تشخیص زگیل تناسلی، نکات مهم

زگیل تناسلی نوعی بیماری است که توسط گونه هایی از ویروس HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می شود و راه انتقال آن،‌ عمدتا رابطه جنسی است. HPV شایع ترین ویروس واگیردار جنسی است که نزدیک به دویست گونه دارد. برخی از گونه های آن سرطان زا هستند، در حالی که انواع دیگر کاملاً بی علامت هستند و پس از مدتی خود به خود بهبود می یابند. دو نوع از انواع HPV شامل HPV تیپ ۶ و ۱۱، علت ۹۰ درصد از زگیل های تناسلی هستند. HPV از طریق رابطه جنسی و تماس پوست با پوست منتقل می شود و زگیل های آن ممکن است ماه ها تا سال ها پس از رابطه محافظت نشده، خود را نشان دهند.

روش های انتقال زگیل تناسلی
انتقال ویروس زگیل تناسلی تنها از طریق رابطه جنسی با دخول نیست. این ویروس بسیار واگیردار است و در تماس پوست با پوست و حتی با رابطه دهانی هم منتقل می شود. نکته مهم دیگر این است که بسیاری از افراد مبتلا به این ویروس علامتی ندارند و بدون اطلاع از بیماری خود، ویروس را به افراد دیگر منتقل می کنند.

علائم زگیل تناسلی
همه افرادی که به ویروس HPV آلوده هستند، دچار زگیل تناسلی نمی شوند. بعضی از افراد هیچ علامتی ندارند و به همین خاطر از وجود چنین ویروسی در بدن خود بی اطلاع هستند. افراد علامت دار ممکن است دچار زگیل های تناسلی با اشکال و سایز های مختلف شوند.
-شکل ظاهری: زگیل های تناسلی می توانند کوچک، بزرگ، تکی و گروهی باشند. اغلب به رنگ پوست اطراف خود هستند اما گاهی هم به رنگ های مختلفی مثل صورتی تا قرمز، قهوه ای، طوسی یا سفید دیده می شوند. غالباً به شکل گروه های پنج تا پانزده تایی هستند که اندازه هر کدامشان یک تا پنج میلی متر است. در واقع شکل ظاهری آنها مثل گل کلم است و بیشتر در نواحی مرطوب اطراف ناحیه تناسلی و مقعد و نیز داخل واژن یا دهانه رحم ایجاد می شوند. بعضی از انواع دیگر زگیل تناسلی مشابه زگیل های معمولی (یک برآمدگی با پوست ضخیم) هستند و روی پوست خشک ایجاد می شوند. گاهی هم زگیل های تناسلی نرم و مسطح هستند و برخی از انواع آنها حتی به سختی دیده می شوند.
-حس و علائم همراه: زگیل های تناسلی غالباً درد و ناراحتی ایجاد نمی کنند. هر چند گاهی اوقات ممکن است منجر به خارش و سوزش شوند، خونریزی داشته باشند و رابطه جنسی را دردناک کنند.
-مکان درگیری: زگیل های تناسلی می توانند داخلی یا خارجی باشند. زگیل های خارجی در هر دو جنس دیده می شوند و نواحی اطراف واژن، لابیاها، کلیتوریس، مدخل مجرای ادراری و پرینه (ناحیه بین واژن و مقعد) در زنان و نیز آلت تناسلی و نواحی مجرای ادراری تا مقعد را در مردان درگیر می کنند. کسانی که نسبت به داشتن زگیل تناسلی شک دارند، می توانند به کمک یک آینه دستی قسمت هایی را که به سختی دیده می شوند بررسی کنند.
گاهی اوقات زگیل های تناسلی داخلی هستند و درون واژن، دهانه رحم، دیواره داخلی لابیا و حتی داخل کانال مقعد تشکیل می شوند که به آنها زگیل مقعدی می گوییم.
زگیل های HPV گاهی در ناحیه لب، دهان، زبان و حلق ایجاد می شوند که بر اثر رابطه جنسی دهانی با فرد آلوده منتقل می شوند.

تشخیص زگیل تناسلی
زگیل های تناسلی اغلب با معاینه و مشاهده مستقیم تشخیص داده می شوند. گاهی اوقات پزشک برای اطمینان از تشخیص، نمونه کوچکی از ضایعه را به آزمایشگاه پاتولوژی می فرستد. در این مواقع معمولا تشخیص تیپ زگیل تناسلی اهمیت دارد.
مواردی که لازم است نمونه برداری از ضایعه انجام شود:
-ظاهر غیر طبیعی
-بیماران HIV مثبت
-زگیل های تیره رنگ
-پاسخ نامناسب به درمانهای قبلی
-عدم اطمینان از نوع ضایعه
هم چنین پزشک گاهی با در نظر گرفتن ریسک بالای بیماری های جنسی دیگر، ممکن است آزمایش خون برای ویروس HIV و سفلیس درخواست کند تا در صورت ابتلا، تشخیص و درمان زودرس آن ها نیز همزمان با زگیل تناسلی انجام شود.
اگر تشخیص زگیل تناسلی تأیید شود، لازم است شریک جنسی کنونی هم برای معاینه و ارزیابی توسط پزشک ویزیت شود. همچنین شرکای جنسی گذشته تا شش ماه قبل بهتر است از این موضوع آگاه شوند و برای ویزیت به پزشک مراجعه کنند.
تشخیص زگیل تناسلی مانند دیگر بیماری های جنسی، می تواند فرد را با مسائل روحی مواجه کند. به خصوص در زمان تشخیص بیماری برای اولین بار، احتمال دارد که فرد دچار مشکلاتی از قبیل افسردگی، اضطراب و کاهش کیفیت زندگی شود که صحبت با پزشک در این باره می تواند بسیار سودمند باشد.

پاپ اسمیر و تست اچ پی وی تایپینگ
پاپ اسمیر نوعی روش غربالگری سرطان دهانه رحم یا همان سرویکس است. دیدن سلول های غیر طبیعی در پاپ تست می تواند نتیجه تست را مثبت کرده و نشانه احتمال بروز سرطان دهانه رحم در آینده باشد. تست های مثبت بسته به میزان تغییر شکل سلول ها، درجه بندی می شوند. گاهی اوقات در افراد جوان تغییر شکل سلولی با درجات پایین پس از یک یا چند سال خود به خود بهبود پیدا می کنند. سرطان دهانه رحم ارتباط زیادی با گونه های سرطان زای ویروس HPV (مثل گونه های ۱۶ و ۱۸) دارد.

پاپ اسمیر
برای تشخیص ویروس HPV آزمایش خون وجود ندارد و به همین علت از روش تست HPV استفاده می شود که اصطلاحا به آن تست پاپ اسمیر اچ پی وی تایپینگ می گوییم.
در تست تشخیص تایپینگ HPV ، DNA این ویروس را در سلول های دهانه رحم جست و جو می کنیم. نتیجۀ مثبت تست همیشه نگران کننده نیست زیرا همانطور که اشاره شد در بسیاری از مواقع با درمان صحیح میتوان موجب پاکسازی بدن از ویروس زگیل تناسلی شد. اما اگر ویروس HPV طی چندین تست متوالی در طول سال ها مثبت شود، احتمال تغییرات سلولی، دیسپلازی دهانه رحم و پیشروی به سمت سرطان دهانه رحم وجود دارد که این مورد هم با تشخیص به موقع قابل پیشگیری است. پاپ اسمیر و تست HPV می تواند هم زمان و در یک جلسه انجام شود.

کولپوسکوپی
زمانی که جواب تست پاپ اسمیر یا اچ پی وی تایپینگ مثبت باشد، پزشک نیاز به روش دقیقتری برای شناسایی میزان تغییرات سلولی دهانه رحم و نوع توزیع ویروس در درون واژن و در دهانه رحم دارد. در این مواقع استفاده از روش مدرنی به اسم کولپوسکوپی ضروری می باشد. در این روش تشخیصی، پزشک با استفاده از یک دستگاه مخصوص به نام کولپوسکوپ دهانه رحم را بررسی می کند. دقت این روش بسیار بالا و در حدود ۹۹ درصد است و به همین دلیل بعنوان روشی پیشرفته جهت پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم مطرح است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه پیشنهاد می کنیم مقاله آشنایی با کولپوسکوپی دهانه رحم را مطالعه بفرمایید.

تفاوت زگیل تناسلی با تگ پوستی
تگ پوستی نوعی ضایعه نرم با سطح صاف است که از پوست آویزان می شود و اغلب در چین های بدن مثل گردن، زیر بغل و کشاله ران ایجاد می شود. گاهی هم ممکن است در صورت و روی پلک ها وجود داشته باشد. اما زگیل تناسلی اغلب دارای سطح خشن و ناصاف است و در نواحی تناسلی و اطراف آن وجود دارد. زگیل های تناسلی پایه دار نیستند در حالی که تگ پوستی با یک ساقه نازک به پوست متصل و از آن آویزان است. در گذشته بعضی از مطالعات به وجود نوعی ارتباط میان تگ پوستی و انواع کم خطر HPV مثل نوع ۶ و ۱۱ معتقد بودند، در حالی که مطالعۀ سال ۲۰۱۲ نشان داد هیچ گونه ارتباطی میان این ویروس و تگ پوستی وجود ندارد.

نکات مهم راجع به زگیل تناسلی
در مورد زگیل تناسلی توجه به نکات زیر حائز اهمیت است:
سرطان زایی: سرطان های مربوط به ویروس HPV علاوه بر نواحی تناسلی، گاهی ناحیه حلق، قاعده زبان و لوزه ها را هم درگیر می کنند.
تیپهای مختلف و همزمان: زمانی که DNA ویروس HPV در نمونه زگیل تناسلی بررسی و ارزیابی می شود، اغلب بیش از یک نوع HPV پیدا می شود. حدود یک سوم انواع HPV پیدا شده در زگیل های تناسلی، ممکن است از گونه های خطرناک و سرطان زا باشند. به همین خاطر است که تشخیص و درمان به موقع بیماری توسط پزشک متخصص اهمیت زیادی دارد. اهمیت این موضوع در مواقعی که زگیل خونریزی کند یا بسیار محکم و سخت باشد یا زخم داشته باشد، بیشتر می شود؛ چرا که در صورت درمان نشدن احتمالاً به سمت تغییر بافتهای سلولی و سرطان پیشروی خواهد کرد.

سرطان دهانه رحم
سیگار کشیدن: افراد سیگاری در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به زگیل های تناسلی هستند. همچنین سیگار کشیدن ممکن است باعث عود مکرر زگیل تناسلی شود.
سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که به هر دلیلی مثل HIV، مصرف داروهای تضعیف کنندۀ سیستم ایمنی یا دیابت، سیستم ایمنی ضعیفی دارند؛ علاوه بر اینکه احتمال ابتلای آنها به زگیل تناسلی بالاست، به درمان آن هم دیرتر پاسخ می دهند.

پیشگیری از زگیل تناسلی
مهم ترین اصل در پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی و ویروس HPV داشتن روابط محافظت شده و شریک جنسی ثابت و مشخص است. هم چنین تست پاپ اسمیر سالانه برای غربالگری و انجام کولپوسکوپی هر سه سال یکبار به تمامی خانم های بالای ۲۲ سال و فعال از نظر جنسی توصیه می شود. واکسن گارداسیل می تواند در ابتلا به شایعترین تیپهای این بیماری بسیار موثر باشد.

نکته پایانی دربارۀ زگیل تناسلی
به یاد داشته باشید که تمام برآمدگی های پوستی در ناحیه تناسلی، الزاماً زگیل نیستند. بعضی برآمدگی های کوچک در افراد، طبیعی و جزئی از پوست آن هاست، در حالی که موارد دیگر ممکن است عفونت هایی مثل تبخال تناسلی باشند. در این باره می توانید مقاله تفاوت زگیل تناسلی و تبخال تناسلی را مطالعه بفرمایید.
اغلب گونه های 6 و 11 ویروسHPV مسئول زگیلهای پوستی هستند که از انواع کم خطر آن محسوب می شوند. اما همانطور که گفته شد احتمال دارد انواع پرخطر مانند نوع 16 و 18هم با آنها همراه شوند. هنگامی که متوجه ضایعه ای مشکوک در اطراف نواحی جنسی خود شدید بهتر است هر چه زودتر به فکر نوبت گرفتن برای ویزیت پزشک باشید؛ در این صورت اگر مسئله مهمی نباشد، دیگر درگیری های فکری بیهوده نخواهید داشت و اگر هم مشکلی وجود داشته باشد، به موقع درمان های لازم را دریافت می کنید.