همه مادران به طور طبیعی و غریزی علاقمند به تغذیه فرزندان خود با شیر مادر هستند و سعی دارند بهترین مراقبت و تغذیه را برای آنها فراهم کنند؛ اما شیردهی و تغذیه شیرخوار با شیرمادر فرآیندی است که نیاز به آموختن و کسب مهارتهای لازم دارد که با وجود انگیزه و علاقمندی مادران و حمایت اطرافیان تسهیل میشود.
آموزشهای لازم برای شیردهی
مادران نیاز دارند که وضعیت صحیح در آغوش گرفتن و شیردهی فرزندشان، روش مطلوب تغذیه با شیر مادر، دوشیدن شیر، راههای حفظ تداوم و افزایش شیر مادر، مقابله با مشکلات پستانی و... را بدانند، تمرین و کسب تجربه کنند، مورد حمایت قرار گیرند و به نگرانیها و سؤالات آنها پاسخ کاربردی و صحیح داده شود.
برای مثال پیش از این در مطلب «
مراقبت های دوران شیردهی، ده نکته ضروری » گفتهایم که به طور کلی، زنان در طی دوران بارداری، حالات مختلفی و متنوعی را تجربه میکنند، مثلا یک مادر در دوران بارداری با مشکلات متعددی مثل حالت تهوع، ورم بدن و... مواجه می شود، این در حالی است که مادری دیگر، بدون داشتن این ناراحتیها، خاطرات خوبی از دوران بارداری خود خواهد داشت.
در دوران شیردهی هم دقیقا به همین ترتیب، مادران دچار حالات گوناگونی میشوند. برخی مادران با دادن شیر خود به نوزادشان احساس میکنند که نوزادشان کاملا سیر شده است، اما برخی دیگر علی رغم دادن دفعات زیاد شیر به نوزادشان باز هم احساس میکنند نوزادشان گرسنه است و گریه میکند.
شیردهی زیاد به نوزاد
با وجودی که اهمیت تغذیه با شیر مادر به نوبه خود از اهمیت زیادی برخوردار است، اما با این حال، همون موضوع نیز نیازمند رعایت حد متوسط و جلوگیری از افراط است. در همین رابطه، پیش از این در مطلبی با عنوان «
عوارض شیردهی زیاد، چه مشکلاتی به وجود میآید؟ » گفتهایم که شیردهی زیاد اگر به مدت طولانی اتفاق بیفتد، میتواند عوارض جانبی بسیاری برای مادر و کودک به همراه داشته باشد.
اینکه شما یکسال به کودک خود شیر دادهاید بسیار خوب و مفید است، اما اگر میخواهید کودک شما بیش از یک سال از شیر مادر تغذیه کند باید بدانید که به شیردهی طولانی و زیاد دچار خواهید شد.تغذیه با شیر مادر برای نوزاد شیرخوار در دوران طبیعی تا یک سالگی به خوبی انجام میشود و سیستم ایمنی نوزاد نیز تا حدود زیادی تقویم میگردد، اما این موضوع، بعد از شیردهی زیاد و طولانی مدت دچار تغییراتی خواهد شد.
باید این را بدانید که هیچ عوارض جانبی علمی و پزشکی در تغذیه با شیر مادر با بیش از یک سال تا سال سوم زندگی وجود ندارد. تغذیه متعادل برای کودک موجب افزایش ایمنی، بهبود سلامتی و دلبستگی نوزاد با مادر می شود و همین موضوع نیز از جمله تأثیرات مثبت شیر مادر است.
شیردهی بعد از زایمان
در روزهای اول پس از زایمان، پستانها آغوز تولید میکنند. شیری که پستانها در دو سه روز اول پس از زایمان تولید میکنند، آغوز یا ماک یا کلستروم نامیده میشود که غلیظ و زردرنگ یا به رنگ روشن و سرشار از مواد ایمنی بخش است و نوزاد را در برابر عفونت ها محافظت میکند، به حدی که آن را اولین واکسن نوزاد مینامند.
در مقابل شیری که پس از آن تولید میشود، دارای مقدار بیشتری پروتئین و ویتامینهای محلول در چربی و برخی مواد معدنی مانند سدیم و مقدار کمتری چربی و ویتامین های محلول در آب است. گرچه حجم آغوز محدود است و در هر نوبت
جریان شیر از روز سوم تا ششم بعد از زایمان برقرار می شود.
شیردهی ممکن است حتی بیش از یک یا دو قاشق مرباخوری در هر پستان نباشد، اما نیاز نوزاد هم در همین حد است. جریان شیر از روز سوم تا ششم بعد از زایمان برقرار می شود. مواد ایمنی بخش آغوز برای حفاظت نوزاد در برابر عفونتها، حیاتی است. پس از آغوز، شیر انتقالی از ۷ الی۱۰ روز پس از تولد تا ۲ هفتگی و سپس شیر رسیده ترشح میشود در شیر رسیده پروتئین کمتر، اما ویتامینهای محلول در آب، لاکتوز و چربی بیشتری وجود دارد.
مکیدنهای مکرر شیرخوار، مقدار شیر مادر را افزایش می دهد. به علاوه در شروع هر وعده شیردهی چربی شیر مادر
کمتر است.
s\sمیزان آن تدریجاً بیشتر میشود. شیر پیشین- شیری که در ابتدای هر وعده شیردهی از پستان ها خارج میشود، رقیقتر بوده و آب مورد نیاز شیرخوار را تامین میکند و حاوی مقادیر فراوان پروتئین، لاکتوز و سایر مواد مغذی است. شیر پسین که در انتهای هر وعده شیردهی از پستانها خارج میشود، سرشار از چربی بوده و انرژی مورد نیاز شیرخوار را تامین می کند. به همین دلیل تغذیه با شیر مادر را در هر وعده نباید به سرعت خاتمه داد و شیرخوار را از پستان جدا کرد، بلکه باید اجازه داد تغذیه با شیر مادر تا زمانی که کودک می خواهد، ادامه یابد تا شیر چرب انتهایی را دریافت کند.
تغذیه با شیرمادر نیازهای تغذیه ای شیرخواران را تامین نموده و بهترین الگوی رشد و تکامل مطلوب کودکان را فراهم میکند.
شیر مادر، منبع تغذیه کامل
شیر مادر یک مایع بینظیر و زنده حاوی عوامل ضدعفونت است که شیرخوار را در مقابل بسیاری از بیماریها و عفونتها (مانند اسهال و عفونتهای گوارشی و تنفسی، عفونت گوش، آسم و اگزما و آلرژی و...) محافظت میکند و مرگ و میر ناشی از این بیماریها را کاهش میدهد و همچنین احتمال چاقی و بیماریهای مزمن از جمله بیماری های قلبی عروقی، پرفشاری خون، سرطانها و دیابت را در بزرگسالی کاهش میدهد.
شیر هر مادری برای فرزند خودش بهترین است و ترکیب آن بر اساس تغییر نیازهای او، برحسب سن شیرخوار و حتی در هروعـده تغییر میکند. شیر روزهای اول یا آغوز حاوی عوامل ضدعفونت بسیاری برای محافظت نوزاد در برابر بیماریهاست.
تغذیه با شیر مادر تامینکننده گرما، صمیمیت، نزدیکی و تماس مادر وکودک است که نتیجه آن ارتقاء تکامل جسمی و عاطفی او است.
تغذیه با شیر مادر به رشد و تکامل فک و صورت کمک کرده و از پوسیدگی دندان پیشگیری میکند. امکان تکلم بهتر، هوش بالاتر و کسب مهارتهای تکاملی و تحصیلی بهتر را در آینده فراهم میکند.
تغذیه با شیر مادر تامینکننده گرما، صمیمیت، نزدیکی و تماس مادر وکودک است که نتیجه آن ارتقاء تکامل جسمی و عاطفی او است. به علاوه شیر مادر همیشه و همه جا در دسترس است و نیازی به خریدن، آماده کردن، تجهیزات و ذخیرهسازی ندارد. چنانچـه شیرخوار با شیر مادر تغذیه نشود ابتلاء بیشتر او به بیماریها موجب صرف هزینههای درمان و مراقبت کودک و غیبـت والـدین از کار میشود.
پس از پایان ۶ ماهگی باید غذاهای کمکی به شیرخوار داده شود. تنوع غذاها و مقدار آن به تدریج افزایش یافته و تغذیه شیرخوار با شیرمادر نیز ادامه مییابد.
پس از پایان ۶ ماهگی باید غذاهای کمکی به شیرخوار داده شود. تنوع غذاها و مقدار آن به تدریج افزایش یافته و تغذیه شیرخوار با شیرمادر نیز ادامه مییابد. در سال دوم استفاده از غذاهای خانواده همراه با ادامه تغذیه با شیر مادر در تامین نیازهای تغذیه ای شیرخوار حائز اهمیت است.
جمعبندی
تغذیه با شیر مادر موضوع بسیار مهمی است که لازم است با افزایش اطلاعات در رابطه با آن میتوان کیفیت شیر را افزایش داد و به دنبال آن، سلامت کودک و مادر را نیز حفظ کرد. در این مطلب تلاش شد تا نکات مهم در رابطه با تغذیه با شیر مادر مطرح شود و مورد بررسی قرار گیرد.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼