نقص سیستم ایمنی کودکان، چیست؟

اختلالات نقص ایمنی اولیه که به آن‌ها اختلالات ایمنی اولیه یا نقص ایمنی اولیه هم گفته می‌شود. در این مقاله، نقص سیستم ایمنی در کودکان را بررسی می‌کنیم.
اختلالات نقص ایمنی، سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند و به عفونت‌ها و سایر مشکلات سلامتی اجازه می‌دهد، راحت‌تر رخ دهد.
بسیاری از افراد مبتلا به نقص ایمنی اولیه با کمبود برخی از دفاع‌های ایمنی بدن یا عدم عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن به دنیا می‌آیند که باعث می‌شود آن‌ها بیشتر مستعد ابتلا به میکروب‌هایی شوند که عفونت‌ها را ایجاد می‌کنند.
برخی از اشکال نقص ایمنی اولیه به قدری خفیف هستند که می‌توانند برای سال‌ها پنهان بمانند و در نتیجه مورد توجه قرار نگیرند. انواع دیگر به قدری شدید هستند که بلافاصله پس از تولد نوزاد، کشف و شناسایی می‌شوند.
درمان‌ها می‌توانند سیستم ایمنی بدن را در بسیاری از انواع اختلالات نقص ایمنی اولیه تقویت کنند.
در این زمینه تحقیقاتی در حال انجام است و منجر به بهبود درمان‌ها و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری می‌شود.

علائم نقص سیستم ایمنی در کودکان
یکی از شایع‌ترین نشانه‌های نقص ایمنی اولیه، ابتلا به عفونت‌هایی است که نسبت به عفونت‌های فردی با سیستم ایمنی طبیعی، شایع‌تر، یا طولانی‌تر است و سخت‌تر درمان می‌شوند.
همچنین ممکن است نوزاد به عفونت‌هایی مبتلا شود که یک فرد با سیستم ایمنی سالم احتمالا به آن مبتلا نمی‌شود.
علائم و نشانه‌ها بسته به نوع اختلال نقص ایمنی اولیه، متفاوت و از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
علائم و نشانه‌های نقص ایمنی اولیه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• پنومونی مکرر، برونشیت، عفونت سینوسی، عفونت گوش ، مننژیت یا عفونت‌های پوستی. پیشنهاد ویژه: آشنایی با متخصصان گوش، حلق و بینی
• التهاب و عفونت اندام‌های داخلی.
• اختلالات خونی مانند تعداد کم پلاکت‌ها یا کم‌خونی.
• مشکلات گوارشی مانند گرفتگی عضلات، بی ‌شتهایی، حالت تهوع و اسهال.
• تاخیر در رشد .
• اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید یا دیابت نوع ۱ بیشتر بخوانید: درمان دیابت کودکان، نگران نباشند

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فرزندتان یا خودتان دچار عفونت‌های مکرر، یا شدید یا عفونت‌هایی هستید که به درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند، با پزشک مشورت کنید.
تشخیص زودهنگام و درمان نقص ایمنی اولیه می‌تواند از عفونت‌هایی که می‌توانند مشکلات طولانی‌مدت ایجاد کنند، جلوگیری کند.

بسیاری از اختلالات اولیه نقص ایمنی، ارثی هستند و از پدر یا مادر، یا هر دو به کودک منتقل می‌شوند.

علل نقص سیستم ایمنی
بسیاری از اختلالات اولیه نقص ایمنی، ارثی هستند و از پدر یا مادر، یا هر دو به کودک منتقل می‌شوند . مشکلات در کد ژنتیکی که به عنوان طرحی برای تولید سلول‌های بدن (DNA) عمل می‌کند، باعث بسیاری از نقص‌های سیستم ایمنی می‌شود.
بیش از 300 نوع اختلال نقص ایمنی اولیه وجود دارد و محققان همچنان به شناسایی موارد بیشتر ادامه می‌دهند. آن‌ها را می‌توان به طور کلی بر اساس بخشی از سیستم ایمنی که تحت تاثیر قرار می‌گیرد، به شش گروه طبقه‌بندی کرد:

• کمبود سلول B (آنتی‌بادی).
• کمبود سلول‌های T
• کمبود سلول‌های B و T ترکیبی
• فاگوسیت‌های معیوب
• کمبودهای مکمل
• ناشناخته (ایدیوپاتیک) بیشتر بخوانید: برای تقویت سیستم ایمنی نوزاد چه کنیم؟

عوامل خطر نقص سیستم ایمنی
تنها عامل خطر شناخته‌شده، داشتن سابقه خانوادگی اختلال نقص ایمنی اولیه است که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
اگر یک نوع اختلال نقص ایمنی اولیه دارید و می‌خواهید خانواده تشکیل بدهد، لازم است به دنبال مشاوره ژنتیک باشید .

عوارض نقص سیستم ایمنی
عوارض ناشی از اختلال نقص ایمنی اولیه، بسته به نوع آن متفاوت است که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• عفونت‌های مکرر
• اختلالات خود ایمنی
• آسیب به قلب، ریه‌ها، سیستم عصبی، یا دستگاه گوارش پیشنهاد ویژه: آشنایی با پزشکان متخصص گوارش در کلینیک نی نی بان
• کند شدن رشد

  اختلالات اولیه ایمنی ناشی از نقص ژنتیکی است، هیچ راهی برای پیشگیری از آن‌ها وجود ندارد، اما هنگامی که شما یا فرزندتان سیستم ایمنی ضعیفی دارید، می‌توانید اقداماتی را برای جلوگیری از عفونت‌ها انجام دهید.

• افزایش خطر ابتلا به سرطان
• مرگ در اثر عفونت جدی

علائم هشداردهنده نقص سیستم ایمنی در نوزادان

• عفونت‌ها.
• 4 عفونت یا بیشتر از 4 عفونت در یک سال، از جمله عفونت پوست و غشاهای مخاطی چشم، دهان و ناحیه تناسلی.
• عفونتی که نیاز به آنتی‌بیوتیک داخل وریدی دارد.
• 2 یا بیشتر از این تعداد عفونت عمیق.
• برفک مداوم (عفونت قارچی دهان). بیشتر بخوانید: چگونه برفک دهان نوزاد را درمان کنیم؟
• ۲ یا بیشتر از ۲ بار عفونت سینوسی جدی در یک سال.
• این‌که مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در 2 ماه یا بیشتر، اثر کمی دارد یا هیچ اثری ندارد .
• ۲ یا بیشتر از ۲ بار پنومونی در طول یک سال.

نشانه‌های قابل مشاهده نقص سیستم ایمنی در کودکان

• اگزمای شدید
• عفونت‌های جدی پوستی
• عدم رشد و افزایش وزن در دوران نوزادی
• غدد لنفاوی بزرگ‌شده
• مشکلات گوارشی مزمن شدید مانند گرفتگی عضلات و اسهال

پیشنهاد ویژه: آشنایی با پزشکان متخصص داخلی در کلینیک نی نی بان

نشانه‌های داخلی نقص سیستم ایمنی در کودکان

• اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید یا دیابت نوع 1
• التهاب و عفونت اندام‌های داخلی مانند کبد
• طحال بزرگ‌شده
• نقص سیستم ایمنی در خانواده

بعید است کودکی که تنها یکی از این علائم یا نشانه‌ها را دارد به نقص سیستم ایمنی نوزادان مبتلا باشد، اما اگر چندین مورد از این علائم را داشته باشد یا در مدت کوتاهی دچار عفونت‌های مکرر شود، ممکن است به نقص سیستم ایمنی نوزادان مبتلا باشد.

پیشگیری از عفونت‌ها در افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند
به این دلیل که اختلالات اولیه ایمنی ناشی از نقص ژنتیکی است، هیچ راهی برای پیشگیری از آن‌ها وجود ندارد ، اما هنگامی که شما یا فرزندتان سیستم ایمنی ضعیفی دارید، می‌توانید اقداماتی را برای جلوگیری از عفونت‌ها انجام دهید:

1- بهداشت را رعایت کنید
دست‌های خود را بعد از استفاده از توالت و قبل از غذا با صابون ملایم بشویید.

۲- مراقب دندان‌های خود باشید
حداقل دو بار در روز دندان‌های خود را مسواک بزنید.

3- درست بخورید
یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به پیشگیری از عفونت کمک کند.

۴- فعالیت بدنی داشته باشید
تناسب اندام برای سلامت کلی شما مهم است. از پزشک خود بپرسید چه فعالیت‌هایی برای شما مناسب است.

۵- خوب بخوابید
سعی کنید روزانه در یک ساعت مشخص بخوابید و بیدار شوید و هر شب به همان تعداد ساعت بخوابید.

6- استرس را مدیریت کنید
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که استرس می‌تواند سیستم ایمنی بدن شما را مختل کند. استرس را با ماساژ، مدیتیشن ، یوگا، بیوفیدبک یا سرگرمی کنترل کنید.

۷- در معرض ویروس قرار نگیرید
از افراد مبتلا به سرماخوردگی یا سایر عفونت‌ها دوری کنید و از قرار گرفتن در محیط‌های شلوغ پرهیز کنید.

8- از پزشک خود در مورد واکسیناسیون بپرسید
از پزشکتان درباره واکسن‌هایی که می‌توانید دریافت کنید، بپرسید.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.