عوارض سخت گیری در تربیت کودک

سوال
سلام.برا یه موضوع مهمی به کمک فکریتان احتیاج دارم در مورد یه مادره که بچه 3 سالشو خیلی دعوا می کنه . من نمی تونم باهاش حرف بزنم آخه نسبت به من جبهه گیری داره.می خوام از زبون دین بهش بفهمونم کارش اشتباهه.به حرف روانشناس اعتماد نداره . می خوام درباره شیوه تربیت صحیح بهش بگم .اینطوری بگم حرف هیچ کسی روجز خودش و کسی که باهاش موافق باشه قبول نداره با هر کسی که باهاش مخالف باشه جبهه میگیره .و بد برخورد می کنه .حتی حرف پدر مادرشم قبول نمی کنه و مضمون حرفش اینه که به شما مربوط نیست دخالت نکنین بچه خودمه مسئولیتش با خودمه . آخه با هم یه جا زندگی می کنن .خیلی به بچه سخت می گیره . از یاد دادن آداب معاشرت تا وسایلتو جمع کن و این حرفو بزن اون کارو بکن یا نکن . اینقدر دستور و مقررات برا این بچه وضع کرده که چی ؟ تربیتش کنه . تازه بازی کردن با بچه رو هم قبول نداره . میگه نباید با بچه دوست شد . به همین خاطر به من ایراد میگیره که با بچم صمیمی ام .دیگه اینکه خیلی خودش تنده و تو صحبتاش خیلی تیکه و کنایه نصیب این بچه می کنه وتو هر جمعی باشه بچه رو دعوا می کنه و با کوچکترین خطایی چنان برخورد تندی می کنه . دیگه نمی دونم مثلا من تا حالا ندیدم ناز بچشو بکشه اگه بچه بهونه بگیره اصلا بهش محل نمی ده می ذاره اینقدر گریه کنه تا به قول خودش بمیره .من خیلی ناراحتم می خوام کمک کنم . چون بچه ها نمی تونن از خودشون دفاع کنن این وظیفه هر عاقل مسلمونیه که هر جا ظلم دید جلوشو بگیره یا تذکر بده . منم دیدم حق این بچه داره ضایع می شه ولی چون نمی تونم خودم باهاش سر این قضیه درگیر بشم از شما کمک خواستم که اگه می تونید یه متنی بنویسید من پرینت بگیرم بدم بهش بخونه به خدا من همش به فکرشم ولی چون نمی تونم مشکلشونو حل کنم خیلی ناراحتم . برا هر کی بخوام کاری کنم ولی نتونم همیشه تو ذهنمه و عذاب میکشم .

جواب
با عرض سلام و تحیت.
دوست محترم!
به چند نکته توجه کنید:
۱. این تجربه انسانهای بزرگ تر و درس روانشناسان و تعلیم انبیاء است که در هر کاری افراط و تفریط، نتیجه مطلوبی در پی ندارد، و لذا باید حد وسط را رعایت نمود. نه آن طور که بچه، لوس و بی ضابطه بار بیاید، و نتواند از خود استقلال داشته و وابسته به دیگران شود، و نه آن گونه خشک برخورد شود که موجب دلسردی بچه و نفرت او گردد.
2. برای هر اقدامی، زمینه مقبولیت و پذیرش هم لازم است. لذا در فرضی که شما مطرح نموده اید، تا موقعی که زمینه پذیرش از طرف مقابل نباشد، راه به جایی نمی توان برد.
۳. بهترین راه این است که شما و دیگرانی که با ایشان رابطه دارید، سطح معلومات خود در زمینه تربیت کودک و مشاوره را بالاتر برده و هم با عمل و رفتار خویش، و هم با نصیحت دسته جمعی، روش صحیح را به ایشان آموزش دهید. در این زمینه مطالعه کتب بسیار مفید است.
البته اگر ایشان نسبت به نصیحت و انتقاد دیگران حساس است، ایشان را به طور مستقیم نصیحت نکنید. در ادامه به چند روایت از معصومین(ع) در زمینه برخورد صحیح و اسلامی داشتن با کودکان اشاره می کنیم:
ـ "أکرموا أولادکم وأحسنوا آدابهم یغفر لکم" یعنی فرزندان خودرا گرامی بدارید. خوب تربیتشان کنید تا گناهان شما آمرزیده شود.(عدة الداعی، ص۷۶)
ـ "من بکی صبی له فأرضاه حتی یسکنه أعطاه الله عزوجل من الجنه حتی یرضی" یعنی هر کس کودک گریان خود را راضی کند تا آرام شود، خداوند از بهشت آن قدر به او می دهد تا راضی شود.(من لایحضره الفقیه، ج4، ح372)
ـ "أحبوا الصبیان وارحموهم وإذا وعدتموهم شیئا ففوا لهم فإنهم لایدرون إلا أنکم ترزقونهم" یعنی کودکان را دوست بدارید، و به آنها مهربانی کنید، و هر گاه به آنها وعده دادید وفا کنید؛ زیرا آنها شما را روزی دهنده خود می دانند.(اصول کافی، ج۶، ص۴۹، ح۳)
ـ "من قبل ولده کتب الله عزوجل له حسنة ومن فرحه الله یوم القیامه" یعنی هر کس فرزند خود را ببوسد، خداوند ثواب برای او می نویسد، و هر کس فرزندش را شاد کند، خداوند او را در روز قیامت شاد خواهد کرد.(اصول کافی، ج6، ص49، ح1)
ـ "کان النبی إذا أصبح مسح علی رؤوس ولده وولد ولده" یعنی پیامبر هر روز صبح بر سر فرزندان و نوادگانش دست نوازش می کشید.(بحارالانوار، ج۱۰۴، ص۹۹، ح۷۵)
ـ "لاتضربه واهجره ولاتطل" یعنی کودک را نزن، بلکه وقتی کار بدی کرد تنها با او قهر کن؛ ولی نه به مدت طولانی.(عدة الداعی، ص79)
ـ "إن الله عزوجل لیرحم الرجل لشدة حبه لولده" یعنی خداوند عزوجل، انسان را برای محبت بسیار به فرزندانش، مورد رحمت خود قرار می دهد.(مکارم الاخلاق، ص ۲۱۹)
پیروز باشید.