چگونه آی وی اف موفقی داشته باشیم؟

سوال : برای داشتن یک آی وی اف موفق چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

پاسخ : آی وی اف روش بسیار مهمی برای کمک باروری در زوج نابارور است که در مواردی مثل، مشکلات لوله های رحمی، ناباروری با علت نامشخص، آندومتریوزیس، بیماری های ژنتیک، اختلالات تخمدان ها و موارد ایمونولوژیک استفاده میشود.
از مواردی که منجر به موفقیت در آی وی اف میشود:

• سن مادر: سن زیر 34 سال تاثیر مثبتی در نتیجه آی وی اف دارد.
• تعداد کاشت رویان: اگر بیشتر از 4 عدد باشد شانس بارداری بیشتر میشود.
• کیفیت رویان
• بهبود سبک زندگی: تغذیه مناسب، نکشیدن سیگار، پرهیز از مصرف الکل و ...
• وزن زوج
• مصرف اسیدفولیک
• رژیم تحریک تخمک گذاری
• تشخیص بیماری ژنتیک قبل از شروع درمان

راه کارهای افزایش شانس موفقیت در IVF

عواملی مختلفی در افزایش شانس موفقیت در IVF تاثیر گذارند. این عوامل را می توان به طور کلی در 5 دسته طبقه بندی کرد که شامل:

اقدامات قبل از ای وی اف (IVF)

برای افزایش شانس موفقیت در IVF ، اقدامات قبل از آی وی اف، سبک زندگی و بررسی ها ی قبل از عمل از مهمترین و تاثیرگذار ترین عوامل می باشند. در زیر این عوامل را به صورت جداگانه بررسی می کنیم:

• سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرید. داشتن وزن مناسب، تغذیه درست، خواب کافی و ورزش بسیار مهم می باشد. همچنین نداشتن استرس و عدم مصرف سیگار و الکل از مؤلفه های اصلی زندگی سالم می باشد.
• سلامت اسپرم را افزایش دهید. استفاده از از ویتامین ها و حفظ وزن مطلوب بدن و خنک نگه داشتن دمای بیضه ها، کیفیت اسپرم را بهبود می بخشد. تحت نظارت پزشک، می توان مصرف داروهایی را شروع کرد که در افزایش تعداد و کیفیت اسپرم موثر باشند و در نتیجه تأثیر مثبتی بر درصد موفقیت ای وی اف داشته باشد. همچنین بهتر است آزمایش اسپرم را قبل از انجام عمل ای وی اف تان انجام دهید تا بتوانید میزان و کیفیت اسپرم همسرتان را با مقادیر مورد نیاز برای IVF مقایسه کنید. همچنین بیضه ها را خنک نگه دارید. دمای
• سلامت تخمک را کنترل کنید. L-Arginine ، امگا ۳و CoQ۱۰ مکمل هایی هستند که با افزایش کمیت و کیفیت تخمک می توانند در افزایش درصد موفقیت ای وی اف تاثیر بگذارند. با پزشک خود جهت تجویز این مکمل ها مشورت کنید.
• قبل از انجام IVF سلامت رحم و لوله های رحمی شما باید مورد بررسی قرار گیرند. برخی از مراکز ناباروری قبل از شروع درمان با IVF به طور معمول روی هر خانم روش هیستروسکوپی را انجام می دهند و معتقدند که برداشتن پولیپ یا بافت زخمی قبل از شروع IVF ، شانس موفقیت آن را بیشتر می کند. اهمیت هیستروسکوپی قبل از آی وی اف در مطالعات جدید ثابت شده است و این مطالعات نشان می دهند که پس از عدم موفقیت در چرخه IVF ، انجام هیستروسکوپی برای بررسی رحم بسیار سودمند است. و در این مطالعات نشان داده شد که ۲۵ درصد زنانی که در چرخه آی وی اف شکست خورده بودند، مشکلات رحمی داشته‌اند. همچنین برخی بیماری‌های مربوط به سیستم تولید مثل مانند اندومتریوز، تخمدان پلی کیستیک و عفونت مزمن لوله رحمی (هیدروسالپنکس) با نامناسب کردن بستر رحم و اختلال در لانه‌گزینی و رشد جنین، می‌توانند موجب عدم دستیابی به بارداری از طریق IVF شوند. در صورت وجود این بیماری ها در خانمی که تمایل بهIVF دارد، برای افزایش درصد موفقیت ای وی اف، توصیه می شود ابتدا به کمک دارو یا جراحی، مشکلات مربوطه کنترل یا برطرف شده و سپس اقدام بهIVF انجام شود.
• صبور باشید. بسیاری از بیماران به بیش از یک مرحله انجام آی وی اف برای رسیدن به موفقیت در تحقق بارداری نیاز دارند و ممکن است نتایج از سیکلی به سیکل دیگر متفاوت باشد. اگر سیکل اول شما موفقیت آمیز نبود، ممکن است پزشکتان بتواند با تنظیم داروها یا انجام تکنیک های مکمل دوره بعدی را بهبود دهند. در کل توصیه می شود همه کارها را درست انجام دهید و بزرگترین چیزی که باید بخاطر بسپارید این است که اغلب این موارد خارج از کنترل شماست. اما گاهی اوقات رها کردن دغدغه ها می تواند به شما در تحمل سختی ها کمک کند. وقتی همه چیز خوب پیش نمی رود، خود را سرزنش نکنید زیرا شما تنها نیستید و زوجین بسیاری شرایط شما را دارند.

مراقبت ها و اقدامات بعد از عمل ای وی اف

در راستای افزایش درصد موفقیت IVF، اقدامات و مراقبت های بعد از IVF از موثرترین موارد تاثیر گذار می باشند و توصیه می شود حتما رعایت گردند. مواردی مانند:

• خودداری از شنا یا قرار گرفتن در وان حمام تا ۴۸ ساعت بعد از انتقال جنین
• انجام ندادن فعالیت های سنگین و شدید فیزیکی و ورزش تا قبل از رسیدن به وضعیت پایدار در بارداری
• همچنین رعایت رژیم غذایی به گونه ای که از نفخ و یا یبوست جلوگیری گردد.

سن فرد

احتمال باردار شدن در خانم ها در سن 35 سالگی ، به میزان 42 درصد، از خانم های بین 20 تا 24 سال کمتر است. از 35 سالگی به بعد، توانایی زنان برای بارداری سالانه 9٪ افت می کند. بنابراین احتمال بارداری به طور طبیعی بعد از 40 سالگی به طرز چشمگیری کاهش می یابد. پس از 45 سال ، بیش از 95٪ تخمک های باقیمانده در تخمدان ها، دارای ناهنجاری های ژنتیکی می باشند.

به همین صورت تاثیر سن در میزان موفقیت IVF هم از عوامل بسیار مهم به شمار می رود. میزان موفقیت IVF در زنان در سن سی سالگی 48٪ است. این میزان در چهل سالگی 22 درصد، در سن چهل و سه سالگی 12 درصد، در چهل و پنج سالگی 7 درصد می باشد و در سن چهل و هفت سالگی به 4 درصد کاهش می یابد.

همراهی IVF با غربالگری ژنتیکی پیش از لانه گزینی (PGS یا PGD) یکی از راهکارهایی است که با بررسی ژنتیک جنین های تشکیل شده، پیش از لانه گزینی در محیط آزمایشگاه و انتخاب و انتقال جنین هایی که مشکلات کروموزومی ندارند، می تواند شانس لانه گزینی جنین های مادران مسن را افزایش داده و خطر سقط در اوایل بارداری را کاهش دهد. دیده شده میزان موفقیت IVF با این روش حدود ۱۰ درصد افزایش می یابد.

همچنین اگر به دلیل سن بالا تخمک گذاری ضعیف باشد، ذخیره تخمدان پایین باشد و یا سابقه درمان طولانی و متاسفانه ناموفق وجود داشته باشد، در این حالت، دریافت تخمک یا جنین اهدایی (بسته به وضعیت باروری زوجین) پیشنهاد می شود. در سیکل ای وی افی که با تخمک یا جنین های اهدایی که از زنان جوان دریافت شده است، انجام شده باشد، فاکتور سن به عنوان یکی از عوامل شکست IVF حذف می شود.

باتوجه به اهمیت سن در میزان باروری توصیه می شود اگر بدلایلی تمایل دارید بارداری تان را به سالها بعد موکول کنید، در سنین کمتر از ۳۵ سال تخمک یا جنین هایتان را فریز کنید.