بهداشت روان در بارداری، بهترین نکات مخصوص مادران

همان اندازه که سلامت جسمانی در دوران بارداری مهم است، رسیدگی به بهداشت روان بارداری نیز اهمیت دارد. اگر شما از نظر روانی سلامت باشید، به بهترین طریق ممکن می‌توانید چالش‌های دوران بارداری و بعد از تولد را مهار کنید. اما اگر بهداشت روان بارداری رعایت نشود، بعد از آن باید به درمان مشکلات روحی و روانی پرداخت.

ارتباط بین بارداری و اختلالات روانی
آمادگی برای ورود یک عضو جدید به خانه بسیار هیجان انگیز است، اما چالش برانگیز هم هست. اگر در این زمان تغییرات عاطفی در خود حس کردید تعجب نکنید.
داشتن نگرانی و ترس در دوران بارداری کاملاً عادی است. بسیاری از مردم در این زمان مضطرب می‌شوند؛ مخصوص به این دلیل که به تغییرات بسیار بزرگ پیش رو که ممکن است از کنترل آن‌ها خارج شوند، فکر می‌کنند.
به علاوه، دوران بارداری خود زمانی پر استرس است. علاوه بر تغییرات هورمونی، انجام آزمایشات بارداری هم می‌تواند استرس‌زا باشد مخصوص اگر تجربه بدی مثل سقط جنین از قبل وجود داشته باشد.
به همین دلایل است که وجود اختلالات روانی در بارداری محتمل است و حتماً باید به درمان مشکلات روحی و روانی پرداخت.

اختلالات روانی دوران بارداری
علائم اختلالات روانی می‌تواند در حین دوران بارداری یا بعد از اتمام دوران بارداری ظاهر شوند. در برخی افراد، بارداری می‌تواند باعث بروز اختلالات روانی زیر شود:
- افسردگی
- اضطراب
- اختلال دو قطبی (شیوع آن کم است)
یک نفر از هر ۱۰ زن و یک نفر از هر ۲۰ مرد به افسردگی دوران بارداری مبتلا می‌شوند. اضطراب دوران بارداری نیز طبیعی است و بسیاری از افراد هردوی افسردگی بارداری و اضطراب بارداری را با یکدیگر تجربه می‌کنند.
عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند سلامت روان زنان باردار را تحت تأثیر قرار دهند. این عوامل عبارت‌اند از:
- وجود علائم بیماری روحی و روانی یا ابتلا به بیماری روانی در گذشته
- حس عدم داشتن پشتیبانی کافی
- داشتن شرایط سخت در روابط عاطفی
- وجود هر نوع سو استفاده درگذشته
- اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
- هرکسی ممکن است دچار مشکلات روحی شود. این مسئله هیچ‌گونه خجالتی ندارد و تنها چیزی که مهم است درمان مشکلات روحی و روانی است.

چه زمان برای درمان بیماریهای روانی اقدام کنیم
برای همه مادران باردار و همچنین شرکای آن‌ها لازم است که بهداشت روان بارداری راحت نظر داشته باشند. مادر و پدر هردو باید مراقب علائم اختلالات روانی باشند و در صورت لزوم برای بهبود درمان آن‌ها اقدام کنند.
بهتر است در شرایط زیر از یک متخصص کمک گرفته شود:
- اگر به مدت حدود دو هفته دائماً حس بد (مثلاً حس نگرانی) دارید.
- افکار و احساسات منفی زندگی شما و عملکرد عادی روزانه‌تان را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
- نشانه‌های افسردگی مثل از دست دادن علاقه یا نا امیدی را از خود بروز می‌دهید.
- اغلب اوقات حس اضطراب یا عصبانیت دارید.
- رفتارهای پانیک از شما بروز پیدا می‌کند یا رفتارهای وسواس گونه از خود نشان می‌دهید.
برای درمان مشکلات روحی و روانی دوران بارداری می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- با شریک زندگی‌تان یا فردی که به او اعتماد دارید مشورت کنید.
- از روان‌پزشک برای دریافت کمک تقاضا کنید.

ترفندهایی برای بهداشت روان بارداری
برای حفظ بهداشت روان بارداری و درمان مشکلات روحی و روانی می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- از خودتان زیاد از حد انتظار نداشته باشید. در مورد توانایی‌هایتان واقع بین باشید و هر زمان که لازم بود استراحت کنید.
- سعی کنید در این دوره زمانی تغییرات بزرگی در زندگی به وجود نیاورید، مثلاً خانه یا شغلتان را تغییر ندهید مگر اینکه مجبور شوید.
- فعالیت‌های ورزشی داشته باشید. با مشورت پزشک زنان خود تصمیم بگیرید که چه نوع فعالیت ورزشی برای شما مناسب است و آن را انجام دهید.
- به اندازه کافی غذا بخورید و غذاهای سالم مصرف کنید.
- با افرادی وقت بگذرانید که به آرامش و حس خوب شما کمک می‌کنند.

نتیجه گیری
تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند باعث بروز اختلالات روانی در بارداری شود. درمان مشکلات روانی در این دوران بسیار ساده است و با آگاهی به موقع از مشکلات می‌توان با کمک یک روانشناس خوب از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کرد. برای حفظ سلامت بهداشت روان بارداری می‌توان فعالیت‌هایی مثل ورزش را در کارهای روزانه جای داد.