درمان ویار دوران حاملگی

بیماری های دستگاه گوارش از بیماری های شایع در زمان بارداری هستند، زیرا به دلیل تغییرات هورمونی و تغییرات سایز اجزای داخل شکم (بخصوص رحم) و جابه جایی سایر ارگان ها بیماری های گوارشی شایع تر می شود. تشخیص بیماری های گوارشی در دوران بارداری مشکل است، زیرا در دوران بارداری به دلیل بزرگ شدن رحم، دیگر با معاینه شکم به تنهایی نمی توان به تشخیص قطعی رسید، بنابراین نیاز به روش های تشخیصی دیگر داریم.

خوشبختانه با پیشرفت های علمی جدید می توانیم از روش هایی که آسیبی به جنین نمی زنند، اما برای تشخیص کمک کننده هستند مثل سونوگرافی و آندوسکوپی استفاده کرد، اما استفاده از سی تی اسکن برای زن باردار (مگر در موارد خاص) ممنوع است. البته با وجود این که روش ام آر آی جهت زنان باردار استفاده شده و تاکنون مشکلی برای جنین ایجاد نکرده است ولی ترجیح این است که تا حد امکان از روش های تشخیصی مطمئن تر استفاده شود.

از مشکلات دیگر دوران بارداری احتمال جراحی های اورژانس شکم در این دوران مثل جراحی اورژانس به دلیل آپاندیسیت یا به دلیل کوله سیستیت (التهاب مجاری صفراوی اغلب به دلیل سنگ کیسه صفرا) یا توده های تخمدانی است. این جراحی های اورژانس اگر در نیمه اول بارداری (بخصوص بین ۱۶ تا ۲۰ هفتگی باشد) معمولا بدون عارضه خواهد بود اما زیر ۱۲ هفته احتمال سقط و بالای ۲۰ هفته احتمال زایمان زودرس افزایش می یابد.

از بیماری های شایع گوارشی دوران بارداری، تهوع و استفراغ بارداری یا ویار حاملگی است. این مشکل بین ۶ تا ۱۶ هفتگی رایج است اما می تواند در هفته های بعدی بارداری هم دیده شود. علت آن افزایش ناگهانی برخی هورمون ها در این دوران است، اما ارتباط آن با ژنتیک و سبک زندگی اثبات شده است و ملاحظه شده در دخترانی که تهوع بارداری را در مادرانشان دیده اند این بیماری بیشتر اتفاق افتاده است، همین طور در کسانی که سابقه بیماری دیابت، پرکاری تیروئید، آسم، بیماری مول درحاملگی قبلی و بیماری گوارشی داشته اند احتمال تهوع بارداری بیشتر است. همین طور در حاملگی هایی که جنین دختر بوده این بیماری بیشتر و شدیدتردیده می شود.

برای درمان این بیماران توصیه می شود وعده های غذایی متعدد با حجم کم و حاوی غذاهای خشک و سرد و جامد باشد، از غذاهای پر حجم و آبکی مثل آش و سالاد بپرهیزند، در صورت کاهش وزن خیلی نگران نباشند و در صورت نیاز از داروهای ضد تهوع به توصیه پزشک استفاده کنند تا این دوران بگذرد، اما در صورتی که استفراغ های شدید و مکرر یا همراه با وجود خون در استفراغ داشتند یا کاهش وزن شدید وجود داشت، نیاز به بستری در بیمارستان دارند، زیرا هر چند در موارد نادر اما دیده شده که استفراغ بارداری منجر به عوارض ناگواری مثل کما و نارسایی کلیه شده است.

نکاتی برای کاهش ویار حاملگی
یکی از مشکلات دوران بارداری که می تواند سبب بروز سوءتغذیه و اخلال در روند صحیح بارداری شود حالت تهوع است که معمولاً در اوایل ماه دوم شروع می شود. و تقریباً سه چهارم زنان حامله در سه ماهه اول حاملگی خود از تهوع (و بعضی اوقات استفراغ) رنج می برند.

حدود نیمی از زنان مبتلا به بیماری صبحگاهی در حدود هفته ۱۴ کاملاً بهبود می یابند. در باقی موارد، این مشکل در اکثر زنان یک ماه دیگر یا کمی بیشتر نیز طول می کشد، هر چند ممکن است در ادامه حاملگی دوباره بروز کرده و تا آخر حاملگی ادامه یابد.

نکاتی که برای کاهش علائم ویار حاملگی باید رعایت شود :

۱ - تکرار در دفعات تغذیه و استفاده از مواد غذایی کم حجم و کم چرب .

۲ - استفاده از نان های برشته و شور و خوردن نخودچی قبل از برخواستن از رختخواب .

۳ - اجتناب از مصرف غذاهای سرخ شده ٬ پرچرب و پر ادویه مانند آش ٬ آبگوشت .

۴ - عدم استفاده از مایعات یک ساعت قبل و بعد از غذا .

۵ - از غذاهای خشک مانند تخم مرغ پخته ٬ نان برشته ٬ سیب زمینی پخته ٬ گوشت های بدون چربی ٬ حبوبات پخته شده کم آب ٬ مربا ٬ شیرینی های خشک و کم چربی بیشتر استفاده کنید .

۶ - کمی استراحت بعد از صرف غذا و استفاده از حوله خنک و یا کمپرس یخ روی معده (در صورت داشتن حالت تهوع شدید) گاها موثر می باشد.

۷ - استفاده از غذاهای انرژی زا مانند ژله و کرم کارامل توصیه می شود .

۸ - استفاده از غذاهای سرد که بوی غذا از بین رفته است و تحریک کننده نیست توصیه می شود

۹ - استفاده از لیمو ترش تازه همراه غذا نیز در کم کردن تهوع موثر می باشد .

۱۰ - برای به حد اقل رساندن حالت تهوع در صبح ناگهان از جا بلند نشوید و قبل از خروج از بستر از مواد غذایی مانند تست یا سوخاری ٬ بیسکوئیت استفاده نمایید .