مشکلات نوزادان زودرس، شایع‌ترین‌ها

نوزادان زودرس و سایر نوزادان بیمار با شرایط پزشکی یکسانی روبرو هستند. در اینجا شما را با تعدادی از فوریت های پزشکی که ممکن است در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU ) دیده شود، آشنا می کنیم. لازم به ذکر است که مواردی که در اینجا گردآوری شده است در همه نوزادان دیده نمی شود.

مشکلات شایع در نوزادان زودرس
کم خونی
کم خونی معمولا در نوزادان زودرس دیده می شود و این به این معنی است که این نوزادان به اندازه کافی سلول های قرمز خون ندارند. نوزادان مبتلا به کم خونی ممکن است با مکمل های غذایی آهن یا داروهایی که باعث تولید سلول های قرمز خون می شوند و یا در برخی موارد انتقال خون درمان شوند.
مشکلات تنفسی
نوزادان زودرس از آنجائیکه شش های آنها هنوز به طور کامل نرسیده است دچار مشکلات تنفسی می شوند. البته ممکن است بعضی از نوزادان کامل نیز در اثر زایمان بد یا عفونت دچار این مشکل بشوند. مشکلات تنفسی نوزادان ممکن است بوسیله دارو یا دستگاه تنفس مصنوعی یا هر دو مورد به طور همزمان برطرف شود.
مسائل مربوط به تغذیه
نوزادانی که بسیار کوچک یا بیمار هستند به صورت داخل وریدی تغذیه می شوند. سوزن بسیار کوچکی در داخل رگ دست، پا یا پوست سر یا ناف قرار می گیرد تا گلوکز و مواد مغذی دیگر را به داخل ورید انتقال دهد. به محض آنکه نوزاد کمی قوی تر می شود شیر سینه یا شیر خشک را از طریق یک لوله بسیار باریک که در دهان یا بینی قرار گرفته است وارد شکم یا روده های او می کنند. به این کار تغذیه گاواژ می گویند. زمانیکه که نوزاد قادر به مکیدن و بلعیدن شد تغذیه گاواژ متوقف شده تا نوزاد از سینه یا شیشه شیر بنوشد.
قند پایین در خون
این مشکل کمی پس از تولد در نوزاد ظاهر می شود. معمولا نوزادانی که از مادران دیابتی متولد می شوند باید به طور مرتب مورد آزمایش قند خون قرار بگیرند. غذا دادن سریع و تزریق گلوکز برای پیشگیری و درمان آن راه حل مناسبی به نظر می رسد.
محدودیت رشد داخل رحمی
نوزادانی که با این مشکل مواجه هستند، در داخل رحم رشد آرامتری داشته و در نتیجه وزن آنها در زمان تولد نسبت به سایر نوزادان کمتر است. پس از آنکه نوزادان وارد بخش NICU می شوند برای مشخص شدن دلایل احتمالی مورد آزمایش قرار می گیرند هرچند همیشه علتها قابل شناسایی نیستند.
خونریزی داخل بطنی (IVH)
منظور از خونریزی داخل بطنی همان خونریزی مغز بوده که در نوزادان زودرس شایع است. این نوع خونریزی معمولا در ۴ روز اول زندگی اتفاق می افتد. خونریزی عموما در مرکز مغز در نزدیکی فضاهای پر از مایع اتفاق می افتد. این خونریزی ممکن است خود به خود قطع شود اما برای آنکه در آینده مشکل ساز نشود باید در دوران نوزادی و کودکی مجدد مورد معاینه و بررسی قرار بگیرد.
زردی
نوزادانی که دچار زردی هستند معمولا چشمها و پوستی مایل به زرد دارند. زردی زمانی پدیدار می شود که کبد بینهایت کوچک یا بیمار بوده و قادر به برطرف کردن بیلی روبین زائد از خون نیست. زمانیکه سلولهای کهنه قرمز خون از بین می روند بیلی روبین شکل می گیرد. زردی معمولا در نوزادان زودرس و نوزادانی که نوع خونشان با مادرشان ناسازگار است بوجود می آید. زردی به تنهایی نمی تواند برای نوزاد مشکل ساز باشد اما اگر سطح بیلی روبین بینهایت بالا باشد می تواند مشکلات جدی بویژه برای نوزادان نارس در بر داشته باشد. به این منظور سطح بیلی روبین نوزاد به سرعت مورد بررسی قرار می گیرد.
گرم نگه داشتن
کنترل دمای بدن نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می آیند معمولا با مشکل مواجه است. اما بدن نوزادانی که سر موعد به دنیا می آیند آنقدر چربی دارد تا مانع از خارج شدن گرما از بدن آنها شود. نوزادان پس از تولد در بخش NICU در داخل محفظه گرم کننده قرار می گیرند. یک دماسنج بسیار کوچک با نوار چسب به شکم آنها بسته می شود تا دمای بدن را به شکل منظم در داخل محفظه گرم کننده نشان دهد.
ماکروزومی
شرایطی است که نوزاد با وزنی اضافه تر از حد معمول مثلا ۴.۵۰۰ گرم یا بیشتر از آن به دنیا می آید. معمولا این وضعیت در نوزادانی که مادران آنها دچار دیابت بارداری بوده و ممکن است سزارین شوند شایع است. این نوزادان نیز برای کنترل قند خونشان باید تحت نظر باشند.
انتروکولیت نکروزان ( NEC )
این یک مشکل خطرناک روده ای است که در نوزادان نارس تاثیر می گذارد. روده در زمانیکه ذخائر خونی اش کم می شود ممکن است آسیب پذیر شود. در اینصورت باکتریهایی که به شکل طبیعی در روده وجود دارند به قسمتهای آسیب دیده روده حمله کرده و آسیب های بیشتری به وجود می آورند. نوزادانی که با NEC مواجه هستند، ناراحتی هایی از قبیل مشکلات پیشرفته تغذیه ای، تورم شکم و مشکلاتی مشابه آن را دارند. چنانچه آزمایشات نشان دهد که نوزاد مبتلا به NEC است او را تحت مراقبت های ویژه قرار داده و تا زمانیکه روده های او بهبود یابد نوزاد از طریق داخل وریدی تغذیه می شود. در بعضی موارد این آسیب دیدگی روده به اندازه ای است که باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
رتینوپاتی نوزاد نارس (ROP)
ROP رشد غیر عادی رگهای خونی در چشم است. این مشکل در نوزادانی که قبل از هفته ۳۲ به دنیا می آیند بیشتر دیده می شود.
ROP در نهایت می تواند منجر به خونریزی و زخم شدن چشمها شده و به شبکه چشمها صدمه وارد کرده و بینایی آنها را از بین ببرد.
یکی دیگر از آزمایشاتی که بر روی نوزادان زودرس انجام می شود معاینه چشمهای او است که آیا نشانه ای از ROP در آنها دیده می شود یا نه.
در بعضی موارد که ROP پیشرفته نباشد این مشکل با گذشت اندک زمانی برطرف می شود اما در موارد شدید پزشک برای برطرف کردن این مشکل از لیزر درمانی یا فریز کردن جهت از بین بردن رگهای غیرعادی خونی و زخمها استفاده می کند.
عفونت رگهای خونی
بعضی از نوزادان در بخش مراقبت های ویژه برای آنکه مشخص شود که مبتلا به عفونت های خطرناک خونی نیستند بستری می شوند. این عفونت در اثر وجود میکروبهایی است که مبارزه کردن با آنها برای نوزاد سخت است. آزمایشهای خاصی برای شناسایی این وضعیت بر روی نوزاد انجام می شود. این آزمایشات در صورتی که نوزاد دارای علائمی چون درجه حرارت متغیر یا سطح بالا یا پایین بودن قند خون و مشکلات تنفسی یا فشار پایین خون باشد پیشنهاد می شد.این بیماری با تجویز آنتی بیوتیک برطرف شده و نوزاد برای چند روزی تحت مراقبت ویژه قرار می گیرد.