنید. آن وقت‌هایی که فکر می‌کنید دکتر شدن به او خیلی می‌آید! یا می‌تواند مهندس قابلی باشد! چه بسا یک سرمایه‌دار سر‌شناس و شاید هم یک دانشمند بزرگ! چرا که نه.

اگر فرزند شما قابلیتش را داشته باشد قطعا می‌تواند به یک نابغه تبدیل شود. فقط کافی است این نبوغ و هوش خاص را در کودکی او تشخیص بدهید و بعد روی آن کار کنید تا اگر کوچولوی شما در کودکی نتوانست نبوغش را علنی کند، در آینده به یک نابغه واقعی تبدیل شود. فراموش نکنید اگر بعد از انواع و اقسام تست‌های هوش دریافتید آی‌کیو فرزند شما بالا‌تر از حد نرمال است، با یک برنامه‌ریزی دقیق آینده را برای او تضمین کنید. اگر وسط کار حوصله‌تان سر رفت فقط به یک نکته فکر کنید. آن هم این‌که عنوان نابغه می‌تواند برای کودک شما خیلی چیز‌ها از جمله شهرت، ثروت، احترام و اعتبار به همراه داشته باشد. آن وقت است که حوصله‌تان کاملا اتوماتیک‌وار سر جایش برمی‌گردد!

آیا این بچه یک نابغه است؟
به صورت تکنیکی اگر در تست هوش استاندارد، نمره فرزند شما به بالا‌تر از ۱۴۰ رسید یعنی این‌که آی‌کیو او بالا‌تر از حد استاندارد است و در واقع شما یک نابغه را پیش روی خود دارید. لطفا در چنین مواقعی از خود بی‌خود نشوید و از بچه توقع انجام کارهای محیر‌العقول نداشته باشید! در واقع نابغه‌ها آن دسته افرادی هستند که توانایی حل مسائل و پاسخگویی به پرسش‌ها در آن‌ها بر اساس آنچه آمومخته‌اند بسیار بیشتر از افراد دیگر است. با این حال این بدان معنا نیست که نابغه‌ها به طور مطلق از افراد معمولی بهتر هستند.
در واقع کافی است فرزند شما کمی باهوش‌تر از بقیه به نظر برسد. در این صورت است که با کار کردن روی مهارت‌های فردی و اجتماعی‌اش و به طور کلی توانایی‌های ساده و پیچیده‌اش فرصتی را مهیا می‌کنید تا مغز او با سرعت باور نکردنی از بقیه جلو بزند. البته اتفاق دیگری هم ممکن است بیفتد و آن هم این‌که مهارت‌هایش را نادیده بگیرید و به روی خودتان نیاورید که انگار کمی باهوش‌تر از بقیه است و در ‌‌نهایت آن همه هوش و استعداد را دست نخورده نگه دارید! البته فراموش نکنید در دنیای بحران زده امروز فرزند نابغه شما هم می‌تواند مانند دیگر افراد معمولی بی‌کار باشد و در جستجوی شغل به هر دری بزند. هر چند این موضوع مربوط به آینده است اما با وجود این شک نکنید هر پدر و مادری ترجیح می‌دهد یک فرزند نابغه بیکار داشته باشد تا یک فرزند معمولی بیکار!

نابغه‌های زورکی!
یادتان باشد شما به عنوان پدر و مادر باید همواره بابت داشتن بچه‌ای سالم و سرزنده خوشحال باشید که خب قطعا هم همین‌طور خواهد بود. با این حال گاهی اوقات بعضی پدر و مادر‌ها تلاش می‌کنند تا فرزند خود را به هر زوری که شده در جمع نوابغ جا بزنند. لطفا شما خودتان را از این جرگه جدا کنید چون نابغه شدن به زور غیر ممکن است و این استعداد یک امر ذاتی است. با این حال گاهی بعضی از والدین کارهای خنده‌داری انجام می‌دهند. این‌که برخی پدر و مادر‌ها سعی دارند روی بچه‌هایی که هنوز یک ساله هم نشده‌اند کار کنند بلکه از آن‌ها نابغه‌ای دربیاید، یکی از همین موارد است. وقتی هم علتش را جست‌وجو کنید دلیل خنده‌دارتری می‌شنوید مثل اینکه آن‌ها معتقدند فرزند آن‌ها در حالی که فقط 2 هفته از عمرش گذشته ناگهان به روی خانواده‌اش لبخند زده! البته که این دلیل خنده‌دار است چون بچه‌ها به همه عوامل محیطی اطراف خود پاسخ می‌دهند. بنابراین در این باره زود قضاوت نکنید.

چطور بفهمید او یک نابغه است
می‌دانید چه نشانه‌هایی می‌تواند ثابت کند که یک بچه نابغه است؟ اینکه او حتی قبل از اینکه بتواند درست بنشیند حرف بزند! نه اینکه مثل یک آدم بزرگ داد سخن سر بدهد بلکه کلماتی را کنار هم قرار بدهد و واژه‌هایی را بیان کند. اگر بچه‌ای را سراغ دارید که پیش از 2 سالگی می‌تواند کلمات داخل کتاب قصه‌اش را بخواند شک نکنید که او یک نابغه است. یک نکته را فراموش نکنید و آن هم این‌که معمولا ۲ درصد از جمعیت کل هر کشوری می‌توانند نابغه باشند که البته این نظر هم به صورت مطلق وجود ندارد. در ضمن فراموش نکنید که نابغه بودن و بهره‌مندی از هوش سرشار یک امر ژنتیک است. بنابراین اگر بچه‌ای را می‌بینید که مانند یک نابغه رفتار می‌کند به پدر و مادرش مراجعه کنید.
شک نداشته باشید که آن‌ها هم آدم‌های باهوشی بوده‌اند و بنابراین اگر جزو آدم‌های باهوش هستید، البته نه به خیال خودتان! بلکه بر اساس واقعیات موجود، می‌توانید انتظار یک فرزند با ضریب هوشی بالا داشته باشید و این هوش را در او هم جست‌وجو کنید. در عین حال آیا می‌دانید بارز‌ترین خصوصیات پدر و مادرهای باهوش چیست؟ آن‌ها هرگز ساعت‌ها پای تلویزیون نمی‌نشینند بلکه وقت خود را در تعامل با یکدیگر و البته فرزندشان می‌گذرانند مگر این‌که بخواهند اخبار نگاه کنند یا برنامه مستندی توجه‌شان را جلب کند وگرنه پای سریال‌های تلویزیونی نمی‌نشینند و کمدی‌های شبانه تلویزیونی هم خیلی توجه‌شان را جلب نمی‌کند! اگر شما هم دقیقا همین خصوصیات را دارید پس می‌توانید در فرزند خود دنبال نبوغی بگردید که قطعا از خودتان به ارث برده است.
مهم‌تر از همه این‌که چنین والدینی خیلی خوب در مقابل کنش‌های فرزند خود واکنش نشان می‌دهند و به زبان ساده‌تر به بچه‌های خود پاسخ می‌دهند. این حرکت البته بازخورد خوبی خواهد داشت. والدین پاسخگو فرزندان پاسخگو تربیت می‌کنند. در واقع این یک بازی است بین دو انسان با قدرت فکری بالا و هوشی بالا‌تر از حد طبیعی.

نشانه‌های بچه‌های نابغه
برخی نشانه‌ها وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند تا دریابید آیا فرزند شما ضریب هوشی بالایی دارد یا نه. به عنوان مثال آیا کوچولوی شما در فاصله خیلی نزدیک به چشم‌های‌تان زل می‌زند و البته اغلب اوقات هم این کار را می‌کند؟ در دوران نوزادی‌اش خیلی زود متوجه حضور شما در دور و اطرافش می‌شود و با یک لبخند خوشحالی‌اش را از این بابت نشان می‌دهد؟ و مهم‌تر از همه آیا کوچولوی شما از حضور شما کنار خودش لذت می‌برد و این موضوع را به هر طریق ممکن نشان می‌دهد؟
اگر این نشانه‌ها در فرزند شما وجود دارد پس باید بدانید که اصلا بعید نیست او یک نابغه کوچولو با هوشی سرشار باشد که از همین حالا می‌تواند آن را کم و بیش نشان دهد.
نشانه دیگر که البته کمتر از سایر نشانه‌ها در قضاوت درباره نابغه بودن یا نبودن بچه‌ها کاربرد دارد، به واکنش‌های رشدی بچه‌ها مربوط می‌شود. مثلا اگر فرزند شما خیلی زود‌تر از بقیه هم سن و سال‌هایش می‌نشیند، راه می‌افتد و چهار دست و پا می‌رود و کارهایی مانند این پس باز هم ممکن است شما یک بچه نابغه پیش روی خود داشته باشید.
هر چند این نشانه هم باید کنار سایر موارد دیگر قرار بگیرد تا بتوان با قاطعیت حکم داد که آیا این بچه آی‌کیو بالای ۱۴۰ دارد. با همه این احوال واضح‌ترین نشانه یک بچه نابغه به محک زبانی و شفاهی او برمی‌گردد. اگر بچه‌ای هنوز به یک سالگی نرسیده اما حرف می‌زند و البته معنی حرف‌هایش را می‌فهمد تقریبا نباید شک کنید که او آی‌کیو بالای ۱۴۰ دارد. اما یک نکته را هم فراموش نکنید آن هم این‌که اگر تست کوچولوی شما زیر ۱۴۰بود بدان معنا نیست که او بچه باهوشی نیست بلکه او بچه‌ای است با هوش نرمال و طبیعی مثل بیشتر آدم‌هایی که روی کره زمین زندگی می‌کنند.
با این حال نشانه‌های کلی وجود دارد که هر کدام از آن‌ها به خصوص اگر کنار یکدیگر قرار بگیرند می‌توانند گواهی باشند بر نابغه بودن یک بچه. این نشانه‌ها به صورت فهرست‌وار ذکر شده‌اند:
- وقتی بچه‌ای زود‌تر از سنی که باید به کتاب علاقه نشان می‌دهد و به آن توجه می‌کند.
- خواندن زود‌تر از موعد یا حداقل تلاش برای خواندن آن هم برای کودکی که شاید هنوز 2 ساله نشده.
- بچه‌هایی که به خودشان مهارت‌های فکری را آموزش می‌دهند و سراغ بازی‌های فکری می‌روند. البته در سنین خیلی پایین.
- بچه‌هایی که از خودشان بازی‌های جدید اختراع می‌کنند و البته این حرکت آن‌ها مداوم است.
- بچه‌هایی که با وجود سن خیلی کم برای برقراری ارتباط با دیگران از خودشان علاقه نشان می‌دهند.

چطور آی‌کیو او را تقویت کنید
۱-وقتی با فرزند خود صحبت می‌کنید نه تنها با کلام بلکه با زبان بدن‌تان این کار را انجام بدهید. به خصوص حین گفتار از حرکات صورت خود هم استفاده کنید. گاهی ابرو‌ها را بالا ببرید، گاهی لبخند بزنید، گاهی چشمان‌تان را درشت کنید و گاهی هم ریز. این یک محرک محیطی است برای رشد ذهنی فرزندتان.
۲-وقتی زمان خواب شبانه فرزندتان رسید برای او از روی کتاب قصه‌های شبانه بخوانید. به این ترتیب هم قدرت درک مطلب او را بالا برده‌اید، هم قدرت زبانی‌اش و هم صدا‌ها را برایش تکرار می‌کنید.
۳-کمک کنید تا فرزندتان با دیگر بچه‌ها دوست شود و ارتباط برقرار کند. به این ترتیب کمک کرده‌اید تا او معاشرت با دیگران را بیاموزد.
۴-بچه‌های فعال بچه‌های خوشحالی هم هستند و ذهن باز و آماده یادگیری دارند. فعالیت‌های فیزیکی مانند ورزش کردن را در این باره جدی بگیرید. فعالیت‌های فیزیکی مثل ورزش کردن باعث روان شدن گردش خون در تمام سطوح حساس بدن از جمله مغز می‌شود. ضمن این‌که فعالیت‌های فیزیکی از جمله ورزش کردن سبب تقویت فکر و حافظه بچه‌ها می‌شود.
۵-هر زمانی که بچه‌ها به شما نیاز دارند کنار آن‌ها باشید. بچه‌ها گاهی اوقات حین انجام تکالیف مدرسه، نقاشی و فعالیت‌هایی مانند این نیاز دارند حمایت والدین خود را حتی در این حد که کنار آن‌ها بنشینند، احساس کنند.
۶-وقتی بچه‌ها کمی بزرگ‌تر شدند با آن‌ها شطرنج بازی کنید. این یک ورزش فکری است که ذهن بچه را وادار به فعالیت می‌کند.
۷-بچه‌ها را به کلاس‌های موسیقی و زبان بفرستید. این فعالیت‌ها سطح آی کیو آن‌ها را بالا می‌برد.