اصول حرف زدن با نوزادان (۱)

اگر با نوزادتان بیشتر حرف بزنید، او نیز بهتر با شما حرف خواهد زد. اما این‌كار روش‌های خاص خودش را دارد. نوزادان باید جذب صداها و كلمات شوند و والدین باید با نحوه انجام این‌كار آشنا باشند. شما به طور غریزی صدا و سبك حرف زدن خود را تغییر می‌دهید. این‌كار را پدربزرگ و مادربزرگ‌ها نیز انجام می‌دهند. وقتی كودكان نیز می‌دانند كه باید به هنگام حرف زدن با یك نوزاد لحن كلام و صدای خود را عوض كنند، شما آرام‌تر از حالت معمول با او حرف می‌زنید. در پایان هر جمله مكث می‌كنید تا او به حرف‌ها و كلمات شما بیشتر توجه كند.

لحن شما به گونه‌ای است كه گویی برایش ترانه‌ای می‌خوانید و روی برخی كلمات تاكید بیشتری می‌كنید. جملات شما كوتاه و ساده هستند و بسیار هم تكراری به نظر می‌رسند. شما آن چیزی را كه نوزادتان می‌گوید، تكرار می‌كنید؛ مثلا نوزادتان می‌گوید: «كفش» و شما تكرار می‌كنید «بله داری كفش‌هایت را به پا می‌كنی، این كفش‌ها آبی هستند».

مكالمات كوتاه
دیالوگ‌های اولیه بین شما و فرزندتان معمولا چند لحظه كوتاه بیشتر طول نمی‌كشد؛ اما همین مكالمات كوتاه بسیار مهم‌اند، زیرا او می‌فهمد كه هم شنیده می‌شود و هم اینكه برای شما مهم است و به همین دلیل او را برای هم صحبتی انتخاب كرده‌اید. نوزاد از این راه پی به این نكته می‌برد كه این صحبت كردن ارزش زیادی دارد و او باید تلاش خود را بكند.

كودك تقریبا در اواخر یكسالگی اصلا نمی‌خواهد در مكالمات جا گذاشته شود و حتی برای جلب توجه شما داد می‌زند و فریاد می‌كشد، تا شما به او توجه كنید. نوزادان در این مرحله سنی واقعا دوست دارند كه حضورشان احساس شود؛ به خصوص وقتی كه بقیه ساكت هستند. لذا زمانی را به حرف زدن مستقیم با او اختصاص دهید؛ حتی اگر بسیار پر مشغله باشید.

او به مكالمه رو در رو با شما نیاز دارد. هر چه به هنگام حرف زدن با او احساسات و عواطف خود را بیشتر نشان دهید، او نیز انگیزه بیشتری به ادامه این‌كار پیدا می‌كند. سعی كنید حركات و صداهایی را كه ایجاد می‌كند بفهمید. مسیر نگاهش را دنبال كنید تا بدانید از چه چیزهایی احساس خطر می‌كند و در آن هنگام از خودش صدای «بوم» در می‌آورد. به صداهایی كه در می‌آورد، توجه كنید و همان كلمه‌ای را كه منظورش بوده است، یك‌بار دیگر به صورت صحیح تلفظ كنید؛ اما توقع نداشته باشید كه او دقیقا آن كلمه را همانگونه تكرار كند.

نوزادان از طریق گوش دادن و تماشا كردن منظور حرف‌های دیگران را درك می‌كنند. آنها انواع اطلاعات كوچك را در كنار هم می‌چینند تا بیشتر بفهمند چه چیزی گفته شد، چه كسی گفت، كی گفت و كجا گفته شد. آنها می‌دانند كه وقتی دست‌های‌تان را به طرفین باز می‌كنید، یعنی «بیا در آغوشم».

در ابتدا برای شما دشوار است كه بدانید آیا نوزادتان پیام شما را دریافت كرده و به منظور شما پی برده است یا نه. او از حركاتی كه برایش آشنا هستند، در زمان‌های مناسب استفاده می‌كند. مثلا وقتی كه غریبه‌ای دست‌هایش را برای او باز می‌كند تا او را در آغوش بگیرد، او شروع به تكان دادن سرش می‌كند. این حركت برای او به اندازه كلمات معنا و مفهوم دارد. در طول چند ماه گذشته، نوزاد شما مهارت‌های هماهنگی دست‌ها و چشم‌ها را افزایش داده است و می‌تواند چیزهایی را كه برایش جالب هستند، بردارد.

در نه ماهگی می‌تواند مسیر نگاه و انگشتان شما را دنبال كند تا پی ببرد كه شما به چه چیزی اشاره می‌كنید و شما می‌توانید از این طریق توجه او را به برخی چیزهای جالب جلب كنید؛ مثل تصاویر جالب داخل یك كتاب.

ریشه‌های زبان
نوزاد می‌تواند توجه شما را به چیزی كه می‌خواهد، جلب كند. به راحتی اشاره می‌كند و می‌گوید: «اونو می‌خوام». در ده ماهگی او به چیزی اشاره و بعد به شما نگاه می‌كند و با استفاده از صداهای مخصوص به خود منظورش را به شما می‌رساند. او می‌داند كه شما حتی با همین صداهای محدود نیز منظور او را می‌فهمید.

كم كم نوزاد شما استفاده از برخی لغات و كلمات خاص را شروع می‌كند. او در هشت ماهگی می‌تواند دستورالعمل‌های بسیار ساده را دنبال كند؛ به خصوص اگر با راهنمایی‌های دیدنی همراه باشد؛ مثلا اگر به او بگویید: «اونو به بابا بده» و دست‌تان را به سمت او دراز كنید، می‌بینید كه نوزادتان منظور شما را چقدر زود می‌فهمد. یا اینكه وقتی یكی از افراد خانواده، آب می‌خواهد، او به سراغ فنجان خودش می‌رود...

ادامه دارد ...