کودک مبتلا به اوتیسم، درمان‌های جایگزین یا مکمل‌ها کدامند؟

درمان‌های جایگزین که درمان‌های مکمل نیز نامیده می‌شود شامل داروها و درمان‌هایی است که معمولاً در کنار مراقبت‌های پزشکی استاندارد، شناخته‌شده و مؤثر برای یک بیماری یا عارضه استفاده می‌شود. بسیاری از والدینی که کودکی با اختلال طیف اتیسم دارند، وقتی به نظر می‌رسد که درمان‌های استاندارد و معمول در مورد کودک آنها جواب نمی‌دهد، سعی می‌کنند نوعی از رویکردهای درمانی جایگزین را امتحان ‌کنند. در این مطلب می‌توانید با مفهوم درمان جایگزین یا مکمل برای اتیسم و نکاتی برای شروع امتحان کردن این درمان‌ها آشنا شوید.

درمان‌های جایگزین یا مکمل برای اتیسم
آیا باید درمان‌های جایگزین را برای کودک مبتلا به اتیسم خود امتحان کنم؟ در این مورد پاسخ ساده و سرراستی وجود ندارد. بسیاری از والدین مشتاقند تا هر چیزی را که یک درصد امکان کمک به کودکشان را داشته باشد امتحان کنند اما درمان‌های جایگزین، راه و درمان مطمئنی نیست و پژوهشگران می‌گویند با وجود درک علاقهٔ والدین به طب جایگزین، تاکنون هیچ درمان جایگزینی پیدا نشده است که تأثیر آن به طور قطع ثابت شده باشد، اما در نهایت برخی درمان‌های جایگزین به شکلی پذیرفته می‌شود. برای مثال، تحلیل رفتار کاربردی یا ABA، به عنوان یک درمان جایگزین برای اتیسم ظاهر شد اما امروزه و پس از پژوهش‌های زیاد، به رویکردی استاندارد تبدیل شده است.

دلایل نامطمئن بودن درمان‌های جایگزین
تحلیل رفتار کاربردی از تکنیک‌هایی مثل تقویت مثبت برای اصلاح رفتار کودک استفاده می‌‌کند و از نظر پزشکان شناخته شده است. درمان‌هایی مثل تحلیل رفتار کاربردی در پژوهش‌های متعدد با تعداد زیادی شرکت‌کننده و با دقت مطالعه شده‌ و نتایج این پژوهش‌ها قبل از انتشار توسط کارشناسان بررسی شده‌ است. اما برخی درمان‌ها هنوز ممکن است قابل اعتماد نباشد. به‌طورکلی برخی از مهم‌ترین دلایل نامطمئن بودن درمان‌های جایگزین می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
نبود شواهد و مطالعات کافی
بیشتر درمان‌های جایگزین تنها در تعداد کمی پژوهش کوچک مطالعه شده‌ است که شواهدی کافی برای مؤثر بودن یک درمان نیست. همچنین نقص‌هایی در طراحی پژوهش، تحلیل اشتباه نتایج پژوهش، تعصبات پژوهشگر یا کم بودن تعداد مشارکت‌کنندگان در پژوهش نیز مشکلاتی شایع است.
نبود ایمنی لازم
ایمنی نیز نگرانی دیگری در ارتباط با درمان‌های جایگزین است. در برخی درمان‌ها، پژوهشگران از ایمنی روش‌ها مطمئن نیستند. برای مثال، مکمل‌های غذایی مثل ویتامین‌ها، ملاتونین و امگا۳ به اندازهٔ داروهای تجویزی و بدون نسخه تحت نظارت پزشکی مناسب نیستند. حتی در مواردی که مکمل‌ها می‌تواند مفید باشد، کارشناسان ممکن است دُز مناسب را ندانند؛ به ویژه برای کودکان، یا مطمئن نباشند که آیا با داروهای دیگر تداخل دارد یا ندارد. همچنین نگرانی‌های زیادی وجود دارد که مکمل‌ها ممکن است حاوی موادی که ادعا می‌کنند نباشند و شاید حتی از ترکیباتی ساخته شده باشند که در برچسب دارو گنجانده نشده‌ است، ‌از جمله ترکیباتی که می‌تواند به کودکان آسیب برساند.
هزینه‌ها
موضوع مهم دیگر هزینه است. هزینه کردن برای درمانی که ممکن است مؤثر نباشد می‌تواند ریسک بزرگی برای خانواده‌ها باشد. هرچند اختلال طیف اتیسم در ایران به هر حال تحت پوشش بیمه‌ نیست، اما در کشورهای دیگر هم بیمه، درمان‌های اثبات‌نشده را پوشش نمی‌دهد، بنابراین والدین باید از پس‌انداز خودشان برای این درمان‌ها استفاده کنند و این یکی از دلایل سخت بودن استفاده از درمان‌های جایگزین است.

اقدامات اولیه برای شروع درمان جایگزین
قبل از امتحان کردن یک درمان جایگزین، ‌حتماً از پزشک کودکتان سؤال کنید که آیا چیزی دربارهٔ ایمنی و اثرگذاری درمان می‌داند یا خیر. پزشکان اغلب تا زمانی که درمان‌های جایگزین مضر به نظر نمی‌رسد یا تداخلی با درمان‌های معمول و روتین ندارد، مخالفتی با امتحان کردن آنها نمی‌کنند. برخی دیگر از اقدامات اولیه برای امتحان کردن یک درمان جایگزین شامل موارد زیر است:
پزشکان متخصص پیدا کنید
اگر تصمیم دارید یک درمان خاص را برای فرزندتان امتحان کنید، حتماً پزشک کودکتان را در جریان بگذارید تا بتواند مراقبت‌های لازم را با شما هماهنگ کند و یک پزشک یا پزشکان مناسب را به شما معرفی کند.
تحقیق کنید
در مورد درمان‌های جایگزین با نگاهی دقیق و موشکافانه تحقیق کنید. یک راه خوب برای یاد گرفتن و دانستن شما دربارهٔ درمان‌های جایگزین، مطالعه از منابع قابل اعتماد است. برای این کار می‌توانید در مورد درمان‌های معمول‌تر اتیسم، درمان‌های غیرمعمول اختلال طیف اتیسم و درمان‌های خطرساز اتیسم آشنا شوید.
درمان‌ها را یکی‌یکی امتحان کنید
همزمان بیشتر از یک درمان جایگزین را شروع نکنید. اگر این کار را کنید، هیچ راهی وجود ندارد که بفهمید کدام یک مؤثر است یا چه چیزی باعث اثرات و عوارض جانبی شده است. شما می‌توانید با پزشک کودکتان در مورد اینکه هر درمان را چه مدت باید امتحان کرد صحبت کنید. برخی از خانواده‌ها به پزشکی با یک رویکرد کلی و جامع مراجعه می‌کنند و مخلوطی درهم و برهم از درمان‌های مختلف را شروع می‌کنند، سپس گیج و سردرگم می‌شوند، هزینهٔ زیادی را می‌پردازند و هیچ راهی ندارند که بفهمند آیا چیزی از این درمان‌ها تأثیر داشته است یا خیر.
روند درمان را پیگیری کنید
بهتر است یادداشت‌های دقیقی بردارید تا بفهمید که درمان جواب داده است یا خیر. هر گونه تغییری در علائم کودک یا دیگر اثرات محتمل درمان را جایی بنویسید و آنها را با پزشکان نیز در میان بگذارید.