ناباروری با وجود تخمک گذاری، راهی ساده برای درمان

محققان به تازگی اعلام کردند در زنانی که به میزان قابل توجهی آهن اضافی مصرف می‌کنند، در مقایسه با زنانی که آهن اضافی مصرف نمی‌کنند، خطر ناباروری مربوط به مشکل در تخمک‌گذاری کاهش پیدا می‌کند. متخصصان آمریکایی دراین باره اظهارکردند: این ناباروری در واقع مشکل بسیار ساده‌ای است که با مصرف مکمل‌های آهن و احتمالا یک مولتی ویتامین به همراه آهن برطرف می‌شود. اگر کمبود آهن در ایجاد اختلال در تخمک‌گذاری نقش داشته باشد، این روش‌درمانی روش بسیار ساده‌ای است. اما لازم به یادآوری است که حتی این راه‌حل ساده هم ممکن است هنوز برای کاربرد گسترده مناسب نباشد. به همین دلیل انجام مطالعات بیشتر بر روی شمار بیشتری از زنان لازم است تا مشخص شود که دقیقا چه مقدار مکمل‌ آهن برای زنانی که می‌خواهند باردار شوند، مناسب است. طبق این مطالعات، فقر آهن یکی از شایعترین موارد فقر مواد تغذیه‌ای در جهان است.

زنانی که در سن بارداری هستند به ویژه در معرض خطر ابتلا به فقر آهن قرار دارند. به گفته متخصصان، فقر آهن یکی از شایعترین اختلالات تغذیه‌ای بویژه در کشورهای در حال توسعه و مهمترین عامل ابتلا به کم‌خونی در کودکان و نیز در زنانی است که در سن بارداری قرار دارند. کم خونی ناشی از فقر آهن شامل کاهش گلبول‌های قرمز و یا ناکافی بودن همو‌گلوبین در این گلبول‌هاست. کم خونی ممکن است در ابتدا هیچ علامتی نداشته باشد اما به تدریج و با تداوم بیماری علایمی چون رنگ پریدگی بویژه در کف دست‌ها و پوست، زبان و مخاط داخل لب و پلک چشم‌ها، احساس خستگی و ضعف، افزایش ضربان قلب، غش کردن، بروز تنگی نفس، احساس ناراحتی در شکم، کاهش ضریب هوشی و کاهش توان یادگیری، سرگیجه و سردرد، خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست‌ها و پاها، حالت تهوع، گود شدن روی ناخن و همچنین کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت‌های مختلف از جمله اسهال و یا حتی عفونت‌های تنفسی در فرد مبتلا به کم خونی بروز می‌کند. در کودکان خردسال نیز ممکن است این بیماری باعث اشکال و ناتوانی‌های گفتاری شود.

اگر این بیماری به موقع تشخیص داده نشود، احتمال مرگ و میر در زنان باردار به هنگام وضع حمل و یا زایمان پیش از موعد و حتی سقط جنین افزایش پیدا می‌کند. میزان آهن مورد نیاز در هر فرد با توجه به سن، جنس و وضعیت فیزیولوژیک وی فرق می‌کند. برای مثال زنان باردار که با مسائلی چون افزایش حجم خون، رشد جنین، وجود جفت و نیز رشد سایر بافت‌های بدن مواجه می‌شوند، بدیهی است که به آهن بیشتری نیاز دارند و به همین دلیل این گروه بیشتر از هر قشر و گروه سنی دیگری در معرض ابتلا به کم‌خونی قرار دارند.

همچنین اگر مادر در صحت و سلامت کامل از این نظر باشد نوزاد وی تا چهار الی شش ماهگی می‌تواند آهن مورد نیاز خود را از شیر مادر به دست آورد اما در صورتی که نوزاد زیر وزن طبیعی متولد شود این بدان معنی است که ذخایر آهن وی کافی نیست و از این‌رو باید از سه ماهگی به بعد آهن اضافی به صورت قطره مصرف کند که البته این کار باید با تجویز پزشک صورت گیرد. مهمترین علل کمبود آهن عبارت از جذب ناکافی آهن در اثر اسهال، کاهش ترشح اسید معده، مشکلات گوارشی و یا تداخلات دارویی، دریافت ناکافی آهن به دلیل رژیم غذایی حاوی آهن بسیار کم، نیاز به آهن بیشتر به دلایل خاص از جمله بارداری و شیردهی، نیاز به آهن بیشتر به دلیل خونریزی زیاد در دوران عادت ماهانه و یا ابتلا به برخی جراحات و خونریزی ناشی از آن مانند بواسیر، اختلال در لخته شدن خون به طور مناسب هستند. در مردان ابتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن در اثر از دست دادن خون بروز می‌کند.

لازم به ذکر است که رعایت یک رژیم غذایی متعادل و مناسب حاوی مکمل‌های آهن و همچنین درمان بیماری‌هایی که باعث خونریزی می‌شوند می‌تواند در پیشگیری از بروز فقر آهن مؤثر باشد. منابع غذایی غنی از آهن شامل جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم‌مرغ، سبزی‌های دارای برگ‌ها پهن و سبز تیره مانند اسفناج، حبوبات از جمله عدس و لوبیا و میوه‌های خشک و دانه‌های روغنی هستند. گفتنی است: مصرف آهن همراه با منابع غذایی حاوی ویتامین ث مانند آب پرتقال، آناناس، سیب، لیمو ترش و لیمو شیرین می‌توانند به جذب آهن کمک کند. به علاوه نوشیدن چای یا قهوه بلافاصله بعد از غذا و یا همراه با غذا میزان جذب آهن موجود در غذا را کاهش می‌دهد. مهمترین راه برای درمان کم‌خونی ناشی از فقر آهن پیدا کردن علت بروز آن و رفع آن است. پس از آن می توان با استفاده از مکمل‌های آهن این کمبود را جبران کرد. بهترین زمان مصرف مکمل‌های آهن با معده خالی و حداقل نیم ساعت قبل از غذا و یا در صورت بروز حالت تهوع پس از مصرف مقدار کمی از غذاست.