عوارض چسبندگی رحم چیست؟

چسبندگی رحم به موقعیتی اطلاق می‌شود که در بافت دیواره پوششی رحم زخم ‌هایی ایجاد می‌شود.

رحم به‌ عنوان یکی از اجزای مهم دستگاه تناسلی زنانه که تخمدان‌ها را دربر گرفته، نقش مهمی در باروری زنان ایفا می‌کند و کوچک‌ترین نقصانی در این اندام، احتمال ناباروری را برای آنها به‌بار می‌آورد. ایجاد هر گونه آسیب، زخم یا عفونتی در داخل دیواره رحم می‌تواند بهانه‌ای برای آغاز چسبندگی رحمی باشد. به عبارتی، چسبندگی رحم به موقعیتی اطلاق می‌شود که در بافت دیواره پوششی رحم زخم‌هایی ایجاد می‌شود.

علائم این حالت روی حفره رحمی تاثیر گذاشته و معاینات دقیق پزشکی لازم است تا هرچه سریع‌تر پزشکان بتوانند بیماری را تشخیص داده و اقدامات درمانی را آغاز کنند. از شایع‌ترین علائم چسبندگی رحمی می‌توان به ناباروری، نامنظمی سیکل ماهیانه مانند کاهش خونریزی‌ ها یا قطع ناگهانی سیکل‌های قاعدگی، درد دوره‌ای در ناحیه لگن و سقط‌های مکرر جنین اشاره کرد.

ناباروری شایع‌ترین پیامد چسبندگی رحم به شمار می‌رود و به عبارتی، ۴۳ درصد از زنان مبتلا به چسبندگی‌های رحمی از ناباروری رنج می‌برند. بی‌نظمی‌های قاعدگی نیز بین زنانی که با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند، به وفور مشاهده می‌شود.

از شایع‌ترین عوارضی که چسبندگی رحم به دنبال دارد، می‌توان به ناباروری و کاهش قدرت باروری زنان اشاره کرد ولی پزشکان معتقدند که مبتلایان به انواع چسبندگی‌های خفیف تا متوسط رحم پس از درمان بین ۷۰ تا ۸۰ درصد قادر به بارداری هستند. در مقابل، مبتلایانی که دارای چسبندگی‌های شدید هستند تنها ۲۰ تا ۴۰ درصد پس از درمان شانس بارداری دارند.

عمل جراحی تخمدان یکی از عوامل شایع بروز چسبندگی‌های رحمی محسوب می‌شود. در واقع، در زنانی که از کیست‌های تخمدان رنج می‌برند و به دلیل بزرگ یا متعدد بودن آنها مجبور به عمل می‌شوند، شیوع چسبندگی رحم بسیار بالاست.

برخی اجسام خارجی مانند بخیه، پرزهای ناشی از اسفنج یا پودر تالک به جا مانده از دستکش‌های جراحی عواملی هستند که باعث بروز چسبندگی‌های بافت رحم می‌شوند. در واقع، اجسام خارجی نوعی واکنش التهابی در بدن ایجاد می‌کنند که باعث تشکیل چسبندگی بین بافت‌های دیواره رحم می‌شود.

آسیب‌هایی که در طول عمل‌های جراحی به بافت رحم وارد می‌شود، اصلی‌ترین عامل بروز چسبندگی‌های رحمی به‌ شمار می‌رود و جریان خون که در طول عمل جراحی اغلب به دلیل برداشتن بافت‌ها، مختل می‌شود به‌ طوری که احتمال تشکیل لخته‌های خونی در چنین شرایطی افزایش می‌یابد در این حالت باعث بروز مشکلی موسوم به «ایسکمی» یا کاهش جریان خون بافتی می‌شود که درنهایت منجر به چسبندگی‌های بافت رحم می‌شود.

پزشکان معمولا برای درمان چسبندگی رحم، عمل جراحی و برداشتن قسمت‌های چسبیده شده به دیواره رحم را توصیه می‌کنند که به «هیستروسکوپی» معروف است. جراح پس از عمل، نوعی وسیله همانند سوند پلاستیکی را به‌طور موقت داخل رحم قرار می‌دهد که دیواره‌های رحم را به‌منظور جلوگیری از چسبندگی مجدد، از هم جدا نگه می‌دارد.

علاوه‌ بر این، درمان‌ های هورمونی که با تجویز استروژن و پروژسترون صورت می‌گیرد و نیز داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نیز از گزینه‌های پیشنهادی پزشکان در مواجهه با مبتلایان به چسبندگی‌های رحمی به‌ شمار می‌رود که غالبا پس از عمل جراحی و جهت کاهش خطر عود بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پزشکان معمولا از روش سونوگرافی ترنس واژینال به‌منظور شناسایی و مشاهده ضخامت لایه‌های چسبنده داخل رحم استفاده می‌کنند و از این طریق می‌توانند دید بهتری نسبت به منطقه‌ای که باید مورد عمل جراحی قرار گیرد، پیدا کنند. از سوی دیگر، پزشک ممکن است از بافت داخل آندومتر (لایه پوششی داخلی رحم) نمونه‌برداری کند تا طبیعی یا غیرطبیعی بودن بافت داخل رحم را مورد بررسی قرار دهد.