دادن عزت نفس به کودک، چطور ممکنه؟
دانستن جواب این سوال که “عزت نفس در کودک چگونه به وجود می آید؟” برای والدینی که به تربیت کودکان خود اهمیت می دهند بسیار مهم است و باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
دانستن جواب این سوال که "عزت نفس در کودک چگونه به وجود می آید؟" برای والدینی که به تربیت کودکان خود اهمیت می دهند بسیار مهم است و باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
همانطور که می دانید ایجاد عزت نفس در هر فردی از کودکی شروع می شود. به عنوان والدین کودکتان حتما بارها و بارها درمورد اهمیت کمک به فرزندان در رسیدن به عزت نفس مطالبی را شنیده اید اما عزت نفس چیست؟ عزت نفس در افراد شامل حس ارزشمند بودن به عنوان یک انسان تعریف می شود، که به استعدادهای ویژه یا خصوصیات شخصیتی افراد هیچ ربطی ندارد.
همانطور که می دانید ایجاد عزت نفس در هر فردی از کودکی شروع می شود. به عنوان والدین کودکتان حتما بارها و بارها درمورد اهمیت کمک به فرزندان در رسیدن به عزت نفس مطالبی را شنیده اید اما عزت نفس چیست؟ عزت نفس در افراد شامل حس ارزشمند بودن به عنوان یک انسان تعریف می شود، که به استعدادهای ویژه یا خصوصیات شخصیتی افراد هیچ ربطی ندارد.
در ادامه روش هایی برای ایجاد عزت نفس در کودک بیان شده است
بی هیچ قید و شرطی به کودکتان عشق بورزید
عزت نفس در کودک با نوعی از تعلق خاطر و صمیمیت، که بیان می دارد: « من تو را دوست دارم، فارغ از اینکه چه انجام می دهی» تقویت می شود. هنگامی که شما کودکتان را آنگونه که هست و بی توجه به نقاط قوت، ضعف ، نوع رفتار و توانایی هایش بپذیرید، بیش از هرچیز دیگری می توانید به ایجاد عزت نفس در درون وی کمک کنید.
با دقت به او‌گوش دهید
هنگامی که کودک با شما صحبت می کند گوشی خود را کنار بگذارید و تمام توجه خود را به سمت او معطوف کنید و به سوالاتش پاسخ دهید. ایجاد ارتباط چشمی هنگام صحبت کردن کودک را مطمئن می سازد که شما به آنچه می گوید گوش می دهید. این کار همچنین باعث ایجاد حس ارزشمند بودن در وی می شود، زیرا این کار نشان می دهد که وی برای شما اهمیت دارد.
هنگامی که وقت کافی برای صحبت کردن با کودکتان ندارید بدون اینکه نیازهای کودک را نادیده بگیرید به او بفهمانید که در حال حاضر سرتان شلوغ است، مثلا بگویید: «وقتی کارت تمام شد به من بگو امروز فوتبال چطور بود، الان باید برای امشبمان شام درست کنم.»
کودک را به پذیرش ریسک های سالم تشویق کنید
به کودکانتان بیاموزید که چیزهای جدیدی را تجربه کنند، چیزهایی همچون ابداع غذایی جدید، یافتن دوست جدید، یا تجربه کردن اسکیت سواری (به ویژه فعالیت هایی که به جای حس رقابت، حس همکاری را در کودک ارتقا می دهند، در ایجاد حس عزت نفس در کودک نقش دارند و در نهایت کودکی با عزت نفس بالا را پرورش می دهند). هرچند همیشه در هر ریسکی خطر شکست هم وجود دارد، اما به یاد داشته باشید که بدون ریسک کردن فرصت کمتری برای پیروز شدن وجود خواهد داشت.
اجازه شکست خوردن به او بدهید
یک روی سکه ریسک پیروزی و روی دیگر آن شکست است، پس مسلما کودکتان گاهی نیز شکست خواهد خورد. اگر کودکتان نمی تواند اسکیتیش را کنترل کند، سعی کنید وی را تشویق کنید تا به تمرین و تلاش همچنان ادامه دهد.
واکنش درست و تحسین تلاش های وی باعث می شود تا حس خجالت و شکست در وی از بین برود و به این ترتیب باعث ایجاد انگیزه و حس خوش بینی بیشتر در وی می شوید. با به کارگیری چنین رویکردی از سمت شما کودکتان شکست را به عنوان بخشی طبیعی از زندگی و فرآیند یادگیری می پذیرد.
کارهای مثبت کودک را تجلیل کنید
از کمک های کودک به خانواده قدردانی کنید. هنگامی که کودکتان بدون هیچ اجباری کارهای روزمره خود را انجام می دهد او را تشویق کنید. مثلا سرمیز شام بگویید: «متشکرم که بشقاب ها را چیدی». گفتن این جمله حس ارزشمند بودن در او را بیشتر می کند و‌در عین حال باعث می شود متوجه شود که کار درستی انجام داده.
با او همدلی کنید
اگر کودکتان به صحبت کردن با شما نیاز دارد، به احساسات وی توجه کنید و اجازه دهید متوجه شود که شما دیدگاه‌های وی را درک می کنید و به آنها احترام می گذارید. کودک شما باید درک کند که افکار، احساسات ، گرایشات و عقایدش برای شما مهم است.
به احساسات کودکانتان پاسخ دهید. به او بگویید:« می دانم چون نمی توانی به مهمانی بروی ناراحتی» پذیرش احساسات کودک بدون قضاوت کردن باعث اعتبار یافتن احساساتش می شود و نشان می دهد که شما به احساسات او توجه می کنید. همچنین می توانید درمورد تجارب خود در کودکی با او صحبت کنید و با او همدلی کنید.
از مقایسه کردن اجتناب کنید
طبیعت انسان طوری است که ذاتا میل به مقایسه کردن دارد، به ویژه نگرانی والدین درمورد برابری کودکش با بقیه باعث می شود دائما فرزند خود را با بقیه مقایسه کنند، اما توجه داشته باشید که مقایسه کردن کاری بی معناست، زیرا کودک شما فردی منحصر به فرد است و ویژگی های خاص خود را دارد و مقایسه وی با بقیه باعث می شود با سرعت بیشتری به سمت شکست، حسادت و رقابت ناسالم حرکت کند.
مشوق کودکتان باشید
معنای تشویق با ستایش کردن کودک یکی نیست. ستایش کردن می تواند باعث شود که کودک احساس کند تنها درصورتی که کاری را به بهترین نحو انجام دهد «خوب» خواهد بود. اما تشویق کردن باعث قدردانی از تلاش کودک می شود، مثل گفتن این جمله: «درمورد موضوع نقاشی ات برایم بیشتر توضیح بده به نظر می رسد زیاد برایش وقت گذاشته ای.»
ستایش کردن باعث صدمه زدن به عزت نفس می شود. زیرا کودک را تحت فشار قرار می دهد تا فقط برای رسیدن به ستایش دیگران سعی و کوشش کند، نه برای رسیدن به هدف خود. بنابراین ستایش کردن را کنار بگذارید و کودکتان را به خاطر کارهای درستش تشویق کنید. این کار در دراز مدت به کودک شما کمک می کند تا حس خوبی درمورد خودش داشته باشد.
امیدواریم با استفاده از نکات ذکر شده در این مقاله بتوانید کودکی با عزت به نفس بالا تربیت کرده و فردی سالم را به جامعه فردا تحویل دهید.
بی هیچ قید و شرطی به کودکتان عشق بورزید
عزت نفس در کودک با نوعی از تعلق خاطر و صمیمیت، که بیان می دارد: « من تو را دوست دارم، فارغ از اینکه چه انجام می دهی» تقویت می شود. هنگامی که شما کودکتان را آنگونه که هست و بی توجه به نقاط قوت، ضعف ، نوع رفتار و توانایی هایش بپذیرید، بیش از هرچیز دیگری می توانید به ایجاد عزت نفس در درون وی کمک کنید.
با دقت به او‌گوش دهید
هنگامی که کودک با شما صحبت می کند گوشی خود را کنار بگذارید و تمام توجه خود را به سمت او معطوف کنید و به سوالاتش پاسخ دهید. ایجاد ارتباط چشمی هنگام صحبت کردن کودک را مطمئن می سازد که شما به آنچه می گوید گوش می دهید. این کار همچنین باعث ایجاد حس ارزشمند بودن در وی می شود، زیرا این کار نشان می دهد که وی برای شما اهمیت دارد.
هنگامی که وقت کافی برای صحبت کردن با کودکتان ندارید بدون اینکه نیازهای کودک را نادیده بگیرید به او بفهمانید که در حال حاضر سرتان شلوغ است، مثلا بگویید: «وقتی کارت تمام شد به من بگو امروز فوتبال چطور بود، الان باید برای امشبمان شام درست کنم.»
کودک را به پذیرش ریسک های سالم تشویق کنید
به کودکانتان بیاموزید که چیزهای جدیدی را تجربه کنند، چیزهایی همچون ابداع غذایی جدید، یافتن دوست جدید، یا تجربه کردن اسکیت سواری (به ویژه فعالیت هایی که به جای حس رقابت، حس همکاری را در کودک ارتقا می دهند، در ایجاد حس عزت نفس در کودک نقش دارند و در نهایت کودکی با عزت نفس بالا را پرورش می دهند). هرچند همیشه در هر ریسکی خطر شکست هم وجود دارد، اما به یاد داشته باشید که بدون ریسک کردن فرصت کمتری برای پیروز شدن وجود خواهد داشت.
اجازه شکست خوردن به او بدهید
یک روی سکه ریسک پیروزی و روی دیگر آن شکست است، پس مسلما کودکتان گاهی نیز شکست خواهد خورد. اگر کودکتان نمی تواند اسکیتیش را کنترل کند، سعی کنید وی را تشویق کنید تا به تمرین و تلاش همچنان ادامه دهد.
واکنش درست و تحسین تلاش های وی باعث می شود تا حس خجالت و شکست در وی از بین برود و به این ترتیب باعث ایجاد انگیزه و حس خوش بینی بیشتر در وی می شوید. با به کارگیری چنین رویکردی از سمت شما کودکتان شکست را به عنوان بخشی طبیعی از زندگی و فرآیند یادگیری می پذیرد.
کارهای مثبت کودک را تجلیل کنید
از کمک های کودک به خانواده قدردانی کنید. هنگامی که کودکتان بدون هیچ اجباری کارهای روزمره خود را انجام می دهد او را تشویق کنید. مثلا سرمیز شام بگویید: «متشکرم که بشقاب ها را چیدی». گفتن این جمله حس ارزشمند بودن در او را بیشتر می کند و‌در عین حال باعث می شود متوجه شود که کار درستی انجام داده.
با او همدلی کنید
اگر کودکتان به صحبت کردن با شما نیاز دارد، به احساسات وی توجه کنید و اجازه دهید متوجه شود که شما دیدگاه‌های وی را درک می کنید و به آنها احترام می گذارید. کودک شما باید درک کند که افکار، احساسات ، گرایشات و عقایدش برای شما مهم است.
به احساسات کودکانتان پاسخ دهید. به او بگویید:« می دانم چون نمی توانی به مهمانی بروی ناراحتی» پذیرش احساسات کودک بدون قضاوت کردن باعث اعتبار یافتن احساساتش می شود و نشان می دهد که شما به احساسات او توجه می کنید. همچنین می توانید درمورد تجارب خود در کودکی با او صحبت کنید و با او همدلی کنید.
از مقایسه کردن اجتناب کنید
طبیعت انسان طوری است که ذاتا میل به مقایسه کردن دارد، به ویژه نگرانی والدین درمورد برابری کودکش با بقیه باعث می شود دائما فرزند خود را با بقیه مقایسه کنند، اما توجه داشته باشید که مقایسه کردن کاری بی معناست، زیرا کودک شما فردی منحصر به فرد است و ویژگی های خاص خود را دارد و مقایسه وی با بقیه باعث می شود با سرعت بیشتری به سمت شکست، حسادت و رقابت ناسالم حرکت کند.
مشوق کودکتان باشید
معنای تشویق با ستایش کردن کودک یکی نیست. ستایش کردن می تواند باعث شود که کودک احساس کند تنها درصورتی که کاری را به بهترین نحو انجام دهد «خوب» خواهد بود. اما تشویق کردن باعث قدردانی از تلاش کودک می شود، مثل گفتن این جمله: «درمورد موضوع نقاشی ات برایم بیشتر توضیح بده به نظر می رسد زیاد برایش وقت گذاشته ای.»
ستایش کردن باعث صدمه زدن به عزت نفس می شود. زیرا کودک را تحت فشار قرار می دهد تا فقط برای رسیدن به ستایش دیگران سعی و کوشش کند، نه برای رسیدن به هدف خود. بنابراین ستایش کردن را کنار بگذارید و کودکتان را به خاطر کارهای درستش تشویق کنید. این کار در دراز مدت به کودک شما کمک می کند تا حس خوبی درمورد خودش داشته باشد.
امیدواریم با استفاده از نکات ذکر شده در این مقاله بتوانید کودکی با عزت به نفس بالا تربیت کرده و فردی سالم را به جامعه فردا تحویل دهید.
پ
منبع:
توت فرنگی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼