صرع کوچک چیست؟

صرع کوچک یا تشنج ابسنس با از دست رفتن گذرای هوشیاری به صورت حملات خیرگی تشخیص داده می‌شود، با این تفاوت که از دست رفتن گذرای هوشیاری معمولا کوتاه (۵ تا ۱۵ ثانیه) است

صرع کوچک یا تشنج ابسنس برای اولین بار در اوایل سال‌های ۱۷۰۰ میلادی شناخته شد، و با از دست رفتن گذرای هوشیاری به صورت حملات خیرگی تشخیص داده می‌شود، با این تفاوت که از دست رفتن گذرای هوشیاری معمولا کوتاه (۵ تا ۱۵ ثانیه) است. در صرع کوچک حمله شروع سریعی نیز دارد، تا آنجا که فرد را از ادامه فعالیت‌ باز می‌دارد. حملات تشنج ابسنس ممکن است تا ۲۰۰ بار در روز رخ دهند.

علاوه بر اختلال گذرای هوشیاری، چه علایم همراه دیگری در صرع کوچک یا تشنج ابسنس وجود دارد؟

سایر تظاهرات صرع کوچک یا تشنج ابسنس عبارتند از اتوماتیسم (انجام کارهای تکراری و بی هدف)، اختلالات اتونوم (تغییر در وضعیت ضربان قلب، مردمک، تعریق)، انقباض ناگهانی و مختصر عضلات (پرش های میوکلونیک).

صرع کوچک یا تشنج ابسنس بیشتر در چه سنی اتفاق می افتد؟

تشنج ابسنس معمولا در دوران کودکی تظاهر می‌کند. بیشترین موارد آن در سنین ۵ تا ۷ سالگی تشخیص داده می‌شود، اما برخی از آنها هم در نوجوانی تظاهر می‌کنند. حدود ۷۰ درصد از مبتلایان صرع ابسنس دختر هستند. بیماران دچار تشنج ابسنس کودکی معمولا با افزایش سن یا با درمان بهبود می‌یابند، هرچند به ندرت ممکن است در یک بیمار با رسیدن به سن نوجوانی یا بلوغ به تشنج از نوع تشنج بزرگ یا ژنرالیزه تونیک- کلونیک تبدیل شوند.

گروه‌های مختلف صرع کوچک یا تشنج ابسنس چه هستند؟

بیشتر مبتلایان به صرع کوچک تیپیک در یکی از سه گروه زیر قرار می‌گیرند: ۱) صرع ابسنس دوران کودکی، ۲) صرع ابسنس جوانان، ۳) صرع میوکلونیک جوانان. صرع ابسنس کودکی: سن شروع ۴ تا ۱۰ سال است.

صرع کوچک یا تشنج ابسنس جوانان چگونه بروز می کند؟

صرع ابسنس جوانان سن شروع حملات آن بالای ۱۰ سالگی است. گاهی شروع در سنین پایین‌تر مشاهده می‌شود. در این بیماری اختلال هوشیاری شیوع کمتری دارد. یافته مهم در صرع ابسنس جوانان این است که تا‌ یک‌سوم از بیماران انقباضات میوکلونیک دارند.

صرع میوکلونیک جوانان را بیشتر بشناسید

در صرع میوکلونیک جوانان سن شروع ۸ تا ۲۴ سالگی است. تشنج ابسنس در یک سوم بیماران تظاهر می‌کند. اختلال هوشیاری خفیف‌تر است. انقباضات میوکلونیک شدیدتر و بیشتر هنگام هوشیاری اتفاق می‌افتد. در اغلب بیماران مبتلا به صرع میوکلونیک جوانان حملات پرشی اندام حین بیداری صبحگاهی اتفاق می افتد که گاه با بیماری تیک در کودکان اشتباه می شود.

اقدامات لازم برای تشخیص صرع کوچک یا تشنج ابسنس چه هستند؟

تشخیص صرع ابسنس تیپیک از تشنج‌های پارشیال کمپلکس دشوار است. مهم‌ترین معیارهای تشخیصی صرع ابسنس عبارتند از تناوب روزانه، دوره کوتاه (معمولا کمتر از ۲۰ ثانیه) و قابلیت القاء حملات تشنج ابسنس با هیپرونتیلاسیون. تشنج ابسنس ممکن است با رویاهای روزانه یا اختلالات رفتاری نظیر اختلال تمرکز و توجه اشتباه گرفته شوند. برای تشخیص انواع صرع کوچک یا تشنج ابسنس، انجام نوار الکتروانسفالوگرام یا نوار مغز با تنفس تند یا هیپرونتیلاسیون ضروری است.

درمان صرع کوچک یا تشنج ابسنس چیست؟

در طول تاریخ، درمان صرع ابسنس پیچیده بوده و بر سر اینکه کدام دارو بهترین است، اختلاف‌نظر وجود داشته است. از آنجا که بیشتر بیماران برای مدتی طولانی تحت درمان با داروی انتخاب شده قرار می‌گیرند، گزینش بهترین دارو برای هر بیمار بسیار اهمیت دارد. بیشتر تحقیقات روی استفاده از سه داروی ضدصرع اتوسوکسیماید، لاموتریژین و والپروئیک اسید برای درمان صرع ابسنس متمرکز شده‌اند.

چه داروهایی موجب تحریک صرع کوچک یا تشنج ابسنس می شوند؟

سایر داروهای ضدصرع ممکن است باعث تحریک وقوع حمله تشنج ابسنس شوند یا اثربخشی مختصری داشته باشند. فنی توئین، کاربامازپین، اکس‌کاربامازپین، ویگاباترین و تیاگابین در درمان صرع ابسنس ممنوع هستند. آگونیست‌های گابا (ویگاباترین و تیاگابین) ممکن است باعث القای صرع ابسنس شوند و حتی آن را تبدیل به صرع ابسنس پایدار کنند. همچنین کاربامازپین بر گیرنده‌های گابا اثر کرده و باعث احتمال بیشتر وقوع تشنج ابسنس می‌شود.

منبع: دکتر محمدکاظم بخشنده