بهبود رشد و تغذیه کودکان، والدین بدانند

همه مادران همیشه دغدغه مشترکی نسبت به فرزندان خود دارند. همه آن ها نسبت به قد، وزن و میزان غذای مصرفی کودکان خود نگران هستند. به همین دلیل ما در این مطلب قصد داریم در رابطه با کنترل قد، وزن و رشد و تغذیه کودک ، با شما گفت و گو نماییم.

تصورات نادرست مادران درباره ی رشد و تغذیه کودک

لازم نیست حتما کودک خود را مجبور به خوردن مقدار زیادی غذا کنید؛ زیرا تمامی کودکان ویژگی های متفاوتی دارند و برای هر یک از آن ها باید مقدار مشخصی از مواد غذایی استفاده گردد. پس در ابتدا از نیازهای فرزند خود آگاه باشید و سپس برای او مقدار مشخصی از مواد غذایی را در نظر بگیرید.

نیاز کودکان به مواد غذایی

حال شاید برای برخی از مادران این سوال پیش بیاید که چه طور می توانیم نیاز فرزندمان را اندازه بگیریم؟ این مورد بستگی به سن کودک، مصرف یا عدم مصرف شیر مادر، میزان تحرک، سطح اضطراب مادر و بسیاری از عوامل دیگر دارد. برای مثال نوزادی که طی ۶ ماه فقط شیر مادر خورده باشد، بعد از ماه ششم روزانه ۲ بار به مقدار ۱۰۰-۱۲۰ میلی لیتر غذای کمکی نیاز خواهد داشت.

در حالی که اگر نوزادی با این سن شیر مادر دریافت نکرده باشد، روزانه ۳ وعده غذای اصلی و چندین میان وعده باید مصرف کند. مهم ترین معیار در تشخیص کافی بودن غذای دریافتی نوزاد، پیگیری دوره ای وزن نوزاد می باشد. میزان تحرک نیز در دریافت مقدار مواد غذایی کودک، بسیار تاثیر گذار می باشد.

اگر کودک ۵ ساله ای پرتحرک باشد، آن چه می خورد را سریعا می سوزاند. اگر کودکی با همان سن و جنسیت آرام باشد، قطعا به مواد غذایی کم تری نیاز خواهد داشت. مقدار کالری دریافتی نیز بر حسب سن و جنس متغیر است . برای مثال میزان کالری که نوزاد ۳ ماهه دختر باید دریافت کند حداقل ۴۰۰ و حداکثر ۵۲۰ کالری می باشد. کودکی ۴ تا ۵ ساله ای که آرام هستند، به ۱۲۰۰ کیلو کالری انرژی و کودکان ۴ تا ۵ ساله پر جنب و جوش، به ۲۰۰ کیلو کالری نیاز دارند.

غذا دادن به اجبار

هیچ گاه فرزند خود را مجبور به غذا خوردن نکنید؛ زیرا کودک شما هر گاه احساس گرسنگی می کند، خود به سمت غذا کشیده خواهد شد. برخی از متخصصان می گویند، کودکانی که توسط والدین خود همیشه به زور غذا می خورند، در آینده با مشکلات جنسی رو به رو خواهند شد. پس به این نکته توجه داشته باشید.

افزایش علاقه کودک به غذا خوردن

برای افزایش علاقه کودک به غذا خوردن، باید از نخستین دوره ای که غذای مکمل شروع می شود آرام و با احتیاط پیش رفت. به طور مثال برخی از والدین را می بینیم که به کودک چند ماهه خود، گاهی از غذاهای خودشان می دهند. غذاهای ما با ادویه، رب و چاشنی ها طعم دار شده اند و اگر به کودک خود از آن غذاها بدهیم، طعم آن در مغز کودک ثبت شده و به همین دلیل کودک ما به مواد غذایی عاری از هر گونه طعم و چاشنی، هیچ علاقه ای نشان نمی دهند. برخی از کودکان به مواد غذایی خاصی علاقه دارند که شما باید آن را کشف نمایید. پس اگر کودک تان به مواد غذایی خاصی علاقه نشان نمی دهد، موارد دیگر را امتحان کنید.

دلایل بی اشتهایی در کودکان

در برخی کودکان کم خونی (آنمی کمبود آهن )، عفونت های مجاری ادراری و رفلاکس معده، می تواند منجر به بی اشتهایی شود.

قد ، رشد و تغذیه کودک

رشد، یکی از نشانه های سلامت کودکان می باشد. برای رشد طبیعی کودک قبل هر چیزی فراهم شدن شرایط عاطفی، یعنی بزرگ شدن در محیطی سرشار از عشق نیاز می باشد. خارج از این ها فاکتور وراثت، تغذیه و عواملی چون هورمون ها رشد کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر هر یک از این موارد وجود نداشته باشد، رشد کودک دچار اختلال می شود. در ۲ سال نخست، رشد بیش تر تحت تاثیر تغذیه قرار می گیرد و به همین دلیل شیر مادر از اصلی ترین فاکتورهای رشد می باشد. پس از شیر مادر، نوبت به غذاهای کمکی می رسد. برای تشخیص اختلال رشد در کودکان می توانید از راهنمای زیر کمک بگیرید.

در حالت طبیعی رشد کودکان در ۱-۲ سال به طور یکنواخت صورت می گیرد. نوزادی که با قد ۵۰ سانتی متر به دنیا می آید، در ۱ سالگی باید ۷۵ سانتی متر، قد داشته باشد. در ۳ ماهه نخست نوزادان معمولا ۸ سانتی متر رشد می کنند و از ۴-۶ ماهگی نیز ۸ سانتی متر بزرگ تر می شوند. از ماه ۷ ام تا انتهای ماه ۹ ام ۴ سانتی متر دیگر رشد کرده و سپس تا آخر ۱۰-۱۲ ماهگی ۴ سانتی متر دیگر بزرگ تر می شوند. یعنی یک کودک، در عرض ۱ سال ۲۴-۲۴ سانتی متر، رشد خواهد کرد.

وزن کودکان

نوزاد در ۶ ماه نخست، به صورت هفتگی ۱۵۰-۲۰۰ گرم تغییر وزن دارد که این مقدار برای هر ماه ۶۰۰-۸۰۰ گرم است. بین ماه دوم تا ششم این مقدار کاهش یافته و به ۱۰۰-۱۵۰ گرم در هفته می رسد و در این دوران به طور ماهانه ۴۰۰-۶۰۰ گرم افزایش وزن خواهند داشت . در پایان این مدت نوزادی که با وزن ۳ تا ۳.۵ کیلو متولد شده در پایان سال وزنش ۳برابر خواهد شد . در سال دوم کودکان سالانه ۲ تا ۲.۵ کیلو اضافه وزن، خواهند داشت. پس از ۲ سالگی، تا رسیدن به سن بلوغ همه کودکان رشد یک نواختی دارند.

برای تشخیص اختلال رشد چه نوع آزمایشاتی انجام می گیرد ؟

برای تشخیص اختلال رشد، آزمایش ها و استاندارد های مشخصی وجود دارد که کودک باید طبق آن ها رشد کرده باشد.

اگر کودک دچار کوتاهی قد باشد، قبل از بلوغ طی مقطع ۳ یا ۴ ماهه به مدت ۱ سال تحت کنترل قرار می گیرد. در بلوغ نیز برای جلوگیری از اتلاف وقت، کنترل های ۶ ماهه صورت می گیرد و کافی یا ناکافی بودن رشد بررسی می شود علاوه بر این، کم خونی ، کمبود ویتامین، مشکلاتی احتمالی موجود در کلیه، کبد و دیگر سیستم ها توسط آزمایشات کنترل می شود. برای بررسی میزان رشد قد کودک، یکی از آزمایش ها بررسی سن استخوان و سن کودک می باشد، کودکانی که اختلال در رشد دارند، عموما سن استخوان آن ها از سن واقعی شان، کم تر می باشد.

چه روش درمانی باید در پیش گرفته شود ؟

گاهی اوقات تغذیه اصلاح می شود و گاهی نیز، درمان های دارویی به کار گرفته می شود. درمان های دارویی، برای مواقعی است که هورمون های رشد، کم تر ترشح می شوند. گاهی کم خوابی نیز می تواند، منجر به اختلال در رشد شود.

درمان هورمونی در کدام سنین صورت می گیرد ؟

برای جبران کوتاهی قد در کودکان، از درمان های هورمونی استفاده می شود. هر چه سن بیش تر باشد، این درمان اثر بخشی کم تری خواهد داشت.

روان درمانی و رشد

در موارد بسیار نادر دیده می شود که اختلال در رشد، ناشی از مشکلات روانشناسی است. به همین دلیل گاهی مراجعه به روانپزشک را به شما توصیه می کنیم.

آیا معامله با کودک سر غذا صحیح می باشد ؟ قانون جایزه - تنبیه در مورد غذا برای کودک صدق می کند ؟

غذا خوردن یکی از نیازهای ضروری در رشد و تغذیه کودک می باشد و به همین دلیل نباید کودک را با جایزه و یا تنبیه مجبور به غذا خوردن کنیم. قبل هر چیزی باید تغذیه سالم و منظم برای او فراهم شود، پس از آن کودک باید هنگام غذا همراه خانواده و کنار آن ها باشد.

توصیه هایی برای افزایش قد در کودکان

برای تضمین قد خوب در کودکان، علاوه بر مراجعه به پزشک باید، رشد و تغذیه کودک را هم کنترل کنیم.

کودک باید هر روز به طور مرتب از پروتئین با کیفیت نظیر ماست، شیر، پنیر، ماهی و یا گوشت قرمز و همراه با این میوه و سبزی های فصلی نیز، استفاده گردد . دانه های روغنی حاوی اسید چرب مفید مثل گردو ، فندق و بادام را فراموش نکنید.

این کارها را انجام دهید

از ماه هشتم با کودک خود باهم سر سفره بنشینید و به او اجازه دهید فرهنگ غذایی و عادات مربوطه را یاد بگیرد .

از خیلی گرم یا سرد بودن غذا بپرهیزید .

وقتی کودک سر سفره می نشیند به او اجازه دهید با دستش غذا را لمس کند و آن را بشناسد .

کودکان بعد ۱.۵سالگی می تواند، از قاشق و چنگال استفاده کند.

این کارها را انجام ندهید

با کودک تان در مورد غذا وارد نبرد نشوید؛ زیرا اگر کار به لج بازی بکشد، به احتمال قوی کسی که پیروز خواهد شد شما نیستید.

بر سر غذا معامله نکنید؛ به جای این که به او بگویید «اگر غذایت را بخوری به تو دسر خواهم داد» ، از جمله «البته که بعد تمام کردن غذا می توانی دسر بخوری» استفاده کنید.

با توجه به سن کودک، به مقدار نیاز به او غذا بدهید .

به کودک اجازه دهید بدن خود را بشناسد و در مورد مقدار غذایی که می خواهد بخورد، تصمیم بگیرد .

در مورد غذاهایی که نمی خورد به او اصرار نکنید ، گزینه معادل دیگری به او ارائه کنید .

این کارها را نیز برای رشد و تغذیه کودک امتحان کنید

اگر شیر را دوست ندارد، شیر برنج یا فرنی کم شیرین به او دهید. استفاده از ماست و پنیر به جای شیر، نیز می تواند مناسب باشد.

اگر کودک تان به مواد غذایی خاصی علاقه ندارد، می توانید آن ماده را به صورت ترکیبی به مواد غذایی دیگر اضافه نمایید.