علت تب در نوزادان، یک بوسه آرام کافیست
تمام تبها به درمان نیاز ندارند. اما تب بالا باعث ناراحتی کودک میشود و مشکلات وخیمتری مانند بیآبی بدن را ایجاد میکند.
به دمای ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر تب گفته میشود. تب و لرز در کودکان سالم معمولاً علامت مشکل جدی نیست. تب به تنهایی خطرناک نیست و در واقع علامت خوبی است که دلالت بر مبارزه بدن با عفونت دارد. همچنین تمام تبها به درمان نیاز ندارند. اما تب بالا باعث ناراحتی کودک میشود و مشکلات وخیمتری مانند بیآبی بدن را ایجاد میکند.
اگر فرزندتان تب دارد و این موضوع شما را نگران کرده است، بهتر است به متخصص اطفال مراجعه کنید. متخصص اطفال درمان مناسب را پس از معاینه کودک توصیه میکند.
علل
عفونتهای ویروسی
سرماخوردگی، آنفولانزا و دیگر عفونتهای ویروسی شایعترین علل تب در کودکان هستند. تب گاهی تا ۲۴ ساعت تنها علامت بیماری است و علائم ویروسی مانند آبریزش بینی، سرفه و اسهال غالباً دیرتر بروز مییابد. روزئولا شایعترین عفونت ویروسی است که با تب شروع میشود. تب به مدت ۲ تا ۳ روز تنها علامت روزئولا است و پس از آن راش یا حسایت پوستی بروز مییابد.
عفونتهای باکتریایی
عفونت مثانه شایعترین علت تب خاموش در دختران است. گلو درد استرپتوکوکی نیز یکی از علل رایج تبی است که توضیح مشخصی برای آن وجود ندارد.
عفونت سینوس
عفونت سینوس یکی از عوارض سرماخوردگی است که علامت اصلی آن عود کردن تب چند روز پس از پایین آمدن آن است. گرفتگی سینوس به درد سینوس تبدیل میشود. سینوزیت با توجه به رنگ ترشحات بینی نیز تشخیص داده میشود.
تب پس از تزریق واکسن
تب اکثر واکسنها ظرف ۱۲ ساعت پس از تزریق واکسن شروع میشود و دو تا سه روز ادامه دارد. تب پس از تزریق واکسن طبیعی و بدون خطر و در اصل علامت تاثیر گذاشتن واکسن است.
تب نوزادان
تب نوزادان زیر ۳ ماه یک مشکل جدی به شمار میآید و باید فوراً برای درمان این نوزادان اقدام کرد. تب گاهی علامت عفونت خون است. چون عفونتهای باکتریایی این گروه سنی به سرعت تشدید میشود، باید بیدرنگ برای درمان آنها اقدام کرد.
مننژیت
مننژیت عفونت باکتریایی غشائی است که مغز و نخاع را میپوشاند. علائم اصلی مننژیت خشکی و گرفتگی گردن، سردرد و گیجی است. در این حالت خردسالان در حالت لتارژی قرار دارند یا آنقدر عصبی هستند که نمیتوان آنان را آرام کرد. مننژیت اگر به موقع درمان نشود، باعث آسیب مغزی میشود.
گرمای شدید
این نوع تب معمولاً زیاد بالا نیست و هنگام موج گرما یا در صورت زیاد لباس پوشیدن بروز مییابد. دمای بدن ظرف چند ساعت پس از رفتن به مکانی خنکتر پایین میآید و به حد طبیعی میرسد.
دندان درآوردن
دندان درآوردن یکی از علل تب در کودکان است، اگرچه این تب معمولاً بالاتر از ۳۸٫۳ درجه سانتیگراد نیست.
نشانهها و علائم
یکی از متداولترین نشانههای تب در نوزادان داغ بودن پیشانی و بیقرار و گریان بودن بیسابقه نوزاد است. دیگر علائم تب به شرح زیر است:
-لتارژی (فعالیت کمتر)
-لرزیدن
-بیآبی بدن
-مشکلات خواب
-بیعلاقگی به بازی کردن
-صرع یا تشنج
-بیاشتهایی
-درد عضلانی
-ضعف عمومی
-عصبی بودن
تشخیص
یک بوسه آرام روی پیشانی یا دست کودک غالباً برای تشخیص تب کودکان کافی است. البته این روش اندازهگیری دمای بدن (دمای لمسی) دقیق نیست. بهتر است از یک دماسنج مطمئن برای تایید تب استفاده کنید، اگر اندازهگیری دمای بدن نتایج زیر را به دست بدهد، کودک تب دارد:
-اندازهگیری دهانی: ۵°C
-اندازهگیری مقعدی: ۳۸°C
-اندازهگیری دمای زیربغل: ۲°C
-سرماخوردگی ساده یا عفونت ویروسی گاهی باعث باعث تب شدید بالای ۳۸٫۹°-۴۰°C میشود، اما معمولاً این تب جدی نیست.
چه زمانی تب کودکان خطرناک است؟
در گذشته پزشکان برای درمان تب فقط به دمای بدن توجه میکردند، اما امروزه هم دمای بدن و هم وضعیت سلامت عمومی کودک را در نظر میگیرند. کودکانی که تب کمتر از ۳۸٫۹°C دارند، غالباً نیازی به دارو ندارند، مگر آن که احساس ناراحتی کنند. اما این قاعده یک استثناء مهم دارد؛ اگر درجه مقعدی نوزاد سه ماهه یا کوچکتر دمای ۳۸°C یا بالاتر را نشان دهد، باید با پزشک تماس بگیرید یا کودک را فوراً به بخش اورژانس ببرید. حتی یک تب خفیف نیز نشانه عفونتی است که ممکن است برای نوزادان کوچک خطرناک باشد.
اگر سن فرزندتان ۳ ماه تا ۳ سال است و تب ۳۹°C یا بالاتر دارد، برای اطمینان از لزوم مراجعه به پزشک با ایشان تماس بگیرید. در مورد کودکان بزرگتر به سطح فعالیت و رفتارشان توجه کنید. نظارت بر شیوه رفتار کودک مشخص میکند که آیا علت تب یک بیماری جزئی است یا باید وی را به نزد متخصص اطفال ببرید.
زمان مراجعه به پزشک
به محض مشاهده نشانههای هشداردهنده زیر با پزشک تماس بگیرید:
-اسهال یا استفراغ مداوم
-خشکی دهان
-گوش درد یا احساس کشش در گوش
-تبی که به مدت چند روز مرتب بالا و پایین میرود.
-گریه با صدای بلند
-عصبی بودن
-بیاشتهایی
-رنگ پریدگی
-تشنج
-سردرد شدید
-راش پوستی
-متورم و دردناک شدن مفصل
-گلو درد
-خشکی گردن
-دل درد
-ورم کردن ملاج (نقطههای نرم روی سر نوزاد)
-واکنش نشان ندادن یا لخت بودن بدن
-خس خس سینه یا مشکلات تنفسی
-ناله کردن
درمان
دارو
برای آرام کردن کودک تبدار باید از دارو استفاده کنید. برای درمان نه به بالا بودن تب که به حال کودک توجه کنید. دارو فقط تب را ۱ تا ۲ درجه سانتیگراد پایین میآورد و دما را تا حد طبیعی پایین نمیآورد. برای کنترل درد معمولاً دو نوع دارو تجویز میشود که عبارتاند از:
-استامینوفن
-ایبوپروفن
این دو دارو به صورتهای قرص، کپسول، شیاف و شربت در قدرتهای مختلف موجود است. متخصص اطفال مناسبترین فرمولاسیون و دوز دارو را تجویز میکند. پزشک دوز دارو را با توجه به وزن کودک تعیین میکند. هیچگاه به کودک آسپرین ندهید، مگر آن که پزشک آن را تجویز کرده باشد؛ چرا که آسپرین باعث ابتلا به سندرم ری میشود که یک بیماری نادر اما کشنده است. اگر از دوز مناسب اطلاع ندارید یا فرزندتان کمتر از دو سال دارد، با پزشک تماس بگیرید و دستور مصرف صحیح را از ایشان بپرسید. بدون دستور پزشک به نوزادان کوچکتر از دو ماه داروی تببر ندهید.
چگونه تب کودک را پایین بیاوریم؟
پوشش
لباسهای کودک را به حداقل برسانید. از آنجایی که بخش اعظم حرارت بدن از راه پوست خارج میشود، بنابراین لباس پوشاندن بیش از حد یا قنداق کردن نوزاد تب را بالاتر میبرد و کودک را ناراحتتر میکند. اگر فرزندتان تب و لرز دارد، یک پتوی سبک رویش بیاندازید. دمای اتاق را در حدی نگه دارید که با لباس کم احساس راحتی کنید.
افزایش مصرف مایعات
تب کودکان باعث کاهش مایعات بدن میشود، بنابراین فرزندتان را تشویق به نوشیدن مایعات بیشتر کنید تا بدناش دچار بیآبی نشود. گرم یا سرد بودن مایعات مهم نیست. با این حال نوشیدنیها یا آب سرد احساس بهتری به کودک میدهد.
پاشویه
پاشویه برای پایین آوردن تب کودکان ضروری نیست و ممکن است کودک را ناراحتتر نیز بکند. پاشویه فقط بیرون بدن کودک را خنک میکند و باعث میشود کودک از سرما بلرزد، بدون این که دمای داخلی بدناش پایین آمده باشد. کودک را فقط در شرایط اورژانسی مانند حمله قلبی پاشویه کنید.
منبع:
دکتر حمید شیخ الاسلامی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼