مستقل غذا خوردن کودک، چه سنی؟

سوال مخاطب نی‌نی‌بان: پسرم ۲۱ ماهه است خودش میخواهد غذا بخورد ولی غذا را خیلی کم می خورد و اجازه نمی دهد کسی به او غذا بدهد و بیشتر شیر مادر می خورد برای خوردن غذای کودک مان چکار کنیم؟

پاسخ نسیم کمونه، روانشناس:
تغدیه کودک یکی از مسائل مهمی است که والدین با آن روبرو هستند و کودکان مختلف از نظر غذا خوردن کاملا متفاوت هستند و اصلا نباید کودکان را چه در این زمینه و چه در مسائل دیگر با یکدیگر مقایسه کرد یکی از شکایت هایی که اکثر مادران دارند بد غذایی، بی اشتهایی و امتناع کودک از غذا خوردن است. در واقع کودک وقتی این رفتارها را نشان می دهد که اجبار و تحمیل در کار است این که کودک خودش می خواهد غذا بخورد بسیار خوب است و باید او را آزاد گذاشت. زمانی که پدر و مادر از صحنه خارج شوند و کودک آزادانه غذا بخورد می بینند که اوضاع غذا خوردن روز به روز بهتر می شود. کودکان عادی در شرایط عادی هیچ گونه مشکلی برای غذا خوردن ندارند و بهتر است کسی در شیوه غذا خوردن او دخالت نکند. و کودک هرطور که دوست داشت غذایش را بخورد. تا سن سه سالگی هیچ گونه آداب غذا خوردن لازم نیست به او آموزش داده شود. بد غذایی کودک یا اشکال تربیتی در کودک است یا دلیل افسردگی اضطراب یا وسواس در کودک است که راه حل هیچ کدام از آ ن ها فشار و اصرار و تهدید و احیانا داد و تنبیه که آسیب زننده است نخواهد بود. هیچ گاه کودک را مجبور به خوردن هیچ چیز جز دارو نکنید. او را رها کنید آزادانه هر چقدر دوست دارد بخورد.

پاسخ علی بدیع چراغی، روانشناس:
معمولا غذا خوردن یک رفتار طبیعی در افراد است و متاسفانه در این روند رفتاری که پدر و مادرها از خود نشان می دهند روند درست این قاعده را بهم می زند. به زور دو سه قاشق بیشتر غذا دادن به بچه و این که والدین فکر می کنند بچه باید بیشتر غذا بخورد باعث می شود تا روند طبیعی غذا خوردن توسط بچه بهم بخورد. بهتر است پدر و مادرها نگران این مساله نباشند که بچه چند قاشق کمتر می خورد و گرسنه می ماند. نگران این هم نباشند که که با غذا خوردن همه جا را بهم می ریزد. بهتر است اجازه بدهند غذایی که دوست دارد را بخورد هر چند که کم بخورد. فشار روی کودک نیاورند و وادارش نکنند که چند قاشق بیشتر بخورد. نکته دیگر این که از زمانی که مادر حس کرد فرزندش می تواند به تنهایی قاشق را در دستش بگیرد و غذا بخورد باید قاشق را در اختیارش بگذارد تا خودش غذایش را بخورد نه این که مادر در روند غذا دادن به او دخالت کند. ریخت و پاش کرد کم غذا خورد نگران نباشند باید کودک غذا خوردن را به عنوان یک رفتار مستقل آموزش ببیند با این روال دیگر متوسل شدن به روش های دیگر برای این که به اجبار به کودک غذا بخورانند معنی ندارد. در واقع غذا خوردن یک مهارت است که این مساله از زیر یک سالگی در بچه شروع می شود و به یک سالگی که رسید این مهارت را دیگر به طور کامل آموزش دیده و یاد گرفته است. در صورتی هم که بلد نیست دلیلش این است که پدر و مادرش اجازه نداده اند این مهارت را یاد بگیرد. پدر و مادرها باید این کار را آن قدر انجام ندهند تا کودک خودش یاد بگیرد. این که به طور مثال شما فرض کنید کودک چهار ساله ای نتواند غذایش را به تنهایی بخورد این یک اشکال است. این مادر است که مقصر است. در واقع وقتی مادر به بچه چهار ساله هنوز هم خودش با قاشق به او غذا می دهد یعنی اجازه رشد به بچه اش را نداده است. توصیه ای که دارم این است که مساله آموزش مهارت غذا خوردن را از همین الان به خود کودک واگذار کنند و نگران این نباشند که ممکن است گرسنه باشد و دچار ضعف شود. هیچ پدر و مادری نباید نگران این مساله باشد. چون مشکل خاصی به وجود نمی آید و از طرف دیگر بچه هم یاد می گیرد چطور غذایش را بخورد با در نظر گرفتن این که ریخت و پاش کند یا این که کمی از غذایش را بخورد.