علایم حساسیت به پوشک در نوزاد، همراه با نکات پیشگیری

تحریکات پوستی پوشک در میان نوزادان و کودکان نوپا بسیار رایج است و معمولاً در اثر رطوبت و خیسی مداوم و خشک‌ کردن پوست‌های نازک و حساس به وجود می‌آید. برخی کودکان بیشتر در معرض جوش‌ها و تحریکات پوستی هستند و هر‌چقدر پوشک آنها عوض شود و او را تمیز نگه دارید، فایده‌ای ندارد.

پوشک و عوامل محرک

برخی عوامل محرک که منجر به تحریکات پوستی به هنگام بستن پوشک می‌شوند، عبارتند از:
ادرار، مدفوع، باکتری‌های مربوط به ادرار و مدفوع، پاک‌کننده‌ها و صابون‌های قوی، مواد معطر، مواد پلاستیکی دور پوشک.

برخی از انواع تحریکات پوستی که در اثر بستن پوشک ایجاد می‌شوند و بسیار هم متداول هستند، عبارتند از: خراش‌هایی که در اثر بستن پوشک به وجود می‌آیند و آماس پوست،خیس بودن پوشک نوزاد برای مدت طولانی یا حساسیت‌هایی که خود پوشک در برخی نوزادان ایجاد می‌کند. نواحی حساس بین پا‌ها، خصوصاً بالای ران‌ها که خیلی سریع‌ قرمز می‌شوند و ورم می‌کنند.

اگزمای کشاله ران نوزاد
در اثر مواد حساسیت‌زا، سوزش‌آور، عوامل محیطی و عوامل وراثتی ایجاد می‌شود. اگزما، اغلب در نوزادان ۶-۱۲ ماهه شایع است. ممکن است ابتدا در سایر قسمت‌های بدن به وجود آید و بعد پای نوزادان را نیز درگیر کند. اگزما با قرمز شدن پوست و زبر شدن و پوسته‌پوسته شدن آن در ناحیه کشاله ران‌ها همراه است. اگزما را می‌توان به راحتی با برخی پماد‌های دارویی برطرف کرد.

جوش های پوستی با عفونت مخمر
اغلب در دوران مصرف آنتی‌بیوتیک و یا پس از مصرف آن ایجاد می‌شود. این جوش‌ها بسیار ظریف و البته دردناک هستند و اغلب در نواحی اطراف اندام‌های تناسلی و ران‌ها ظاهر می‌شوند.
با نقاط بسیار ریز قرمز شروع می‌شود و کم‌کم با افزایش تعداد نقاط، رنگشان نیز روشن‌تر می‌شود. با کرم یا پماد دارویی که توسط پزشک تجویز می‌شود، کاملاً درمان می‌شود.

ایجاد جوش در اثر مدفوع
کودکان بسیاری از این نوع جوش‌ها اذیت می‌شوند؛ خصوصاً وقتی که کم‌کم مدفوع‌شان سفت‌تر می‌شود و رژیم غذایی‌شان مثل بزرگ‌تر‌ها می‌شود. پوست نواحی اطراف مقعد معمولاً کمی تیره‌تر و قرمز‌تر از قسمت‌های دیگر بدن می‌شود.
عفونت ها و باکتری‌های میکروبی
در اثر باکتری‌های استرپتوککسی و استافیلوککسی به وجود می‌آیند. ممکن است سایر قسمت‌های بدن نیز منتقل شوند؛ مثل: کپل‌ها، مقعد‌، ران‌ها و... اغلب به صورت زخم‌های پوسته پوسته شده به رنگ زرد و قهوه‌ای، جوش‌های چرکی و تاول‌هایی که اطراف‌شان قرمز است، خود را نشان می‌دهند. با بروز این نوع جوش‌ها، فوراً به پزشک مراجعه کنید؛ چرا که احتمالاً باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنید.
وقتی که پوشک سفت و محکم بسته و سطح پوست بدن دچار سائیدگی می‌شود. پوست قرمز شده و دچار التهاب و سوزش می‌شود. در قسمت‌های چین خورده بالای ران‌ها ظاهر می‌شوند. در اثر گرما و رطوبت بیشتر تحریک شده و بدتر می‌شوند. معمولاً در برخی از نواحی که پوست بیشتر تا می‌خورد، مثل کشاله ران‌ها و حتی زیر بغل ایجاد می‌شوند.
معمولاً با پودر و کرم‌های مخصوص به راحتی معالجه می‌شوند. با وجود رعایت تمام نکات بهداشتی، ممکن است کودک شما جزء آن دسته از کودکانی باشد که دچار تحریکات پوستی پوشک می‌شود.

رفع حساسیت نوزاد به پوشک با روشهای خانگی

با مشاهده اولین نشانه های سوختگی پای کودک برای درمان آن اقدام کنید و از کنار آن ساده عبور نکنید.

اگر بعد از 2 تا 3 روز شاهد پیشرفت سوختگی و افزایش التهاب پوسته ناحیه پوشک نوزاد بودید حتما به متخصص کودکان مراجعه کنید.

پوشک نوزادتان را بررسی کنید و احتمال داشتن حساسیت نوزاد به جنس و نوع پوشک را * بررسی کنید.

در صورتی که پوست بچه به جنس پوشک حساس است در اولین فرصت مارک پوشک را تغییر دهید. هر روز به پوست ناحیه پوشک بچه کرم یا روغن بچه بزنید تا احتمال ابتلا به سوختگی و حساسیت را در این ناحیه به حداقل برسانید.

بثورات پوشک به دلیل تماس پوست با ادرار یا مدفوع ایجاد می‌شود. باز گذاشتن بچه روی یک زیرانداز پلاستیکی روی تخت یا زمین برای قرار گرفتن در معرض هوا، می‌تواند خیلی مفید باشد.

عوض کردن مرتب پوشک به دلیل این که پوست در معرض ادرار و مدفوع به مدت کم قرار می‌گیرد، بسیار مهم است.

کرم‌های محافظ (اکسید زینگ، وازلین) در کاهش تماس پوست با ادرار و مدفوع بسیار کمک کننده‌اند. باید ورقه‌ای ضخیم از این کرم‌ها روی پوست بماند.

رژیم غذایی معمولا باعث حساسیت نوزاد به پوشک نمی‌شود، ولی به نظر می‌رسد در بعضی کودکان با خوردن غذاهای خاصی بثورات پوشک ایجاد شود. اگر متوجه چنین وضعی برای کودک خود شدید، از آن غذا پرهیز کنید.

بعضی بچه‌ها به دستمال‌های مرطوب موجود در بازار، پوشک‌های یک بار مصرف یا صابون‌های رختشویی حساسیت دارند. این ممکن است به بثورات ناشی از آزردگی منجر شود که با حساسیت نوزاد به پوشک متفاوت است.

آب گرم و صابون ملایم بهترین مواد برای تمیز کردن ناحیه پوشکی است. از محصولاتی که باعث تحریک پوستی می‌شوند، استفاده نکنید. تا زمان بهبود از پوشک هایی با سایز بزرگ تر برای کودک استفاده کنید.

امروزه در داروخانه ها، روغن ها، کرم ها و لوسیون های مختلفی برای پیشگیری و درمان سوختگی ناحیه پوشک نوزاد وجود دارد؛ کرم هایی که با کمک آن ها می توانید مقاومت پوست ناحیه پوشک را در برابر سوختگی افزایش دهید و موجب نرم شدن و تقویت پوست این ناحیه شوید. البته تهیه پوشکی از جنس مرغوب نیز برای پیشگیری از سوختگی پوست پای نوزاد توصیه می شود چرا که گاهی بخش زیادی از سوختگی ها ناشی از حساسیت نوزاد به پوشک است که استفاده از پوشک با جنس نامرغوب در پای کودک به وجود می آورد.

پیشگیری از تحریکات پوستی:
پوشک نوزاد خود را مرتب عوض کنید. از پماد‌هایی مثل دستینا، اسرینا، زینک اکساید استفاده کرده و آنها را به میان کشاله ران‌ها و اطراف نواحی تناسلی بمالید. اجازه دهید که کودک‌تان زمان بیشتری را بدون پوشک بگذراند. گاهی اوقات برخی از انواع پوشک‌ها ایجاد تحریکات پوستی می‌کنند، بهتر است نوع پوشک او را عوض کنید.
مصرف مواد شوینده مثل صابون‌ها را محدود کنید و در هفته 2-3 بار کودک خود را با صابون بشویید. اگر با رعایت تمام نکات فوق، بهبودی حاصل نشد، بهتر است او را نزد پزشک ببرید.