چگونه با کودکان رفتار کنیم؟

یکی از فاکتور‌های اصلی ارتباط با فرزندان چگونه حرف زدن با آنهاست. در ادامه در راستای ارتباط با فرزندان قصد داریم بیان کنیم که از نظر مشاور روانشناس بهتر است چطور با فرزندان خود حرف بزنیم؟ سعی کنید با فرزندتان متنوع حرف بزنید. نه فقط پیرامون یک موضوع، به فرزندانتان نگاه تک بعدی نداشته باشید. مثلا همه حرف‌ها نباید حول محور عدم رعایت نظم وانضباط از طرف او و همه حرف‌های شما حول محور این موضوع بچرخد.

نحوه گفتگو با فرزند در حالت عادی
از طریق انعکاس محتوا باشد. در پاسختان از کلمات خود بچه‌ها استفاده کنید. در گفتگو ملاقه نباشید، انبر باشید. نظرات خودتان را از زبان فرزندتان بشنوید و بعد تایید کنید. در مکالمات خانوادگی با انعکاس نظرات و سپس تایید بخشی از افکار آنان خیلی سریع‌تر به نتیجه می‌رسید. هرکسی از این که نظراتش تایید شود، بیشتر خوشش می‌آید تا وقتی که بخواهد نظرات تحمیلی دیگران را تحمل کند. یکی از تکنیک‌های مشاوره روان درمانی این است که با بکار گیری تکنیک انعکاس محتوا فرزند احساس می‌کند که به خوبی درک شده است. اساسا کسانی که یک حرف را زیاد تکرار می‌کنند احساس می‌کنند که حرفشان درست شنیده نشده است.

نحوه گفتار با فرزند زمانی که ناراحت و عصبانی است
از انعکاس احساس استفاده کنید. به احساسات و گفتارش توجه کنید. گفتار ناشیانه بیش از آن که کمک کننده باشد صدمه زننده است. ماهرانه ابراز محبت کنید. نیت خوب والدین چندان مهم نیست. آنچه اهمیت دارد احساسی است که فرزند از نوع محبت والدین به دست می‌آورد. اولین کلماتی که در پاسخ به یک فرد ناراحت و عصبی می‌گویید، همچون کمک‌های اورژانسی است که به یک مجروح داده می‌شود. برخی از والدین به جای ارائه کمک‌های اورژانسی از همان ابتدا با پند و نصیحت اقدام به جراحی یا درمان نهایی می‌کنند.
یکی از مشکلات برخی از والدین منطقی بودن آنهاست. در هنگام گفتگو بخصوص زمانی که فرزندتان رنجیده و دلخور است گفتگوی منطقی (توجیه کردن، آگاه سازی، آموزش دادن و ...) فقط میزان ناراحتی او را افزایش می‌دهد. ابتدا به طور احساسی با او همدردی کرده و بعد گفتگوی منطقی کوتاهی داشته باشید. برای این کار ابتدا جمله‌ای را که فرزندتان به زبان آورده را بازسازی کرده، و مجدداً به خودش برگردانید با این کار او می‌فهمد که شما حرف او را خوب شنیده و فهمیده‌اید.

نحوه گفتگو با فرزند زمانی که می‌خواهیم از او تعریف کنیم
هنگامی که در نظر دارید از فرزندتان تعریف کنید باید اصول زیر را در نظر داشته باشید
۱- تعریف کلی نباشد.
۲- تعاریف غلو آمیز و افراطی فرد را از نظر روانی دچار سیری کاذب و احساس غرور می‌کند. با این تعاریف روحیه خودخواهی و خودپسندی را تقویت می‌کنیم. تعریف و تمجید هم، چون ویتامین است که یک قاشق آن می‌تواند مفید باشد، ولی سر کشیدن چهار شیشه ویتامین فرد را مسموم و بیمار می‌کند.
۳- بعد از تعریف توقع و خواسته‌ای را مطرح نکنید (حداقل ۲۰ دقیقه). هر چقدر تعریف شما خالص و بدون زواید باشد اثر بخشی آن بیشتر خواهد بود.
۴- بعد از تعریف اشکالات را مطرح نکنید. (حداقل ۲۰ دقیقه).
۵- میزان تعریف به اندازه کافی باشد. اگر از رفتاری لذت بردید سکوت نکنید و حتماً به طریقی آن را به زبان آورید. شما با کسی بهتر می‌توانید ارتباط برقرار کنید که از احساسات و افکار او اطلاعات کافی داشته باشید. ابراز وجود کنید، ابراز وجود یعنی معرفی علاقه ها، تنفرها، ترس‌ها و امید‌های خود به دیگران (شفاف بودن).
۶- در هنگام تعریف فقط فرزندتان را ببینید نه دیگران را (مقایسه نکنید).
اگر با جمله‌ای دست یکی از فرزندان را می‌گیرید مراقب باشید دیگر فرزندانتان را به زمین نکوبید. مقایسه روحیه حسادت را تقویت می‌کند و زمینه دعوا و درگیری را به وجود می‌آورد و تعریف و تمجید به تربیت فرزندی مغرور و خودخواه منجر می‌شود. فرزندی که احساس می‌کند همه چیز تمام است برای اصلاح اشتباهات و یا پیشرفت بیشتر تلاش نمی‌کند

نحوه گفتگو با فرزند زمانی که شما (والدین) ناراحت هستید
مهارت نه گفتن، اصول انتقاد و اصول مخالفت را یاد بگیرید. والدین در هنگام ناراحتی و چگونگی ابراز آن معمولا در چهار گروه مختلف قرار می‌گیرند:
۱- والدینی که تحمل می‌کنند معمولاً این والدین خود را قربانی فرزند می‌کنند تا مبادا او دلخور شود. احتمال گرفتار شدن این‌ها به بیماری‌های روحی مثل افسردگی، وسواس، اضطراب و ... یا بیماری جسمی مانند زخم معده، میگرن و ... زیاد است.
۲- والدینی که بیش از حد از استراتژی دندان روی جگر گذاشتن استفاده می‌کنند بعد از مدتی کاسه صبرشان لبریز شده و پرخاشگرمی شوند و گاهی فرزند، چون از رفتار نامناسب خود بی اطلاع می‌ماند آن را تکرار می‌کند.
۳- والدینی که داد می‌زنند و پرخاشگری می‌کنند.
۴- گروهی دیگر حوصله سروکله زدن با بچه‌ها را ندارند و می‌خواهند با کوتاه‌ترین راه به مقصد برسند.