آمپول ضد بارداری زنان، عوارضش چیست؟

آمپول دپوچروورا (Depo-provera) که نام ژنریک آن مدروکسی پروژسترون استاب می باشد حاوی پروژسترون می باشد که تزریق آن باعث می گردد که به مدت سه ماه (۱۲ هفته) از بارداری جلوگیری شود . این آمپول به نام DMPA نیز معروف می باشد و در حدود ۳۰ سال است که استفاده از آن در جهان شروع شده است.

نحوه عمل آمپول دپوپروورا
آمپول دپوپروورا باعث توقف آزاد شدن تخمک از تخمدان ها می شود . بنابراین وقتی تخمک از تخمدان ها آزاد نشود ، حاملگی نیز رخ نخواهد داد . همچنین باعث غلیظ شدن ترشحات رحم شده و نمی گذارد اسپرم به خوبی حرکت کرده و به تخمک برسد .

میزان تاثیرآمپول دپوپروورا
آمپول دپوپروورا یک داروی ضد بارداری خیلی موثر می باشد . از هر ۱۰۰۰ خانمی که از این آمپول در طی یکسال استفاده می کنند فقط یک یا دو نفر از آنها ممکن است دچار حاملگی شود . آمپول دپوپروورا بسیا موثر تر از قرصهای ضد بارداری می باشد . با مصرف این آمپولها احتمال حاملگی های ناخواسته و تصادفی بسیار کمتر از مواقعی است که از قرصهای ضد بارداری استفاده می شود زیرا خوردن قرصها ممکن است بعضی روزها فراموش شود اما اثر این آمپولها ۱۲ هفته می باشد.

افرادی که نباید از آمپولهای دپوپروورا استفاده کنند
اکثر خانمها می توانند بدون هیچ مشکلی از این آمپول استفاده نمایند . با این حال ، همانند سایر روشهای ضد بارداری ، بعضی از خانمها نباید از این آمپولها استفاده کنند . در صورتی که موارد زیر را دارا می باشید ، قبل از استفاده از این آمپولها ، این موارد را به اطلاع پزشک خود برسانید :
- در صورتی که حامله هستید
- در صورتی که به نوزاد خود شیر می دهید
- در صورتی که خونریزیهای نامنظم و غیر معمول از مهبل دارید
- در صورتی که سابقه سکته داشته اید
- در صورتی که سابقه لخته شدن خون در رگهای پاهایتان داشته اید
- در صورتی که بیماری کبدی دارید
- در صورتی که بیماری قلبی یا کلیوی دارید
- در صورتی که سابقه افسردگی شدید داشته اید

نحوه استفاده از آمپول های دپوپروورا و زمان استفاده از آن
آمپول دپوپروورا باید بطور عمقی در عضله قسمت فوقانی بازو یا کفل ها تزریق گردد . اولین تزریق شما باید فقط در طی پنج روز اول چرخه قاعدگیتان باشد (اولین روز خونریزی قاعدگی را روز اول حساب می کنند) . در صورتی که تزریق در این روزها انجام شود، شما بعد از چند ساعت از تزریق در مقابل بروز حاملگی محافظت می شوید. بهترین زمان برای تزریق آمپول دپوپروورا ، ۵ تا ۶ هفته بعد از زایمان می باشد . در صورتی که زودتر از این مدت اقدام به تزریق آمپول شود ، خطربروز خونریزی های شدید و طولانی مدت افزایش می یابد. تزریق سر هر سه ماه : اهمیت زیادی دارد که آمپولها در سر موعد مقرر تزریق گردد . شما می توانید با یادداشت کردن این زمان و یاد آوری آن ، تزریقات را به موقع انجام دهید.

استفاده به هنگام شیردهی

در صورتی که ۶ هفته بعد از زایمان ، تزریق آمپول دپوپروورا انجام شود ، هیچ مشکلی را برای تغذیه نوزاد ایجاد نخواهد کرد و از میزان شیردهی نیز کم نخواهد شد.

عوارض جانبی آمپول دپوپروورا

عارضه اصلی این آمپول ، ایجاد اختلال در قاعدگی ها (پریود ها) می باشد . اغلب قاعدگی ها نامنظم شده و گاهی اوقات مدت بیشتری طول می کشند. خونریزی معمولا شدید نمی باشد شما ممکن است دچار یک خونریزی کم اما طولانی مدتی شوید که درصورت نیازمی توان آن را درمان نمود . بعداز چند بار تزریق ، قاعدگی های شما ممکن است بطور کامل متوقف شوند . این وضعیت در هنگام مصرف آمپول دپوپروورا طبیعی می باشد و هیچ آسیبی به شما نخواهد رسید . در صورتی که تزریق آمپول دپورپروورا را متوقف نمایید ، قاعدگی های شما دوباره به صورت منظم در خواهند آمد، گرچه برگشت به حالت طبیعی ممکن است برای بعضی از خانمها تا ۱۸ ماه طول بکشد.

سایر عوارض جانبی که با مصرف آمپولهای دپوروورا گزارش شده اند عبارتند از:
- اضافه شدن وزن و چاقی
- آکنه (جوش)
- سردرد
- افسردگی
- کاهش میل جنسی
- ریزش موها
- حساس شدن پستانها
این عوارض جانبی ممکن است به مدت سه ماه یا بیشتر باقی بماند در صورت بروز هر گونه مشکلی باپزشکتان مشورت نمایید.

عوارض جانبی شدید اما نادر آمپول دپوبروورا
این عوارض که بسیار نادر هستند عبارتنداز:
- عفونت در اطراف محل تزریق آمپول
- پوکی استخوان (نازک شدن استخوان ها)
- حاملگی خارج رحمی

امکان حاملگی بعد از قطع مصرف آمپول دپوپروورا
اکثر خانمها می توانند بعد از گذشت حدود ۱۰ ماه که از آخرین تزریقشان گذشت بدون مشکلی حامله شوند . با این حال در بعضی مواقع ممکن است مدت بیشتری طول بکشد.

مزایای استفاده از قرصهای آمپولهای دپوپروورا این مزایا عبارتند از :
- استفاده از آن آسان بوده و به مدت ۱۲ هفته اثر آن باقی می ماند.
- روش خیلی خوبی برای پیشگیری از بارداری بوده و در فعالیت جنسی اختلالی ایجاد نمی کند.
- ممکن است از بروز بعضی بیماریها مثل سرطان تخمدان ، سرطان رحم و عفونتهای لگنی جلوگیری نماید و باعث کاهش خونریزیهای قاعدگی و درد های زمان قاعدگی شود.
-می تواند توسط خانمهایی که به عللی نمی توانند از استروژن استفاده کنند ، بکار گرفته شود.
- روش کاملا خصوصی بوده و نیازی نیست که سایر افراد از بکار بردن این روش توسط شخص مطلع شوند.

موارد منع مصرف مطلق

- بارداری
- سرطان پستان
- خونریزی واژینال بدون علت مشخص
- اختالالت شدید انعقادی
- سابقه تومور)آدنوم(کبدی ناشی از مصرف هورمون
های استرویید جنسی
- ترومبوآمبولی فعلی
- سابقه سکته مغزی
- فشارخون کنترل نشده

پی گیری ها

-در صورت تاخیر بیش از ۲ هفته برای تزریق بعدی و وجود قاعدگی ماهیانه در طول این روش ، بررسی احتمالی بارداری و تذکر به استفاده از یک روش دیگرکاندوم تاقاعدگی بعدی ضروری است.

- اگر آمنوره رخ داد، باید به فرد اطمینان دهیم که این بی خطر بوده و دلیلی برای بارداری و یا از بین رفتن توان بارداری نیست و در اغلب استفاده کنندگان از این روشاتفاق می افتد وهیچ دلیلی برای قطع DMPA نیست.
- لکی بینی و خونریزی بین قاعدگی ها شایع و بی خطر است اگر ادامه پیداکند باید ارجاع شود.
- خونریزی شدید یا طوالنی) بیش از دو برابر معمول( نادر ، ولی مهم و نیاز به ارجاع دارد.علاوه بر آن باید فرد روزانه یک قرص آهن در دوران خونریزی مصرف کند و خوردنغذاهای آهن دار مانند گوشت وجگر پرندگان و گوساله و نیز خوردن حبوبات را نیز فراموش نکند .