علائم بیماری در نوزادان، اگر مریض باشد

برای تشخیص علائم بیماری در نوزاد، باید با علایم سلامتی در نوزاد سالم آشنا شد.

برای تشخیص علائم بیماری در نوزاد، باید با علایم سلامتی در نوزاد سالم آشنا شد. برای این منظور نحوۀ تنفس، ضربان قلب، رنگ پوست، قدرت مکیدن سینه، حالت چشم ها، تونوس عضلانی، اشتها و فاصله های شیر خوردن و وضع خواب نوزاد را بررسی کنید.

اگر نوزاد بیمار باشد، در کلیۀ جنبه های فوق تغییراتی را مشاهده می کنید. این تغییرات در رفتار و حالات نوزاد اگر در طول یک یا دو روز ادامه یابد یا شدت پیدا کند، هشداری برای والدین و نشانۀ نیاز کودک به مراقبت های پزشکی است. مهم ترین علائم بیماری در نوزاد عبارتند از:

- خواب آلودگی غیر عادی، کسالت و بی حالی، کم شدن حساسیت، کاهش واکنش در برابر محرک ها و ضعف عمومی

چشم نوزاد سالم، شفاف و خوش حالت و با هوشیاری متوجه اطراف خود می باشد. تونوس عضلانی قوی و خوبی دارد و اگر او را بلند کند، دست و پای خود را مثل فنر به طرف بدن جمع می کند. نیروی عمومی در نوزاد بیمار کاهش می یابد و حتی صدای گریه او به علت بی حالی، ضعیف و نازک می شود.

- رنگ پریدگی پوست و کبودی لب ها:

نوزاد سالم دارای گردش خون طبیعی است و رنگ صورت و پوست او عادی است.

- کم اشتهایی

میل به تغذیه در نوزاد بیمار کم می شود و قدرت او برای مکیدن سینۀ مادر کاهش می یابد. در نوزاد سالم نیز گاهی بی میلی به تغذیه و مکیدن ضعیف مشاهده می شود که امری عادی است. ولی وقتی این ضعف و بی اشتهایی بیش از ۸ ساعت ادامه پیدا کند، باید آن را جدی گرفت.

نوزاد معمولاً به فاصله دو تا چهار ساعت با میل و رغبت از سینه مادر تغذیه می کند و هر نوبت شیر خوردن او بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد. نوزاد بیمار نیروی لازم برای این تغذیه را ندارد.

- تغییر در سرعت تنفس

در نوزاد بیمار و در حال خواب تنفس به بیش از ۶۰ بار در دقیقه می رسد و مدت یک ساعت یا بیشتر ادامه پیدا می کند. به علاوه ممکن است تنفس به دشواری صورت گیرد و مثل نفس نفس زدن در حالت خستگی، قفسۀ سینه همراه آن بالا و پایین رود.

البته تنفس سریع و کوتاه (سطحی) برای نوزاد، به ویژه در حال بیداری و فعالیت یا ناراحتی، امری عادی است و اگر با علایم دیگری همراه نباشد، نباید آن را نشانۀ بیماری به حساب آورد.

- استفراغ یا اسهال

استفراغ و یا اسهال سبز و آبکی که باعث کاهش وزن و بی آب شدن بدن شود. علائم بی آب شدن بدن عبارتند از: کم شدن حجم ادرار، خشک شدن چشم ها و دهان، شل شدن پوست بدن.

- تب

تب بالاتر از ۳۸ درجه که بیش از ۸ ساعت طول بکشد. نوزاد معمولاً تب نمی کند و حتی دمای ۳۷.۵ درجه را که گاهی پس از گریه کردن یا خستگی مفرط دیده می شود، اگر حال عمومی نوزاد خوب باشد، نباید به حساب تب گذاشت.

دمای بدن نوزاد را با دماسنج مخصوص نوزاد، ترمومتر رکتال تعیین می کنند. قبل از ترک بیمارستان یا در اولین معاینه مومی نوزاد، طرز استفاده از این دماسنج را از پزشک بپرسید.

اگر به طور مرتب پیشانی نوزاد را ببوسید، تغییر ناگهانی درجه حرارت بدن نوزاد برایتان آسان می شود. برای تشخیص تب از دماسنج رکتال استفاده کنید. این دماسنج مخصوص نوزاد است و تنها اختلاف آن در شکل مخزن آن است.

برای استفاده از دماسنج رکتال، ابتدا آن را خوب تکان دهید. مخزن آن را با وازلین چرب کنید. نوزاد را روی دامن خود به رو بخوابانید و دما سنج را به آرامی و به اندازۀ ۲.۵ سانتیمتر در رکتوم نوزاد فرو برید. دماسنج را بین دو انگشت بگیرید و با کف دست و انگشتان باسن نوزاد را نگه دارید تا از حرکت و تکان خوردن او جلوگیری کنید.

پس از سه دقیقه دماسنج را بیرون آویرید و بخوانید. در صورت ناآرامی نوزاد، مدت یک دقیقه نیز با دقت قابل قبولی برای تشخیص تب کافی است. تب نوزاد را هنگامی که ساکت و آرام است تعیین کنید، زیرا گریه شدید نوزاد گاهی باعث بالا رفتن دمای بدن می شود.

اگر همیشه در کنار نوزاد خود باشید و از او مواظبت کنید، با تمام رفتار و حالات عادی وی در حالت سلامتی آشنا خواهید شد.