سوء تغذیه در کودکان، علائم و تاثیرات

سوء تغذیه کودکان موضوعی است که در بسیاری از نقاط جهان شیوع یافته. اگر کودک شما به اندازه کافی غذا نمی خورد شاید نگران این باشید که به اندازه کافی مواد مغذی به بدنش نرسد و یا دچار مشکلاتی شود.

سوء تغذیه کودکان چیست؟
سوء تغذیه کودکان با گرسنگی فرق دارد، هر چند هر دوی آنها عمدتا با هم همراه هستند. افراد مبتلا به سو تغذیه دچار کمبود مواد مغذی لازم برای رشد مناسب و سالم هستند. سو تغذیه در بعضی افراد دائمی و در بعضی دیگر موقتی است، وضعیت آن نیز در بعضی شدید و در بعضی دیگر خفیف است. افراد مبتلا به سو تغذیه شدید بیش تر در خطر ابتلا به بیماری ها قرار دارند و‌ حتی ممکن است در مواردی نیز به مرگ منجر شود.
سوء تغذیه کودکان می تواند مشکلات جدی در آنها ایجاد کند. افرادی که برای مدتی طولانی در گرسنگی باشند دچار کاهش وزن می شوند تا جاییکه وزنشان از متوسط وزن استاندارد پایین تر می آید و حتی ممکن است رشد کودک متوقف شود.

عامل سوء تغذیه کودکان چه می تواند باشد؟
کودکانی که به اندازه کافی غذا نمی خورند اغلب دوره گرسنگی را پشت سر می گذارند و بعد از تحمل این وضعیت برای مدتی طولانی به سو تغذیه دچار می شوند. اما سو تغذیه در بعضی کودکان هیچ ربطی به گرسنگی ندارد، گاهی افرادی که به اندازه کافی غذا می خورند نیز دچار سو تغذیه می شوند، دلیل این موضوع را می توان به خوردن غذا هایی که به اندازه کافی مواد مغذی، ویتامین و مواد معدنی ندارند نسبت داد.
بعضی از بیماری ها و شرایط خاص مانع هضم و جذب درست غذا ها می شود. برای مثال:
بعضی از افراد مبتلا به بیماری های شکمی به مشکلات روده ای مبتلا هستند که با وارد شدن پروتیین هایی مثل گلوتن که در گندم یافت می شود تحریک می شود.
کودکان مبتلا به سیستیک فیبروزیس در جذب مواد مغذی با مشکل روبرو هستند، زیرا این بیماری بر پانکرانس فرد تاثیر می گذارد، پانکراس اورگانیزمی است که آنزیم های لازم برای گوارش را ترشح می کند.

چه افرادی در خطر سو تغذیه قرار دارند؟
در سراسر جهان افرادی که فقیر هستند یا کسانی که در مناطق به شدت فقیر زندگی می کنند بیش تر از بقیه در خطر سو تغذیه و گرسنگی قرار دارند. جنگ ها و عوامل طبیعی مثل قحطی و زمین لرزه در کشور های فقیر می تواند به فراگیر شدن سو تغذیه در کودکان کمک کند.
سو تغذیه بر کودکان در هر رنج سنی تاثیر گذار است، البته گاهی در بزرگسالان نیز به دلایلی مثل بیماری افزایش سن و سایر عوامل شاهد کم اشتهایی و در نتیجه کاهش وزن و سو تغذیه هستیم.
کودکان و نوجوانانی که از رژیم های غذایی خاصی مثل گیاه خواری پیروی می کنند باید غذا هایی مناسب و‌ متعادل سازی شده را مصرف کنند تا مواد مغذی کافی دریافت کنند. برای مثال باید به مقدار کافی ویتامین B۱۲ دریافت کنند.

علائم و تاثیرات سوء تغذیه کودکان
سو تغذیه هم بدن و هم ذهن کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. یک فرد هر چه بیش تر سو تغذیه داشته باشد و یا به عبارت دیگر هر چه کمبود مواد مغذی در او بیش تر باشد، خطر اینکه به مشکلات جدی مبتلا شود بیش تر خواهد بود.
علائم و نشانه های سو تغذیه در هر فرد بسته به نوع کمبود ماده مغذی در بدنش می تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی چنین افرادی می توانند علائم زیر را داشته باشند:
خستگی
گیجی
عملکرد ضعیف سیستم ایمنی
پوست خشک و خارش دار
پوسیدگی دندان
واکنش دیر هنگام
رشد ضعیف
کاهش وزن
معده برآمده
عدم یادگیری
ضعف ماهیچه ای
اگر یک زن باردار به سو ‌تغذیه مبتلا باشد، نوزاد او نیز هنگام تولد وزن غیر طبیعی و‌ کم خواهد داشت و احتمال زنده ماندنش بسیار کم است.

درمان سوء تغذیه در کودکان
خوشبختانه بسیاری از تاثیرات خطرناک سو تغذیه در کودک برگذشت پذیر است، به ویژه اگر کودک به سو تغذیه خفیف مبتلا شده باشد.
اگر فکر می کنید فرزندتان به اندازه کافی مواد مغذی دریافت نمی کند می توانید با دکتر او در این مورد مشورت کنید. دکتر بعد از بررسی فاکتور های فیزیکی فرزند شما و پرسیدن سوال هایی درمورد عادات غذایی او به تجویز مکمل ها و یا برنامه های غذایی جدید اقدام می کند.
سو تغذیه در کودکان هر چند تاثیرات زیادی بر آنها دارد، اما والدین باید با تغذیه مناسب به فرزندان خود کمک کنند تا کمبود های غذایی در آنها جبران شود.