انواع اختلالات خواب در کودکان، ریشه اش کجاست؟

در کودکان معمولا بی خوابی اوایل شب اتفاق می افتد و به علت همین بی خوابی اغلب کودکان صبح ها به سختی از خواب بیدار میشوند.

در کودکان معمولا بی خوابی اوایل شب اتفاق می افتد و به علت همین بی خوابی اغلب کودکان صبح ها به سختی از خواب بیدار میشوند. علت این بی خوابی ها معمولا ترس از جدا شدن از والدین است.

همچنین ریشه ی این ترس ها میتواند در اتفاق هایی باشد که در طول روز بر کودک تاثیر می گذارد. تغییراتی مانند اسباب کشی ، تولد نوزادی دیگر ، تغییر مهدکودک یا مربی ، بیماری یا دعوای خانوادگی ممکن است کودک را بسیار تحت تاثیر قرار دهد. ترس از تاریکی معمولا بعد از دو سالگی در کودک دیده می شود.

تاریکی شب باعث می شود کودک بعد از پریدن از خواب محیط اطراف خود را به راحتی تشخیص ندهد . روشن گذاشتن چراغ خوابی کم نور در شناخت محیط اتاق به کودک کمک می کند. به زبان آوردن جمله هایی از قبیل ، این قدر ادا درنیاور یا تو که دیگر بچه نیستی ، نباید بترسی ، ترسی وجود ندارد و... هیچ کمکی به کودک نمی کند.

اگر کودک قبل از رفتن به رختخواب احساس ترس می کند و از روح و هیولا و حیوانات وحشی حرف می زند. سعی کنید ذهن او را از این افکار منحرف کنید. احساس امنیت و اطمینان کودک را تسکین می دهد. احساس ترس کودک را انکار نکنید و سعی کنید ترس او را درک کنید.

همه بچه ها در این سن به علت داشتن تخیل بالا می ترسند. هنر پدری و مادری این است که بتوانیم از پشت کاسه چشم کودک به دنیا نگاه کنیم. به او بگویید که ترس و نگرانی او را درک می کنید چون در دوران کودکی نیز خودتان این تجربه را داشته اید و در ادامه به شکلی قاطع به او بگویید ما کاملا مراقب تو هستیم و نمی گذاریم آسیبی به تو برسد.

در ضمن به یاد داشته باشید که ترس نمیتواند عاملی باشد که کودک در رختخواب یا اتاق والدین خود بخوابد.

والدینی که کودکشان را در کنار خود می خوابانند به طور غیر مستقیم به او پیغام می دهند که دنیا بسیار ناامن است و ما باید یکدیگر را در بغل بگیریم تا از شر این ناامنی خلاص شویم.

کابوس شبانه :

در این حالت کودک به علت دیدن خواب های ترسناک با جهش یا حرکتی از خواب بیدار شود و اغلب بخشی از رویایی که موجب ترس شده یا تمامی آن را به یاد آورد. این حالت اغلب در کودکان بین سه تا شش ساله دیده می شود.

کودکان در مورد احساسات خود فکر میکنند احساساتی مانند عذاب وجدان ، ترس و خشم بی آنکه بتوانند با آنها کنار بیایند. این احساسات در طول خواب به شکلی عجیب و غریب ظاهر میشوند. کودکان خردسال قادر نیستند تفاوت بین رویا و واقعیت را تشخیص دهند و اغلب حتی بعد از این که بیدار میشوند همچنان از موجودات وحشت زایی که در خواب آنان را تعقیب می کرده اند در هراسند.

کودکان زیر سه سال را میتوان با در آغوش گرفتن و بیان جمله هایی مانند این که من اینجا هستم ، همه چیز رو به راه است دلداری داد. در مورد کودکان بزرگتر تعریف کردن کابوس کمک بیشتری به آنها میکند.

وحشت شبانه :

این حالت منحصر به دوران کودکی است و موقتی و گذرا است. وحشت شبانه کودک را ناگهان از خوابی عمیق به حالت خواب و بیداری می رساند. این جریان معمولا ۵ تا ۱۰ دقیقه طول میکشد.کودک در این وضع به اطراف خود توجهی ندارد چشمانش باز است ولی اطرافیان و اشیا را نمی شناسد ، عرق زیادی میکند و مجددا به خواب می رود.

پس از بیداری نیز چیزی را از وقایع گذشته به یاد نمی آورد.

کم شدن مقدار قند خون وجود لوزه یا غدد لنفاوی بزرگ ، اختلالات تنفسی ، بیماری های عفونی شدید و حتی بعضی ها مشاهده تماس جنسی والدین را از علل آن می دانند. در صورت مواجهه شدن با این حالت آرامش خود را حفظ کنید او در حال خواب دیدن است و دقایقی بعد از خواب بیدار خواهد شد.

راه رفتن در خواب :

راه رفتن در خواب معمولا چند بار در زندگی کودک اتفاق می افتد و بعد از مدتی از بین می رود. اغلب در کودکانی دیده می شود که بی قرار ، حساس ، عصبانی و هیجانی هستند. این اختلال به ندرت نشانه ای از بیماری صرع می باشد. در این حالت قفل کردن درها و پنجره ها همچنین برداشتن اشیاء خطرناک از سر راه از آسیب های احتمالی جلوگیری خواهد کرد.

حرف زدن در خواب :

گفتار در خواب نیز در بین کودکان و بزرگسالان شایع است. گفتار در خواب احتمال دارد شامل چند واژه و گاهی نیز شرح حال زندگی و علایق فرد باشد اما رویاها و اسرار مهم زندگی در این حال آشکار نمی شود. گفتار در خواب گاه ممکن است با وحشت زدگی شبانه و راه رفتن در خواب همراه باشد. حرف زدن در خواب اگر به تنهایی بروز کند خود به خود درمان می شود و نیازی به درمان نیست.

در بسیاری از مواقع عادت خواب نامناسب در کودک ممکن است باعث ایجاد این اختلالات شود. مثلا بسیاری از کودکان برای خوابیدن به پستانک ، آغوش مادر ، تخت والدین ، شیر خوردن با شیشه یا از سینه عادت دارند.

همه این عادت ها ممکن است باعث پریشان خوابی در کودک شود زیرا کودک قادر نیست به تنهایی بخوابد و احساس درونی او این است که بدون مادر خواهد مرد و ما با جدا کردن او این فکر را از او خواهیم گرفت.

نکات مهمی در مورد خواب کودک :

-قبل از رفتن به خواب مدت یک تا دو ساعت آنها را از عوامل تحریکی و مهیج نظیر برنامه های تلویزیونی دور کنید.

-کابوس های شبانه گهگاه اتفاق می افتد. ولی اگر فرزند شما هر شب بیدار میشود و می گوید خواب بد دیده است روش مناسبی را جهت جلب توجه شما انتخاب نموده است. یا دچار اضطراب جدایی است.

-کودک را سر وقت بخوابانید و به مدت زمان خواب او توجه شود و تنها در صورت لزوم خواب ظهر را به برنامه ی خواب کودکتان بیفزایید.

-بسیاری از کودکان میتوانند با صداهای موزون پیوسته ای مثل صدای پنکه ، تیک تاک ساعت و یا صدای آهنگ به آهستگی به خواب روند البته از صداهای مشابه نیز میتوان برای از بین بردن صدای خیابان و سایر صداها استفاده کرد.

-معمولا اگر برای کودکان قصه بگویید و یا این که قسمت های مختلف بدن آنها را مثل دستها و پیشانی اش را نوازش کنید به خواب فرو می روند.

-کارهای دیگری مانند در آغوش گرفتن عروسک یا خرس عروسکی قبل از خواب رفتن و یا دادن یک خوراکی سبک قبل از خواب رفتن به خوب خوابیدن آنها کمک میکند.

گریه نیمه شب کودک نوپا :

در خصوص گریه نیمه شب والدین باید ابتدا اندکی تامل کرده تا معنای گریه را درک کنند بعد از شیوه کنترل گریه استفاده کنند.

شیوه کنترل گریه نیمه شب :

-اندکی صبر کرده تا نوع گریه را تشخیص دهید.

-به سراغ او بروید ولی چراغ اتاق را روشن نکنید.

-به هیچ وجه با او صحبت نکرده و نگاه خود را به چشمان او نیاندازید.

-اندکی پشت یا شکم او را با دست ماساژ دهید و با صدای ش..ش..ش او را آرام کنید.

-ملافه یا پتوی او را مرتب کرده و اتاق را ترک کنید.

-دفعه ی دوم که دوباره گریه کرد دو برابر دفعه ی قبل صبر کنید و بعد به سراغ او بروید و همان کارها را انجام دهید.

-پشتکار داشته باشید و کار را نیمه تمام رها نکنید.