پلاکت خون کودکان، نشانه های پایین بودن آن

لکه های خونی زیر پوست ترومبوتیک ایمنی (ITP) در کودکان چیست؟این ITP اختلال خونی در کودکان است که سبب کاهش تعداد پلاکت های خون میشود. پلاکت ها به توقف خونریزی کمک میکنند بنابراین کاهش در میزان پلاکت ها میتواند سبب کبودی،خونریزی لثه و خونریزی داخلی بدن شود. تعداد پایین پلاکت ها به معنی خطر بیشتر خونریزی است.

بیماری پایین بودن پلاکت خون ممکن است حاد یا مزمن باشد
لکه های خونی زیرپوست حاد معمول ترین نوع در کودکان ۲ تا ۶ ساله است. نشانه ها ممکن است همراه با بیماری ویروسی مانند آبله مرغان باشد. آی تی پی حاد معمولا به طور ناگهانی شروع میشود. نشانه ها معمولا در کمتر از ۶ ماه از بین میروند( اغلب در طول چند هفته کوتاه).
معمولا نیاز به درمان ندارند و چنانچه خواهیم گفت این اختلال معمولا عود نمیکند و معمولترین نوع این اختلال است و میتواند در هر سنی شروع شود. نشانه ها حداقل 12 ماه باقی می مانند.
بیشتر بزرگسالان درگیر این اختلال میشوند،تا کودکان. اما روی نوجوانان نیز تاثیر میگذارد. احتمال این بیماری در زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان است. ای تی پی مزمن میتواند دوباره عود کند.

چه چیزی سبب ای تی پی یا پایین بودن پلاکت خون در یک کودک میشود؟
در اکثر موارد، دلیل ای تی پی در کودکان ناشناخته است. عوامل شناخته شده شامل موارد زیر هستند:
-مشکلات سیستم ایمنی
-عفونت های ویروسی مانند آبله مرغان
-بعضی داروها یا واکسن ها

نشانه های پایین بودن پلاکت خون یا ای تی پی در یک کودک چیست؟
نشانه های ای تی پی همراه با افزایش خونریزی هستند. بعضی کودکان نشانه های خیلی خفیفی دارند یا اصلا نشانه ای ندارند. نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
-لکه های خونی زیر پوست که بعد از بیرون اومدن خون، به رنگ بنفش هستند.
-کبودی، کبودی خون زیر پوست است. کودکان با ای تی پی ممکن است کبودی های بزرگی بدون آسیب داشته باشند.
-کبودی ها میتوانند روی ارنج یا زانو فقط به دلیل حرکت ظاهر شوند.
-لکه های ناشی از خون مردگی.
-نقطه های قرمز زیر پوست که نتیجه خونریزی های کم هستند.
-خونریزی از بینی که بعد از فشار به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه نیز بند نیایند.
-خونریزی در دهان و/یا در لثه ها
-خون در ادرار یا مدفوع
-خون بالا آوردن
-استفراغ یا مدفوع سیاه( این ممکن است بدین معنی باشد که خونریزی در معده یا روده است)
-خونریزی به دلیل آسیب به سر. این ممکن است برای کودک دارای ای تی پی خطر مرگ داشته باشد.

نشانه های ای تی پی ممکن است مشابه سایر مشکلات پزشکی باشد. برای تشخیص همیشه با پزشک کودکان مشورت کنید.

بایدها و نبایدهایی درباره کودکی که پلاکت پایین خون دارد:
هر کودکی که پلاکت پایین دارد نباید ورزش های تماسی ( فوتبال یا راگبی) بازی کند و از مسواک نرم استفاده کند تا لثه هایش خونریزی نکند.
اگر کودک شما دچار خونریزی از بینی شد،او را بنشانید وسوراخ های بینی اش را فشار دهید. با انگشت به مدت ده دقیقه فشار دهید. اگر خونریزی بند نیامد به اورژانس زنگ بزنید.
به طور کلی، شما باید نسبت به هر چیزی که ممکن است سبب خونریزی کودک شود، محتاط باشید.
به کودک تنقیه یا شیاف ندهید( دارویی که مقعدی است) و از دماسنج مقعدی استفاده نکنید.
همچنین جدا توصیه می کنیم که به کودک آسپیرین( سالیسیلات) یا ایبوبروفن( موترین،ادویل یا پدیاپروفن) ندهید، مگراینکه تیم پزشکی به شما این اجازه را داده باشد.
این داروها سبب میشوند پلاکت ها در تشکیل لخته خون ناتوان شوند، در نتیجه خونریزی ادامه پیدا کند.
بعضی داروها مانند قرص سرماخوردگی یا انفولانزا شامل اسپیرین یا ایبوبروفن هستند.
قبل از دادن هر دارویی به کودک بروشور داخل ان را بخوانید یا با پزشک مشورت کنید.
داشتن تشک نرم تختخواب بچه
حواستان باشد که کودک هنگاه دوچرخه سواری،اسکیت یا اسکیت بورد کلاه ایمنی سرش کند.
کودک شما نباید آسپرین یا سایرداروهای صد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDها) استفاده کند، زیرا خطر خونریزی را افزایش میدهد.
درباره راههای جلوگیری از جراحات با ارایه دهنده سلامت کودک خود مشورت کنید.

چگونه آی تی پی و پایین بودن پلاکت خون در کودک تشخیص داده میشود؟
پزشک کودکتان از شما سوالاتی درباره تاریخچه پزشکی و برنامه فیزیکی کودک خواهد پرسید. سایر تست ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
شمارش کامل خون یا CBC:
شمارش کامل خون گلوبول های قرمز و سفید خون، پلاکت ها و گاهی اوقات سلول های جدید قرمز خون(رتیکلوسیت)را بررسی میکند. این بررسی شامل هموگلوبین و هماتوسیت و جزییات بیشتر درباره سلول های قرمز خون است.
تعدا معمول پلاکت ها بین 150000 تا 450000 است. فرد دارای آی تی پی پلاکت هایش کمتر از 100000 است.زمانی که خونریزی چشمگیری اتفاق بیوفتد پلاکت های کودک ممکن است کمتر از 10000 باشد.
تست خون
تست فیزیکی: شامل تاریخچه کامل پزشکی. پزشک نشانه های خونریری زیر پوست را نگاه میکند و به شکم فشار میاورد که ببیند طحال بزرگ شده است یا خیر.
همچنین درباره بیماری هایی که داشته اید و نوع داروهای مصرفی و مکمل هایی که اخیرا مصرف کرده اید، سوال خواهد پرسید و ممکن است بسته به نشانه ها و علائم شما تست هایی را پیشنهاد دهد که انجام دهید.
اسمیر محیطی:
نمونه کوچکی از خون زیر میکروسکوپ بررسی میشود.سلول های خون بررسی میشوند که ببینند طبیعی هستند یا خیر.
بررسی مغز استخوان:
برای بررسی تولید پلاکت ها و هر سلول غیرمعمولی استفاده میشود و مغز استخوان ممکن است تعداد کمی پلاکت تولید کنند.

چگونه پایین بودن پلاکت خون و آی تی پی در کودک درمان میشود؟
درمان بستگی به نشانه های کودک،سن و سلامت عمومی او خواهد داشت. همچنین بستگی به شدت بیماری نیز دارد. ممکن است ارائه دهنده سلامت کودک شما را به یک متخصص خون شناسی ارجاع دهد،کسی که در اختلالات خونی کارشناس است.
تمام کودکان آی تی پی نیاز به درمان ندارند. بعضی کودکان بدون درمان بهبود پیدا میکنند و ممکن است تنها چیزی که نیاز دارند، تستهای خون و محافظت در برابر خونریزی باشند.
هنگامی که درمان نیاز است دو نوع معمول درمان پایین بودن پلاکت خون شامل استروئیدها و گلوبین ایمنی است:
کورتیکواستروئیدها:
درمان کوتاه با داروی استروئید به جلوگیری از خونریزی توسط کاهش تخریب پلاکت کمک می کند. استروئیدها میتوانند تعداد پلاکتها را دو هفته تا سه هفته افزایش دهند.
گلوبین ایمنی داخل وریدی (IVIg)
یک دوز IVIg سبب کاهش تخریب پلاکت ها میشود و خیلی سریعتر از استروئیدها عمل میکنند( در طول ۲۴ تا ۴۸ ساعت).گلوبین ایمنی آر اچ یا ضد دی.این دارو موقتا تخریب پلاکت ها را متوقف میکند.فقط به دلیل احتمال تخریب سلول های قرمز خون باید با دقت و احتیاط مصرف شود.
سایر درمان ها برای پایین بودن پلاکت خون و آی تی پی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
ریتوکسیماب:
نوعی انتی بادی است که به افزایش پلاکت ها کمک میکند.
دوز بالای دگزامتازون:
نوعی استروئید است.
برداشتن طحال:
طحال برداشته میشود، زیرا سبب تخریب بیشتر پلاکت ها میشود. اگر پزشک بتواند موقعیت یا دارویی که سبب ترومبوسیت شده است را تشخیص دهد، بیان دلیل ممکن است سبب از بین رفتن ترومبوسیت شود.
به عنوان مثال، اگر شما هپارین مصرف میکنید،ممکن است مصرف هپارین را قطع کند و داروی دیگری برای غلظت خون تجویز کند. ترومبوسیت شما ممکن است برای یک هفته یا بیشتر مقاومت کند، علی رغم اینکه درمان با هپارین راقطع کرده اید.
تزریق پلاکت یا خون:
اگر سطح پلاکت خون شما بسیار پایین باشد دکتر ممکن است تزریق سلول های قرمز خون یا پلاکت را برای شما تجویز کند.
داروها:
اگر شرایط شما به دلیل مشکل سیستم ایمنی باشد، ممکن است داروهایی برای افزایش پلاکت تجویز کند. اولین داروی انتخابی ممکن است کورتیزواستروئید باشد. اگر این دارو موثر نباشد، داروهای دیگری برای سرکوب سیستم ایمنی تجویز میشود.
جراحی:
اگر سایر روش های درمانی کمک کننده نباشند، ممکن است پیشنهاد جراحی یا برداشتن طحال را بدهد.
مبادله پلاسما:
این بیماری میتواند سبب مبادله اضطراری پزشکی پلاسما شود.

شیوه زندگی و درمان های خانگی پایین بودن پلاکت خون یا آی تی پی
اگر شما ترومبوسیت دارید، موارد زیر را امتحان کنید:
-پرهیز از فعالیت هایی که احتمال آسیب دارند.
-از پزشک خود بپرسید که چه ورزش هایی برای شما امن است.
-ورزش های تماسی مانند بوکس و فوتبال خطر بالای جراحت دارند.
-با احتیاط بعضی از داروها، مانند آسپرین و ایبروفن( ادویل،موترین آی بی و سایر) مصرف کنید،
نکاتی برای اینکه بهترین نتیجه را از مشورت با ارایه دهنده سلامت کودک بگیرید:
-بدانید که دلیل ملاقاتتان چیست و دنبال چه چیزی هستید.
-قبل از ویزیت سوالات خود را بنویسید.
-در هنگام ویزیت، اسم تسخیص های جدید یا هر دارو و درمان و یا تست جدید را بنویسید.
-همچنین دستورالعمل های جدیدی را که به کودک شکا میدهد، بنویسید.
-بدانید که چرا یک درمان یا داروی جدید تجویز میشود و چگونه به کودک شما کمک خواهد کرد.
-همچنین از عوارض جانبی آنها نیز بپرسید.
-بپرسید که آیا شرایط کودک به روش های دیگری نیز قابل درمان است یا خیر.
-بدانید که چرا یک تست باید انجام شود و نتیجه به چه معنایی خواهد بود.
-بدانید که در صورت همکاری کردن کودک برای گرفتن تست یا خوردن دارو چه کاری باید بکنید.
-اگر کودک باید برای روز دیگری نیز مراجعه کند، تاریخ و ساعت و هدف این ملاقات رابنویسید.
-بدانید چگونه بعد از ساعات اداری با پزشک تماس بگیرید.
این خیلی موضوع مهمی است، زیرا اگر کودک شما مریض شود و یا سوالاتی داشته باشید باید با آنها در تماس باشید.