پله در دوران بارداری، آیا خطرناک است؟

اگر در برنامه‌ریزی‌هایتان بارداری اولویت اصلی است،‌ ابتدا باید به شما تبریک بگویم و بعد اینکه با برخی نکات و رعایت اصول مواردی را برای آشنایی عنوان نمایم.
در دوران بارداری اینکه کمی ورزش سبک انجام دهید، بسیار خوب و البته مفید است، ولی دقت داشته باشید که انجام برخی حرکات در دوران بارداری، خطراتی را به دنبال خواهد داشت.
متخصصان و پزشکان در دوران بارداری انجام برخی حرکات را برای خانم‌های باردار محدود می‌کنند مثل بالا و پایین کردن پله‌ها.
پله‌ها در وضعیت عادی مشکلی ایجاد نمی‌کنند و در ماه‌های نخستین بارداری نیز به لحاظ بالا نرفتن وزن بدن و البته توانایی زن برای حفظ ثبات بدن مشکلی ایجاد نمی‌کنند، مگر آنکه وضعیت فرد‌ اورژانسی باشد، ولی بهتر است در دوران بارداری خصوصا ماه‌های آخر، استفاده از پله‌ها بسیار محدود شود.
اگر مادر مجبور است از پله‌ها بالا و پایین برود، باید حتما در بین مسیر، توقف کند و کمی خستگی در کند، از دستگیره بگیرد و حرکتش تا جایی که ممکن است، کند باشد.

در شرایط کاملا معمولی و طبیعی، بالا و پایین رفتن از پله‌ها در ماه‌های اول بارداری مشکلی نخواهد داشت، مگر آنکه شرایط ویژه‌ای پیش آمده باشد و مادر نیاز به مراقبت دقیق داشته باشد، مثلا در مواردی که:
-خونریزی در بارداری ایجاد شود.
-سطح هورمون‌ها کاهش یابد و احتمال سقط جنین باشد.
-بارداری همراه با خطراتی مثل دیابت، اختلالات خود ایمنی بدن و ... باشد.
-بارداری بالای 35 سالگی باشد.
-گیجی و سستی بیش از حد مادر را آزار دهد.
-به طور ژنتیکی مادر در شرایط خاص باشد.
-حرکت‌ها و تکان‌های جنین بسیار زیاد شود.
-مادر چندقلو باردار باشد.
-مشکل فشار خون داشته باشد (بالا یا پایین).
در تمام این موارد، پزشکان توصیه می‌کنند که حرکت‌های فیزیکی مادر کاهش یابد و همه چیز تحت نظر پزشک باشد.
این موارد از جمله مواردی هستند که در آنها نه تنها بالا و پایین کردن پله‌ها، بلکه بسیاری از حرکات دیگر نیز محدود می‌شوند.
اگر مادر مجبور است هر روز از پله‌ها بالا و پایین برود، باید تمام نکات رعایت شود و موضوع با پزشک در میان گذاشته شود، در غیر این صورت مشکلی در میان نیست و با احتیاط و کمی دقت بالا و پایین رفتن از پله‌ها خطری به وجود نمی‌آورد.

بالا و پایین کردن پله‌ها در سه ماه دوم بارداری نیز بی‌خطر است، ولی لازم است مادر همچنان دقت و توجه بیشتری داشته باشد.
در چهار تا نه ماهگی، وزن مادر بیشتر می‌شود و ممکن است حفظ تعادل بدن کمی سخت‌تر شود، ولی با رعایت این چند نکته، مادر می‌تواند بدون نگرانی از پله‌ها بالا و پایین برود، مگر آنکه در شرایط ویژه‌ای باشد و به طور کلی حرکات او بسیار محدود شده باشد.

-مشکلات تنفسی: هنگامی که از پله‌ها بالا می‌روید، احساس می‌کنید برای نفس کشیدن هوا کم است.
این تاثیر منفی به جنین منتقل می‌شود و منبع تامین اکسیژن به او کاهش می‌یابد، زیرا خودتان سخت‌تر نفس می‌کشید.
-امکان سُر خوردن بیشتر می‌شود: این یک نگرانی جدی است و در صورت سُر خوردن مشکلات جدی برای جنین ایجاد خواهد شد.
-فشار روی کمر بیشتر می‌شود: با افزایش ماه‌های بارداری، به دلیل افزایش وزن، فشار روی کمر بیشتر می‌شود و شما احساس می‌کنید که به عقب کشیده می‌شوید. همین مسئله می‌تواند عامل سقوط از پله‌ها و خطرات بعدی باشد.
-کاهش تعادل بدن: در ماه‌های آخر، کم‌کم تعادل بدن کاهش می‌یابد و خطر سقوط نیز بالا می‌رود. بهتر است در این ماه‌ها از این حرکات جلوگیری شود.
-تورم پاها: با تورم پاها، فشار بیشتری روی آنها وارد می‌شود و بالا و پایین رفتن از پله‌ها می‌تواند خطرناک باشد.

به غیر از موارد خاص در سایر مواقع فعالیت بدنی نه تنها بی‌خطر است، بلکه می‌تواند مفید هم باشد، زیرا:
-باعث کاهش خطر پری‌اکلامپسیا می‌شود. این وضعیت با افزایش فشار خون ایجاد می‌شود. خانم‌هایی که در این دوران فعال نیستند و تقریبا بی‌حرکتند، تا 29 درصد دچار این حالت می‌شوند.
-باعث کاهش احتمال بروز دیابت می‌شود.
نکات ایمنی برای بالا و پایین رفتن از پله‌ها در بارداری
-از میله بغل پله‌ها استفاده کنید. یکی از دست‌ها را به میله راه‌پله بگیرید و با کمک میله از پله‌ها بالا و پایین بروید. بعدا دست‌های خود را بشویید.
-هرگز به همراه خود بار اضافی در پله‌ها نداشته باشید. در نهایت کیف سبک و رودوشی‌تان را با خود داشته باشید. وجود بار اضافی باعث به هم خوردن تعادل شما می‌شود.
-حتما راه‌پله‌ها نور کافی داشته باشند. قدم در راه‌پله‌های تاریک نگذارید. اگر چراغ‌ها روشن نمی‌شوند، حتما از نور چراغ قوه قوی استفاده کنید و هرگز در تاریکی از پله‌ها استفاده نکنید.
-اگر پله‌ها مفروش هستند و یا سطح آنها را با موکت پوشانده‌اند، اطمینان حاصل کنید که موقعیت قرار گرفتن فرش و موکت روی پله، درست و به جا است و زیر پایتان سُر نمی‌خورد و باعث لغزش شما نمی‌شود.
-به آرامی حرکت کنید. به هنگام بالا و پایین رفتن از پله‌ها، عجله نکنید. به پله‌ها نگاه کنید. در پاگرد پله‌ها کمی استراحت نمایید و بدون وقفه دوباره حرکت نکنید.
-حواس‌تان به کفش‌هایتان نیز باشد: شما در شرایط ویژه‌ای هستید، بنابراین در استفاده از بسیاری از کفش‌ها خودتان را محدود کنید. دقت کنید کف کفش‌هایتان لیز نباشد و باعث سُر خوردن شما نشود.

راه رفتن در بارداری خوب و مفید است، ولی باید با رعایت اصول خاص آن صورت بگیرد.
اگر می‌خواهید بالا و پایین رفتن از پله‌ها به جای یک نوع ورزش تلقی شود و به بدن‌تان کمی تحرک بدهد تا از یکجا ماندگی در بارداری رها شوید،‌ به این نکات دقت کنید:
-ابتدا خودتان را کمی گرم کنید و چند حرکت ملایم کششی انجام دهید.
-کفش مناسب به پا داشته باشید.
-آب و مایعات کافی بنوشید. در دوران بارداری زود به زود تشنه می‌شوید.
-آهسته قدم بردارید.