کودک آزاری در مدارس، چه علتی دارد؟

همانطور که می دانید مدارس برای شروع سال تحصیلی تا چند روز دیگر بازگشایی می شوند و به همین دلیل سعی داریم یکی از آسیب هایی که دانش آموزان در مدرسه با آن مواجه می شوند را در این مقاله بررسی کنیم.

هر نوع عمل یا ترک عمل که سبب آزار روحی و جسمی و ایجاد آثار ماندگار در وجود یک کودک شود را کودک آزاری می نامیم. کودک آزاری مانند جلوگیری از حضور کودک در کلاس درس ، محروم کردن کودک از غذا خوردن، حبس کردن کودک ، تنبیه بدنی کودک ، تجاوز جنسی به کودک ، حتی زدن یک سیلی در صورت کودک، توهین ، تحقیر ، ترساندن ، داد کشیدن ، آزار عاطفی ،بهره کشی کاری ، حتی کار در خانه به نوعی کودک آزاری محسوب میشوند.
به طور کل کودک آزاری هرگونه آزار و رفتاری که روان ، احساس و ذهنیت کودک را مخدوش کند و به آن صدمه بزند را شامل می شود.

دلائل کودک آزاری در افراد چیست ؟
۱- دلائل جامعه شناختی ، به طور مثال مسائل فرهنگی خانواده ها ،نداشتن اطلاعات کافی در رابطه با حقوق کودک و…
۲- دلائل اقتصادی مانند اینکه برخی از خانواده ها نمی توانند با فشارهای اقتصادی مقابله کنند. افزایش بیکاری، فقر اقتصادی و…
۳- فقدان حمایت اجتماعی مانند اینکه اغلب والدین کودک آزار خود ازحمایت اجتماعی کافی برخوردار نمی باشند. افزایش میزان طلاق موجب افزایش خانواده های تک والدی شده ، و این معضل اجتماعی مراقبت و نگهداری از کودکان را پیچیده تر و دشوارتر کرده است. همچنین والدین این کودکان خود به دلیل عدم حمایت اجتماعی از طرف پدران و مادران خود برای تربیت اجتماعی کودکان دچار مشکل می باشند.
۴-حاملگی در سنین پائین سبب می شود که مادران بسیار جوان آمادگی های مورد نیاز برای تأمین تقاضاهای کودکان خود را نداشته باشند.
۵-عامل دیگر موثر در کودک ازاری ، مساله سوءمصرف مواد توسط والدین کودک می باشد.
۶- بر مسئله کودک آزاری علاوه بر فشارهای اجتماعی ساختار شخصیتی فرد کودک آزار، کودک و کل خانواده کودک نیز نقش مهمی دارد. عواملی چون عزت نفس پایین ، تنهایی و کم تحمل بودن در مقابل ناکامی یا افسردگی در ناتوانی والدین در برخورد سازنده با کودکشان موثر است. ارتباط ضعیف بین زن و شوهر ، مرزهای نامشخص بین نسلها و یا نداشتن دانش درباره رشد کودک عوامل دیگری هستند که زوجین را از تلاش برای حفظ ثبات خانواده و دوری از کودک آزاری باز می دارد .
۷- مشاهده خشونت در خانه: به عقیده روانشناسان بخش عظیم یادگیری در کودکان از طریق مشاهده رفتار دیگران صورت می گیرد.
۸- اختلالات روانی : به دو صورت مشکلات روانی بزرگسالان وبیماری های روحی مزمن کودکان ممکن است باعث بروز کودک آزاری شود.
۹ -مشکلات تربیتی :که موارد مختلفی را در خود جای داده است از عدم آگاهی سرپرست از شیوه های درست رفتار با کودک و وجود نگرشهای غلط از جمله حق مالکیت نسبت به کودک واعتقاد به تنبیه وخشونت برای تربیت کودک گرفته تا والدینی که خود به نوعی قربانی یکی از صورت های کودک آزاری بوده اند.
۱۰- مشکلات خانوادگی :جدایی والدین ، ازدواج مجدد یا چند همسری ،والدین ناسازگار ،خانواده های پرجمعیت ،خانواده های پرتنش و… از جمله مشکلات خانواده های آسیب زا است که کودک آزاری سوغات مسلم آنهاست.

مراقبت از کودک در مقابل کودک آزاری در مدارس
موضوع کودک آزاری و تجاوز جنسی به کودکان و دانش آموزان در مدارس، علاوه بر این که غیراخلاقی و وَهن آمیز می باشد ، باعث ایجاد مسئولیت جزائی و قانونی مرتکبین به این عمل و همچنین سلب اعتماد عمومی مردم از نظام آموزشی و فرهنگی کشور می شود.

متاسفانه جامعه مسئولین و رسانه ملی تنهاکاری که در مورد مسئله کودک آزاری انجام می دهند سکوت می باشد. متأسفانه در وطن ما هنوز افرادی که متصدی امور هستند خجالت می کشند که درباره ی برخی از امور واقع، به‌راحتی در جامعه صحبت کنند. گویا این موضوع نیز باید همانند موضوع ایدز که سونامی آن غیرقابل درمان شده، جامعه را تا آنجا تحت تاثیر خود قرار دهد که برخی از مسئولین خواب‌زده هم نگرانی آن را در نزدیکی نزدیکان خود حس کنند.
بله این موضوع درمان دارد و در اختیار ما است اما آیا خود به آن عمل می کنیم؟ به‌صورت قاطع می توان اعلام کرد خیر. نه مسئولین آموزش و پرورش، نه شورای عالی انقلاب فرهنگی، نه وزارت بهداشت، نه صدا و سیما، نه عالمان دینی ما، و از همه مهم‌تر نه والدین. همه ما در این فاجعه سهیم می باشیم و باید در مقابل کودکانمان پاسخگو باشیم که جهلمان بر عقلمان چیره گشت و سکوت بی‌جا را با حیاء و شرم اشتباه می گیریم.

روش های پیشگیری از کودک آزاری در مدارس
نادیده گرفتن این موضوع که در هر جامعه‌ ای بیمار روانی وجود دارد و امکان زیر ذره بین قرار دادن همه افراد وجود ندارد امکان پذیر نیست. با آموزش‌های صحیح با توجه به سن و مقطع تحصیلی هر کودک می توان عوارض این موارد را به حداقل رساند. موضوعی که در اینباره به فراموشی سپرده شده است این است که بسیاری از ناتوانی های جنسی ریشه اش از دوران بلوغ شروع می شود اما اولیاء و مدارس به خود اجازه نمی دهند که در این موضوع به‌راحتی با نوجوان صحبت کنند.
برای درمان این مسئله همه باید انقلابی در رفتار خود داشته باشیم. این خود خود یعنی همه افراد جامعه ، بیشتر شاید بیشتر شامل مدیران و به‌ویژه نمایندگان مجلس می شود.
آموزش و پرورش هم لازم است در کنار همه هزینه ها برای دانش آموزان در زمینه سلامت جنسی هزینه کند. پدران و مادران در واقع در کنار مسئولین به این نگاه برسند که هیچ فردی دلسوزتر از خود آن‌ها به کودکانشان نمی باشد و فرزندانشان در این معرکه خطرناک زندگی تنها و تنها هستند و نباید هرگز به طور کامل به نام مدارس و آموزشگاه ها اعتماد کنند.