افسردگی بعد از زایمان، علل بروز

افسردگی بعد از زایمان، می‌تواند ۱۲ تا ۲۵ درصد از مادران را تحت‌ تاثیر قرار دهد، این مشکل به طور بالقوه می‌تواند نتایج مخربی را برای مادر و کودک ایجاد کند؛ پس باید خیلی زود تشخیص و به سرعت درمان شود. زیرا ناراحتی‌های مادران باعث توقف شیردهی می‌شود که این موضوع روی سلامت مادر و کودک تاثیر منفی می‌گذارد. در این مطلب به بررسی افسردگی بعد از زایمان، نشانه‌‌ها، علل افسردگی و درمان‌های سازگار با شیردهی پرداخته خواهد شد.

افسردگی بعد از زایمان چیست؟
این نوع افسردگی به احساس غم و اندوه و همینطور به کاهش سطح خلق و خو پس از زایمان می‌انجامد. چند روز پس از تولد نوزاد، به نظر می‌رسد که مادر با تغییر ناگهانی هورمون‌ها مواجه می‌شود. معمولا چند روز استراحت و حمایت برای افزایش سطح روحی و جسمی مادر نیاز است. اما این افسردگی با افسردگی بعد از زایمان متفاوت است که هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه دارد.

چه چیزی موجب افسردگی مادر می‌شود؟
افسردگی روحی بسیاری از عوامل ریسک را دارد که بین افراد متفاوت است. استرس، درد، کمبود خواب، رژیم غذایی، افسردگی از پیش موجود، ضربه روحی و عدم حمایت، همه عوامل ریسک‌های مهمی هستند. به هر حال، افسردگی بعد از زایمان به تغییرات هورمونی پس از زایمان ارتباط دارد. در ادامه به مواردی که به افسردگی بعد از زایمان منجر خواهند شد اشاره خواهیم کرد.
۱. استرس و التهاب
تحقیقات نشان داده‌اند که سیستم ایمنی در استرس و افسردگی نقش مهمی بازی می‌کند. مادران مضطرب دارای سطوح بالایی از سلول‌های ویژه سیتوکسین هستند که توسط سیستم ایمنی تولید می‌شوند و در زمان‌های خاص همچون التهاب و بیماری، افسردگی شدید را به وجود می‌آورند. محققان دریافته‌اند که سطح التهاب بسیار بالا در بدن موجب افسردگی و اختلال در میزان کورتیزول و سروتونین در بدن می‌شود (موادی که به بدن کمک می‌کنند استرس، حالت روحی، اشتها و خواب را تنظیم کنند).
یک روانشناس بهداشت و متخصص تغذیه در زمینه سلامت زنان توضیح می‌دهد که استرس‌های جسمی و روحی می‌تواند التهاب و افسردگی شدیدی را ایجاد کنند. زنان باردار با استرس‌های فیزیکی و روانی مانند درد و اختلالات خواب، بیشتر در معرض خطر افسردگی بعد از زایمان قرار دارند. این روانشناس نتیجه گیری می‌کند که کاهش استرس مادر و کاهش التهاب ممکن است باعث کاهش افسردگی و یا جلوگیری از آن شود.
۲. درد کشیدن
بیشتر زایمان‌ها می‌توانند با درد همراه باشند، درد می‌تواند باعث التهاب و اختلال در خواب مادر شود. اگر چه تغذیه با شیر مادر می‌تواند استرس را کاهش دهد و خلق و خوی مادر را حفظ کند اما مشکلات شیردهی مانند درد شدید نوک پستان یا عدم توانایی شیر دادن، خطر افسردگی در مادر را افزایش داده که باید سریعا مورد توجه قرار گیرد.
۳. نداشتن خواب کافی
داشتن خواب کافی برای سلامت روان بسیار مهم است. اختلال در خواب و خستگی زیاد عوامل خطرساز افسردگی هستند. از آنجا که خستگی می‌تواند نشانه ای از افسردگی و همچنین یک عامل خطر برای آن باشد، خواب و افسردگی به هم ارتباط زیادی دارند. کمبود خواب نیز بر سیستم ایمنی بدن و میزان التهاب در بدن تاثیر داشته و همینطور بر خواب در چرخه خود پایدار تاثیر منفی می‌گذارد.
۴. ضربه روحی و زایمان
زایمان، ضربه روحی استرس زایی است. یک زن ممکن است با کنترل شدن، اضطراب، بی اعتمادی، نادیده گرفتن، درد شدیدی احساس کند. ضربه روحی می‌تواند با افسردگی یا اختلال استرس پس از تصادف مرتبط باشد؛ به خصوص اگر مادر در حال حاضر مستعد افسردگی باشد، می‌تواند مشکل شیردهی را تشدید کند. این گونه تروما یا ضربه روحی باعث می‌شود تا شیر به علت هورمون استرس (کورتیزول) افزایش یابد. بنابراین تغذیه با شیر مادر ممکن است به کاهش استرس و ضربه روحی کمک کند.
۵. رژیم غذایی
سطح پایین اسید های چرب ضروری (EFAs) در رژیم غذایی، به خصوص دو مورد شناخته شده (EPA (eicosapentaenoic acid و (DHA (docosahexaenoic acid، ممکن است خطر افسردگی در مادران را افزایش دهد. این اسیدهای چرب امگا ۳ (امگا ۳) در مواد غذایی همچون ماهی و روغن ماهی یافت می‌شود.
۶. میزان قند خون و آهن
میزان قند خون و آهن می‌تواند در افسردگی بعد از زایمان نقش داشته باشد، کم خونی (میزان پایین آهن)، میزان پایین پتاسیم، قند خون پایین و عملکرد بسیار پایین تیروئید (کم کاری تیروئید)، هر کدام می‌توانند منجر به خستگی، تحریک پذیری و افسردگی شوند.
۷. عدم پشتیبانی و افسردگی
عدم کمک و حمایت از مادر یکی دیگر از عوامل خطرساز افسردگی است، حوادث زندگی استرس زا، میزان سن مادر (به عنوان مثال مادران بسیار جوان یا مسن)، درآمد کم و عدم پشتیبانی فرهنگی، افسردگی وی را به وجود می‌آورند.
عوامل دیگری که ممکن است به افسردگی بعد از زایمان منجر شوند عبارتند از:
-صفات شخصیتی
-سابقه بیماری های روانی
-ضربه روحی قبلی
-عدم فعالیت فیزیکی
-سیگار کشیدن
-اختلالات آلرژیک
-کمبود ویتامین D
واکسن و تغییرات در میکروبیوم روده که ممکن است خطر بیماری التهابی را افزایش دهد.
شخصیت یا سلامت کودک (یک کودک بسیار سر سخت و نا آرام می تواند یک چالش برای سلامتی ذهنی مادر باشد)

تاثیر افسردگی بعد از زایمان بر شیر مادر
ابتلا به افسردگی شدید باعث توقف شیردهی می‌شود. همینطور مشکلات شیردهی باعث افزایش خطر افسردگی می‌شوند. یک مطالعه نشان داد که مادران دارای افسردگی بعد از زایمان، پس از گذشت یک هفته از زایمان دچار توقف شیردهی شده که ممکن است در ماه‌های آغازین تولد کودک هم این مشکل وجود داشته باشد.
مادران افسرده ممکن است به خواسته‌های نوزادانشان پاسخگو نباشند. مطالعات نشان داده‌اند که افسردگی بعد از زایمان به کاهش رابطه مادر با نوزادشان منجر خواهد شد. این موضوع ممکن است الگوهای خواب و رفتارهای نوزادان را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین برای مادر و سلامت کودک مهم است که افسردگی جدی گرفته شده و به موقع درمان شود؛ زیرا تغذیه با شیر مادر می‌تواند از نوزادان در برابر اثرات مضر افسردگی مادران محافظت کرده و به تعاملات مثبت و فعالیت‌های مغزی سالم‌تر کمک کند.

درمان‌های غیر دارویی برای درمان افسردگی بعد از زایمان
اسیدهای چرب امگا ۳، EPA و همینطور DHA در روغن ماهی، با موفقیت برای پیشگیری و درمان افسردگی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به طور خاص به پیامدهای فیزیولوژیکی افسردگی پاسخ داده و استرس را کاهش می‌دهند. این روش درمانی هم به تنهایی مورد استفاده قرار گرفته و هم با داروهای دیگر ترکیب می‌شود. اما هنگامی که با داروهای دیگر استفاده می‌شود، باعث کاهش محسوس افسرگی می‌شوند.
۱. مکمل های دیگر
سایر مواد مغذی ممکن است در کمک به افسردگی نقش داشته باشد. کمبود ویتامین D باعث التهاب و افسردگی می‌شود و به بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، دیابت و افسردگی مرتبط است. S-آدنوزیل متیونین (SAMe) ماده‌ای است که به طور طبیعی در بدن ایجاد شده و در تنظیم سروتونین، ملاتونین، دوپامین و آدرنالین دخیل است.
۲. ورزش منظم
ورزش می‌تواند به عنوان یک داروی ضد افسردگی عمل کند؛ زیرا انجام آن باعث کاهش التهاب شده و می‌تواند به تنهایی یا همراه با سایر روش‌های درمانی استفاده شود. به طور سنتی، ورزش برای افرادی که افسردگی خفیف تا متوسط ​​دارند توصیه شده است.
۳. آزمایشات بالینی، روان درمانی بین فردی و درمان رفتار شناختی
روان درمانی بین فردی و درمان رفتار شناختی نوعی مشاوره است که می‌تواند به مادران دارای افسردگی بعد از زایمان به شرط همکاری، کمک کند.
۴. داروهای ضد افسردگی
برای برخی از مادران داروهای ضد افسردگی و تجویز دارو بهترین درمان خواهند بود. چند داروی ضد افسردگی وجود دارد که می تواند هنگام شیردهی استفاده شود. اگرچه ممکن است خطر ابتلا به عوارض جانبی در هنگام استفاده از داروهای ضد افسردگی وجود داشته باشد، اما خطر عدم درمان افسردگی ممکن است بیشتر باشد.