عزت نفس کودکان، حقایقی که باید بدانید

باید توجه داشته باشیم همه کودکان مخصوصا کودکانی که پا به مرحله رشد می‌گذارند از آزادی و استقلال نسبی برخوردار باشند. ولی کودکان باید بدانند که در این جهان افرادی زندگی می‌کنند که ممکن است به آنان صدمه بزنند و آنچه که والدین انجام می‌دهند به منظور حفظ ومراقبت آنان از دست این افراد است. فراموش نکنید که التیام احساسات سرکوب شده دوران کودکی بویژه کودک بزهکار مشکل و سخت است.
عـزت نفس بالا یـکی از پشتوانه هـای محـکمی اســت کـه میتواند کـودک را در مقابل چالش های دنیای خـارج استوار سازد. به نظر میرسد کـودکانی که احساس بهـتری نسبت به خودشان دارند، راحت تــر می توانند از پس مشکلات بر بیایند و در برابر فشارهای منفی خیلی راحت تر از سایرین مـقاومت می کنند. آنـها بیشتـر لبخند می زنند و از زندگی لذت بیشتری می برند. این نوع کـودکان واقـع گرا هستند و عموماً خوش بین می باشند.

عزت نفس چیست؟
عزت نفس از مجموعه ای از اعتقادات و احساساتی تشکیل می شود که فرد در مورد خود دارد. می توان از آن به عنوان "درک فردی" نیز نام برد؛ اینکه کودک چه واکنشی در برابر محرک های خارجی از خود نشان می دهد، و در برابر مشکلات چه رفتارهایی از خود بروز می دهد.
الگوهای عزت نفس از همان دوره های پایین سنی در افراد شروع به رشد می کند. به عنوان مثال زمانیکه یک خردسال و یا یک کودک نوپا کار مهمی را انجام می دهد، نوعی حس موفقیت در او ایجاد می شود. کودک باید یاد بگیرد که پس از شکست های متوالی باز هم بتواند بدست آوردن موفقیت را تجربه کند. به عنوان مثال باید حتی زمانیکه کودک یاد می گیرد قاشقش را به درستی در دهان قرار بدهد، او را تشویق کنید و به او نگرش "تو می توانی" را آموزش دهید. بدست آوردن موفقیت باید همراه با اسرار و مداومت انجام پذیرد.
حکم فرما کردن انضباط در خانواده کاری مشکل است. تنظیم قوانین منصفانه و به کار بستن آنها به طور منطقی می‌تواند مهارت های هر پدر و مادری را آزمایش کند. مهم نیست که شما چه حد و حدودی را در مورد کودکانتان به کار می‌برید، زیرا آنان همواره در جستجوی راههایی برای شکستن این حد و حدود هستند. این امر طبیعی است، ولی کودکانی که از قوانین و حد و حدود آن تبعیت می‌کنند، احساس مهم بودن می‌کنند. مهم نیست که تا چه اندازه آنان ممکن است از خود مقاومت نشان دهند.

عزت نفس برای موفقیت های مدرسه ای مؤثر است. کودکانی که احساس خوبی درباره توانایی های خود دارند، به احتمال قوی در مدرسه بهتر از کودکانی عمل می کنند که اغلب فکر می کنند نمی توانند کارها را به درستی انجام دهند. موفقیت های مدرسه نیز متقابلاً در عزت نفس بچه ها اثر می گذارند. کودکانی که عملکرد آنها در سطح پایینی است، این سطح عملکرد را به سایر فعالیت های خود نیز تعمیم می دهند.
عزت نفس در نحوه ارتباط کودکان با دیگران تاثیر دارد. کودکانی که در مورد خود احساس خوبی دارند، دوست دارند با دیگران رابطه ای مثبت وخوب داشته باشند. عزت نفس در خلاقیت کودکان مؤثر است. کودکانی که عزت نفس پایین دارندکمتر از کودکانی که دارای عزت نفس مناسب هستند برای انجام کارهای خلّاقانه ریسک می کنند.
والدین در عزت نفس کودکان خود مؤثرند. تحقیقات نشان می دهد که کودکانی که دارای عزت نفس بالا هستند به داشتن والدین گرایش دارند که به کودکان خود محبت می کنند و احساس مقبولیت به آنان می دهند، در حالی که کودکان با عزت نفس پایین به داشتن والدین نقّاد و دقیق تمایل دارند.کودکان دارای عزت نفس پایین نسبت به کودکانی که عزت نفس بالایی دارند، گرایش خیلی بیشتری به کشمکش و ستیز با والدین نشان می دهند.

تقویت عزت نفس در کودکان
کودکانی که دارای حس خود ارزشی هستند کمتر دچار بزهکاری می‌شوند.
برای تقویت عزت نفس در کودکان چهار رکن وجود دارد: محبت ، زمان ، انضباط ، پذیرش.
آموزه‌های روان شناختی تقویت عزت نفس
-به کودکان خود امیدوار باشید.
-به جای نصیحت کردن کودکان برای انتخابهای بد ، انتخاب خود آنان را مورد تمجید قرار دهید.
-همه کودکان دچار اشتباه می‌شوند. به کودکان کمک کنید که از اشتباهات خود پلی برای موفقیت بسازند.
-به احساسات کودکانتان احترام بگذارید. هرگز نسبت به تردیدها ، ترس‌ها ، عقاید و افکار آنان بی اهمیت نباشید.
-قوانین روشنی را تنظیم کنید و آنان را اجرا کنید. سعی نکنید در اجرای آن از تنبیه‌های مختلف استفاده کنید.
-کودکان اشتباه خواهند کرد و هیچ کس همیشه از تمام قوانین پیروی نمی کند. محدودیتها را استوار ولی دوستانه اجرا کنید.
-برای پیشرفت کودکان ارزش قائل باشید. کودکانتان باید بدانند که شما از آنان انتظار تلاش فراوان دارید ولی ظرفیت‌های آنان را نیز می‌شناسید. پیشرفت های آنان را تمجید کنید و هرگز آنها را به خاطر اشتباهاتشان شرمنده نکنید.
-عقاید و ارزشهای خود را با کودکان در میان بگذارید. با کودکان صحبت کنید و به صحبت هایشان گوش فرا دهید تا بدین وسیله به آنها اعتماد به نفس بدهید.