تاثیر استرس بر بدن؛ نابودتان می کند

نحوه تاثیر استرس بر بدن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی از افراد ممکن است تنها اثرات روانی ناشی از استرس را تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر دچار علائم فیزیکی مانند سردرد و سوزش سر دل نیز می‌شوند.

در این مقاله می‌خوانید: 

• اثر استرس بر بدن
• تاثیر استرس بر بدن
• سیستم عصبی مرکزی
• سردرد
• افسردگی
• بی خوابی
• سیستم ایمنی
• دستگاه گوارش
• سیستم تولید مثل
• سیستم اسکلتی عضلانی
• سیستم قلبی عروقی
• سیستم غدد درون ریز
• سیستم تنفسی
• عوارض و تاثیر استرس مزمن بر بدن
• مدیریت و درمان استرس
• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
• خلاصه

اثر استرس بر بدن

برخی از افراد ممکن است نسبت به اثرات استرس بر بدن حساس‌تر و بیشتر مستعد عوارض باشند. یادگیری تشخیص علائم و بررسی استراتژی‌های کاهش استرس می‌تواند به شما در مدیریت استرس و کاهش اثرات آن بر بدن کمک کند.

در این مقاله درباره چگونگی تاثیر استرس بر بدن اطلاعات بیشتری به دست می‌آورید. 

تاثیر استرس بر بدن

تاثیر استرس بر بدن چیست؟ استرس می‌تواند سیستم‌های اصلی بدن را تحت تاثیر قرار دهد که در ادامه با این تاثیرات آشنا می‌شوید. 

سیستم عصبی مرکزی

سیستم عصبی مرکزی شامل مغز و نخاع است و تاثیر استرس بر سیستم عصبی مرکزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سردرد

استرس می‌تواند در برخی افراد، محرک سردرد تنشی و میگرن باشد. حدود 70درصد افرادی که سردردهای میگرنی را تجربه می‌کنند از استرس به عنوان محرک سردردهای خود نام می‌برند.

بیشتر بخوانید: درمان افسردگی با روش های نوین بدون دارو

افسردگی

بسیاری از کارشناسان معتقدند که استرس ممکن است باعث افسردگی شود. 

بی خوابی

هیپوتالاموس یکی از ساختارهای کلیدی است که در چرخه خواب و بیداری نقش دارد. در طول تجربیات استرس‌زا، بدن محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال و سیستم عصبی سمپاتیک را فعال می‌کند. این سیستم ها هورمون‌هایی ترشح می‌کنند که باعث تحریک توجه و برانگیختگی و باعث مشکلات خواب می‌شوند. افرادی که استرس دارند ممکن است دچار بی‌خوابی یا بدتر شدن مشکلات خواب شوند.

سیستم ایمنی

استرس ممکن است باعث کاهش عملکرد سیستم ایمنی شود، اما محققان در مورد مکانیزم دقیق آن مطمئن نیستند. در لحظات استرس حاد، بدن با فعال کردن سیستم ایمنی که از آن در برابر خطرات بیرونی محافظت می‌کند، برای احتمال آسیب یا عفونت آماده می‌شود.

اگر استرس پایدار باشد، آزاد شدن طولانی مدت عوامل ایمنی می‌تواند باعث التهاب مزمن شود و التهاب مزمن یک عامل خطر برای بیماری‌هایی مانند «آترواسکلروز» است.

دستگاه گوارش

استرس بر تعاملات بین مغز و روده تاثیر می‌گذارد. برخی از تغییرات ممکن است بر این عملکردها تاثیر بگذارند: حس‌های عمیق روده، ترشح اسید معده، میکروبیوم روده. این تغییرات منجر به تشدید چندین مشکل گوارشی از جمله سندرم روده تحریک‌پذیر، سوزش سر دل، زخم و بیماری التهابی روده می‌شود.

افراد همچنین در هنگام احساس استرس تغییراتی را در اشتها تجربه می‌کنند.

بیشتر بخوانید: همه آنچه که باید از اختلالات انطباقی دانست

سیستم تولید مثل

استرس می‌تواند بر سیستم تناسلی مرد و زن تاثیر بگذارد و منجر به مشکلات میل جنسی، ارگاسم و حفظ نعوظ شود. استرس ممکن است بر تولید اسپرم و بلوغ اسپرم نیز تاثیر بگذارد. در زنان، استرس در دوران بارداری یا دوران پس از زایمان تاثیر قابل توجهی بر سلامتی دارد. خانم‌هایی که می‌خواهند باردار شوند، ممکن است در صورتی که یک یا هر دو شریک زندگی استرس زا را تجربه کنند، در بچه‌دار شدن با مشکل مواجه شوند.

برخی از افراد ممکن است تغییراتی را در چرخه قاعدگی به دلیل استرس تجربه کنند. پریودها ممکن است متوقف یا نامنظم و علائم قبل از قاعدگی شدیدتر شوند.

سیستم اسکلتی عضلانی

محققان ارتباط بین استرس ناشی از کار و ایجاد درد مزمن را شناسایی کرده‌اند. کار یکنواخت و عدم حمایت اجتماعی باعث مشکلات اسکلتی عضلانی مانند کمردرد هستند. 

بیشتر بخوانید: کنترل استرس و تاثیر آن بر رشد فیبروم

سیستم قلبی عروقی

در هنگام استرس حاد، سیستم قلبی عروقی، بدن را برای پاسخ جنگ یا گریز آماده می‌کند. این آماده‌سازی شامل افزایش موارد زیر است:

• ضربان قلب
• قدرت انقباض قلب
• ترشح اپی نفرین، نوراپی نفرین و کورتیزول
• جریان خون به گروه‌های عضلانی اصلی

وقتی فردی استرس طولانی‌مدت را تجربه می‌کند، این پاسخ‌ها ادامه می‌یابد و می‌تواند منجر به التهاب شود. استرس مزمن منجر به فشار خون بالا، حمله قلبی و سکته می‌شود.

قبل از رسیدن به یائسگی، افراد خطرات قلبی عروقی کمتری دارند چون استروژن به مدیریت استرس کمک می‌کند. پس از یائسگی، زمانی که سطح استروژن کاهش می‌یابد، خطرات قلبی عروقی مربوط به استرس افزایش می‌یابد.

سیستم غدد درون ریز

بر اساس تحقیقات، استرس می‌تواند حساسیت به انسولین را کاهش دهد. افزایش هورمون‌های اپی‌نفرین و کورتیزول در هنگام استرس بر پاسخ بدن به انسولین تاثیر می‌گذارد. کورتیزول همچنین می‌تواند منجر به افزایش تجمع چربی در شکم شود.

سیستم تنفسی

برخی از افراد ممکن است در طی یک پاسخ استرس‌زا دچار مشکلات تنفسی شوند. مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس و تنفس سریع، در استرس و حس‌های شدید رخ می‌دهد. در واکنش‌های استرس‌زا، راه‌های هوایی بین ریه‌ها و بینی ممکن است منقبض شده و بر تنفس تاثیر بگذارد. هنگامی که یک فرد از سلامت خوبی برخوردار است، این اثرات معمولا خطرناک نیستند، اما به طور قابل توجهی بر افرادی که مشکلات تنفسی مانند آسم، آمفیزم و برونشیت مزمن دارند، تاثیر می‌گذارد.

یافته‌های مطالعاتی نشان می‌دهد که کودکان مبتلا به آسم که یک رویداد استرس‌زا را تجربه می‌کنند، ممکن است در معرض خطر حملات آسم باشند. هر چند استرس به صورت مستقیم باعث حملات آسم نمی‌شود اما با افزایش میزان پاسخ التهابی بدن به محرک‌ها، آلرژن‌ها و عوامل بیماری‌زا، فرکانس، مدت و شدت علائم را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید: علائم افسردگی پاییزی و راههای مقابله

عوارض و تاثیر استرس مزمن بر بدن

استرس مزمن یا طولانی‌مدت باعث کاهش توده و وزن مغز  و این تغییرات ساختاری در مغز به مشکلات حافظه، شناختی و یادگیری منجر می‌شود. تغییرات در ساختار هیپوکامپ مغز می‌تواند در اثر استرس مزمن رخ دهد. این تغییرات، همراه با افزایش سطح کورتیزول، بر نحوه ارتباط نورون‌ها با یکدیگر تاثیر می‌گذارد.

مدیریت و درمان استرس

روش‌های بسیاری برای کمک به افراد برای مدیریت استرس وجود دارد. این استراتژی‌ها ممکن است شامل برنامه‌هایی مانند ورزش و تغذیه مناسب باشد که سلامت جسمی را بهبود می‌بخشد. برخی از تکنیک‌ها بر رفتارهایی تمرکز می‌کنند که برای عملکرد عاطفی مفید هستند. شیوه‌های تمرکز حواس نیز بسیار محبوب شده‌اند. ذهن‌آگاهی از فرد می‌خواهد که توجه خود را بر لحظه حال متمرکز کند، از افکار گذرای خود آگاه باشد و موضعی غیر قضاوت‌کننده بگیرد.

برنامه‌های کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی شامل موارد زیر است:

• مدیتیشن تنفسی
• تکنیک‌های اسکن بدن
• تمرینات بدنی ملایم و الهام گرفته از یوگا

برخی از افراد برای برخی از عوارض جسمی و روحی استرس مانند افسردگی، بی‌خوابی و سوزش سر دل نیاز به درمان دارند.

هنگامی که استرس منجر به بیماری می‌شود، باید استرس خود را مدیریت کنید تا از بدتر شدن یا بازگشت مشکلات سلامتی در آینده پیشگیری شود.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با متخصصان روانشناسی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

زمانی که متوجه عوارض استرس مانند سوزش سر دل، مشکلات گوارشی و بی‌نظمی‌های قاعدگی می‌شوید، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر چه برخی از افراد ممکن است متوجه اثرات فیزیکی استرس شوند، برخی دیگر ممکن است اثرات عاطفی یا روانی، از جمله افسردگی و بی‌خوابی را تجربه کنند.

اثرات روانی ممکن است نیاز به دارو یا روان‌درمانی داشته باشد. در برخی شرایط، ممکن است برای اثرات فیزیکی استرس مانند سردردهای مزمن و مشکلات گوارشی نیز تحت درمان قرار بگیرید.

بیشتر بخوانید: تأثیر تغییر فصل بر هورمون های زنان و روش های مقابله با آن

خلاصه

تاثیر استرس بر بدن شامل تاثیرات فیزیکی و روانی است. در طول استرس حاد، بدن برای محافظت از خود در برابر خطراتی مانند آسیب و عفونت واکنش نشان می‌دهد. هنگامی که عوامل استرس‌زا بیش از حد یا مزمن می‌شوند، واکنش بدن ممکن است منجر به اثرات منفی و بیماری شود. طیف وسیعی از درمان‌ها، از جمله تمرین تمرکز حواس، ورزش و تغذیه مناسب، می‌تواند به شما در مقابله با استرس کمک کند. 

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان مراجعه کنید.