آموزش ریاضی به کودکان، مفاهیم اندازه گیری

یک راه برای منسجم ساختن آموزش ریاضی به کودکان و عینیت بخشیدن به مفاهیم کمیّت و فاصله، استفاده از اندازه گیری است.

یک راه برای منسجم ساختن آموزش ریاضی به کودکان و عینیت بخشیدن به مفاهیم کمیّت و فاصله، استفاده از اندازه گیری است. کودک خردسال از این طریق می‌تواند دانش ریاضی در حال رشد خود را وسیله‌ای برای درک جهان پیش روی خود سازد. کودکان خردسال اندازه گیری را راحت و بطور مستقیم می‌آموزند. آموزش اندازه گیری را از تدریس مقایسه اشیاء با یکدیگر آغاز می‌کنند، با سنجش اشیاء نسبت به معیاری مشخّص، ساده و قراردادی ادامه می‌دهند تا به مقایسه و کیفیّت سنجی آن ها با معیارهای متداول شده می‌رسند. هر زمینه از سنجش مسائل منحصر به خود را دارد.

کودکان در خردسالی با مسائل مربوط به اندازه‌ی طول مواجه می‌شوند. مسأله‌ی مقایسه‌ی ارتفاع دوپهلوی یک ساختمان مکعّبی یا پیدا کردن یک قطعه چوب از کارگاه نجّاری از جمله تجربه‌هایی است که آن ها در زمینه‌ی مسائل خطّی به دست می‌آورند.

تهیّه‌ی مجموعه‌ی قطعات چوب برای کودکان کاری ساده است. می‌توان از آن ها خواست قطعه چوب بلندتر یا کوتاهتر را نشان دهند، یا حتّی دو به دو کنار هم بایستند تا ببینند قدّ کدام یک بلندتر است. از این طریق می‌توان مفاهیم «بلند»، «بلندتر»، «کوتاه»، «کوتاه تر»، «دراز»، «درازتر» را به آن ها آموخت.

مقایسه‌ی طول، در یک مرحله بالاتر، شامل اندازه گیری و سنجش چیزهایی است که کنار هم قرار نمی‌گیرند؛ مقایسه‌ی دو ساختمان جدا از هم که از مکعّب ساخته‌اند یا ارتفاع میز و نیمکت آشپزخانه از آن جمله است. در این حالت کودک ناگزیر باید به شکلی اندازه‌ها را بنویسد و با هم مقایسه کند. برای اندازه گیری و مقایسه‌ی عینی ارتفاع یک ساختمان با ساختمان دیگر، شاید بتوان یک قطعه چوب را مقیاس قرار داد.

بعد از تمرین های زیادی از این قبیل، ابزار اندازه گیری معمول، مانند خط کش یا میله‌های حدود ۵۰ سانتی متر را می‌توان به کار برد. کودکان می‌توانند، بعد از یادگیری شمارش اعداد، با شماره‌های خط کش و واحد «سانتی متر» آشنا شوند. بعد از مدتی به اندازه گیری اشیاء داخل اتاق بر حسب سانتی متر می‌پردازند.

هنگامی که کودک در اندازه گیری چیزها مهارتی کسب کرده باشد نمی‌توان برای توانایی های او در اندازه گیری حدی تصور کرد و از این راه فرصت های بیشماری برای اعمال جمع و تفریق برایش فراهم خواهد شد. او می‌تواند کف اتاق ها، دیوارها، اثاثیه‌ی منزل، وسائل درسی و آدم ها را اندازه گیری کند. در نتیجه این نوع تمرین ها، کودک از مقایسه‌ی اندازه‌ها صحبت می‌کند و درباره‌ی آن مطالبی را می‌نویسد.

چند پیشنهاد:

۱. یک سری کارت در ۵ اندازه ی مختلف برش دهید و آن ها را به کودک دهید و از او بخواهید آن ها را در سه سطح مرتب کند و بعد از مهارت کامل آن ها را در ۵ سطح مرتب کند. یک کارت اضافی هم درست کنید که با یکی از کارت ها هم اندازه باشد و این گونه مفهوم مساوی را به کودک آموزش دهید.

۲. یک گروه از کودکان را انتخاب کنید (۵ نفری) و از آن ها بخواهید با شروع موسیقی به اطراف بدوند و بعد از پایان موسیقی به ترتیب قد صف ببندند. با هدف یاددهی مفاهیم اندازه، ارتفاع، ردیف کردن و مرتب کردند.

۳. مدادهایی را در انداخته های مختلف تهیه کنید. از او بخواهید بلندترین و کوتاه ترین مداد و مدادهای مساوی را به شما نشان دهد. این کار را می توان با وسایل دیگری هم انجام داد.

منبع: فرزند پرتال