پاسخ به پرسش های کودکانه، این کارم عصبانیتون می کنه؟

بچه ها در سال های پایانی دبستان ، عاشق قوانین و مقررات اند و همیشه درباره درست یا نادرست بودن کاری که انجام می دهند ، هراس دارند ، به همین دلیل است که فرزندتان اغلب از شما می پرسد اگر مقررات خانه را زیر پا بگذارد ، از دستش عصبانی خواهید شد؟

مولی ، دختر ۱۱ ساله من ، بعضی اوقات برنامه های طنز یا سریال هایی را که در آن بچه ها رفتارهای بدی دارند تماشا می کند و بعد از دیدن آن فیلم ها ، از من می پرسد : (( اگر من مثل این بچه ها رفتار کنم ، شما چه کار می کنید ؟ ))

من هم همیشه این پاسخ را به او می دهم : (( اگر تو این گونه رفتار کنی ، مطمئنا عصبانی خواهم شد ؛ زیرا این رفتارها بسیار گستاخانه است ، حتی ممکن است مجبور شوم که تو را تنبیه کنم ، اما از آنجایی که میدانم تو چنین رفتارهایی نخواهی داشت ، نگران این موضوع نیستم )).

مولی بعد از این که صحبت هایم را می شنود ، لبخند رضایت بخشی بر لبانش نقش می بندد و با من موافقت می کند. بعضی مواقع می پرسد که چه تنبیهی برایش در نظر خواهم گرفت و من هم نوع تنبیه را به او می گویم . البته مولی بچه با ادبی است و به همین دلیل تاکید زیادی به تنبیه او ندارم.

پی بردن به مفهوم سوال

اکثر بچه ها در این سن و سال می خواهند بدانند که پدر و مادرشان دقیقا چه انتظاراتی از فرزندان شان دارند. آنها بیشتر مواقع از برآورده نکردن انتظارات پدر و مادرشان هراس دارند.

البته بعضی مواقع هم توجهی به انتظارات والدین یا عصبانی شدن آنها ندارند و فقط می خواهند بدانند که چه تنبیهی در انتظار آنهاست و آیا ارزشش را دارد که آن کار را انجام دهند یا نه ؟

بنابراین شما باید انتظاراتی را که از فرزندتان دارید صریحا به او بگویید ، بهتر است از همان زمانی که فرزندتان شروع به راه رفتن می کند ؛ یا میتواند حرف بزند ، او را با انتظارهای اولیه ای که از او دارید ، آشنا کنید ، در نتیجه وقتی بزرگ تر شد ، از انتظارات شما به خوبی آگاه است.

اگر شما هنوز در خانه خود نظم و ترتیب و مقررات خاصی ندارید ، اکنون زمان تعدادی قانون نه چندان سخت ، فرزندتان احساس امنیت و ثبات می کند و در نتیجه از لحاظ عاطفی هم دچار بحران نمی شود. نمونه ای از این قوانین عبارت است از :

*برای خواب فرزندتان برنامه منظمی داشته باشید و به او بگویید که مدت کوتاهی پس از خوردن شام باید به رختخواب برود.

- برنامه صبحگاهی او را به گونه ای تنظیم کنید که همیشه به موقع در مدرسه حاضر شود.

- به فرزندتان یاد بدهید که همیشه قبل از تماشای تلویزیون و بازی با کامپیوتر باید تکالیف مدرسه اش را انجام دهد.

- تنها به فکر تنبیه فرزندتان نباشید ؛ بلکه باید تشویق کردن او را به دلیل رفتارهای خوب ، در اولویت قرار دهید.

- اگر نمیتوانید یا نمی خواهید تهدیدتان را عملی کنید ، بی جهت فرزندتان را تهدید نکنید.

- در این سن و سال ، بعضی از رفتارهای بدی که از بچه ها سر می زند، مانند : فریب دادن دیگران ، دروغ گفتن ، دزدی ، کتک زدن ، لگدزدن ، مشت زدن و آب دهان انداختن را نباید به هیچ وجه بخشید؛ زیرا چشم پوشی شما باعث گستاخ تر شدن او می گردد.

تنبیه هایی که برای این گونه رفتارها در نظر می گیرید ، باید بر حسب سن فرزندتان و تعداد دفعاتی که آن رفتار ناشایست را مرتکب شده است ، متفاوت باشد.

اگر که آن رفتارها همچنان ادامه داشت و یا حتی گستاخانه تر از قبل شد ، باید با یک روان شناس متخصص در زمینه کودکان صحبت کنید و از او کمک بخواهید.

بهترین پاسخ

به یاد داشته باشید که فرزندتان با پرسیدن این سوال ، در تلاش برای درک قوانین است ، بنابراین حتی اگر او هزاران بار هم این سوال را بپرسد ، باید کاملا واضح و روشن پاسخش را بدهید. از آنجایی که بچه ها در این گروه سنی بسیار واقع گرا هستند ، نباید پاسخ سوال های آنها را به صورت کلی بدهید ، مثلا اگر فرزندتان از شما بپرسد : (( آیا اگر غذایم را روی کاناپه بخورم ، عصبانی می شوید؟)) و شما فقط بگویید : (( بله ، عصبانی می شوم )).

او روز بعد دوباره از شما خواهد پرسید : (( اگر غذایم را روی قالیچه بخورم ، چطور؟)).

مقصر اصلی ، خود شما هستید ، زیرا جواب او را به طور کامل نداده اید و دلیل عصبانیت خود را به او نگفته اید.

در پاسخ باید مشخص کنید که آیا آن کار باعث عصبانیت شما میشود یا نه ؟ و به چه دلیل؟ بعد از آن هم در صورت نیاز ، عواقب انجام آن کار را به او گوشزد کنید. میتوانید از پاسخ من به دخترم ، مولی هم استفاده کنید و به همان شکل به فرزندتان پاسخ دهید ، مثلا در پاسخ به سوال قبلی ؛ یعنی خوردن غذا بر روی کاناپه ، میتوانید به او بگویید : (( بله ، قطعا عصبانی خواهم شد . اولا خودت می دانی که همه اعضای خانواده باید در آشپزخانه غذا بخورند و ثانیا اگر غذا یا نوشابه بر روی کاناپه بریزد ، من بسیار ناراحت می شوم و اگر ببینم که بر روی کاناپه غذا می خوری ، برای سه روز از تماشای تلویزیون محرومت می کنم)).